gemeentelijke en provinciale samenvoegingen, herindelingen, naamswijzigingen en grenscorrecties

Deze pagina van de website Metatopos presenteert een overzicht van alle herindelingen in Nederland en is sinds de start in oktober 2000 up-to-date gehouden.
Omdat gemeenten er tegenwoordig niet aan ontkomen om plannen te ontwikkelen voor fusies met buurgemeenten, kijkt Metatopos niet alleen twintig jaar terug, maar ook enkele jaren vooruit. Plannen in diverse stadia vindt u onder de blauwe knoppen aan de linkerkant. Dit alles (verleden en toekomst) staat op één lange web-pagina (circa 150 vel A4), dus ga dit niet uitprinten!

Om gericht te kunnen zoeken staan hieronder twee zoekbalken naast elkaar:
– de linker balk is er om te zoeken op de naam van een gemeente (klik op een gemeente en bevestig daarna de gemeentenaam).
– ernaast staat een balk om te zoeken op het jaar van een herindeling (kies daarbij uit naamswijziging, herindeling of grenswijziging).
– onder deze twee zoekbalken staat een derde zoekbalk apart voor herindelingen die een wijziging van de provinciegrens (of staatsgrens) betreffen.

Feedback is welkom op: info@metatopos.org. Voor meer details over deze website en voor allerlei topografische gegevens van woonplaatsen in Nederland en in België, ga terug naar de beginpagina.

De volgende 71 gemeenten hebben volgens Metatopos de afgelopen 25 jaar niet deel uitgemaakt van herindelingen, samenvoegingen of grenswijzigingen, noch vormden zij onderdeel van concrete plannen in die richting:
Alblasserdam, Almere, Ameland, Amersfoort, Apeldoorn, Arnhem, Baarle-Nassau, Beesel, Boekel, Borsele, Brummen, Brunssum, Bunnik, Bunschoten, Culemborg, Den Helder, Dordrecht, Ede, Enkhuizen, Epe, Ermelo, Goes, Gorinchem, Gouda, Haaksbergen, Harderwijk, Hardinxveld-Giessendam, Heiloo, Kapelle, Kerkrade, Lelystad, Leusden, Lisse, Lopik, Nederweert, Nunspeet, Oegstgeest, Ooststellingwerf, Oostzaan, Opmeer, Opsterland, Papendrecht, Pekela, Reimerswaal, Rheden, Rozendaal, Schiedam, Simpelveld, Smallingerland, Stadskanaal, Stede Broec, Terschelling, Texel, Tholen, Tubbergen, Uitgeest, Vaals, Valkenburg aan de Geul, Veendam, Vlaardingen, Vlieland, Voerendaal, Voorschoten, Waddinxveen, Wageningen, Wassenaar, Weststellingwerf, Zaanstad, Zandvoort, Zeewolde, Zeist.

Het Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties heeft in 2014 een Handboek gemeentelijke herindeling – stappen, bouwstenen en kaders voor het herindelingsproces gepubliceerd (64 pagina's); een tweede, bijgewerkte versie is op 7-12-2020 verschenen.

Wetsvoorstellen voor gemeentelijke samenvoegingen / herindelingen, ingediend door de minister van Binnenlandse Zaken en verworpen door het parlement

Door de Tweede Kamer verworpen wetsvoorstel 32280 (samenvoeging van de gemeenten Bussum, Muiden, Naarden en Weesp tot een nieuwe gemeente Naardermeer)

Op 22 mei 2012 heeft de Tweede Kamer dit wetsvoorstel 32280 afgewezen. Later zijn wetsvoorstellen 34075 (Samenvoeging van de gemeenten Bussum, Muiden en Naarden tot een nieuwe gemeente Gooise Meren, en wijziging van de grens met de gemeente Weesp, ingediend op 10-11-2014 en als aangenomen wet gepubliceerd in Staatsblad 216 op 4-6-2015) en 35623 (Herindeling van de gemeenten Amsterdam en Weesp, ingediend op 14-1-2021 en als aangenomen wet gepubliceerd in Staatsblad 296 op 9-6-2021) wel aangenomen

Voorstellen voor gemeentelijke samenvoegingen / herindelingen, ingediend door Gedeputeerde Staten en verworpen door Provinciale Staten

Door Provinciale Staten van Noord-Brabant afgewezen Statenvoorstel 69/18 (samenvoeging van de gemeente Nuenen c.a. en Eindhoven)

Medio februari 2016 heeft het provinciebestuur bekend gemaakt dat een externe commissie gaat ingesteld worden die binnen een paar maanden advies moet uitbrengen over de bestuurlijke toekomst van de gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten. Kennelijk lukte het de betreffende gemeente niet om zelfstandig met een visie op toekomstige samenwerking met andere gemeenten in de regio Eindhoven te komen. Die ‛Adviescommissie Bestuurlijke Toekomst Nuenen’ heeft begin september 2016 haar advies ‛De wil tot verschil’ gepresenteerd. De commissie adviseert dat “Nuenen c.a.” moet fuseren met buurgemeente Son en Breugel en daarbij veel taken overdragen aan de grotere buurgemeente Eindhoven. Als binnen twee of drie jaar geen fusiestappen zijn gezet, is een grootschaliger herindeling (met ondermeer Geldrop-Mierlo) onontkoombaar, aldus de commissie.

De Eindhovense burgemeester John Jorritsma heeft in zijn nieuwjaarstoespraak (begin januari 2017) bepleit dat herindeling in de regio rond Eindhoven noodzakelijk is. Zijn toespraak heeft inderdaad allerhande reacties losgemaakt. Het college van B&W van Eindhoven heeft vervolgens buurgemeente Nuenen c.a. uitgenodigd voor een gesprek over een toekomstige samenvoeging. Het is toch anders gelopen: het provinciebestuur heeft de gemeente Nuenen uitgenodigd voor 28-8-2017 om in Den Bosch te komen praten over toekomstige herindeling.
Gedeputeerde Anne-Marie Spierings (D66) heeft het initiatief tot fusiegesprekken overgenomen en gaat overleggen met Eindhoven, Son en Breugel en Nuenen c.a. om in februari 2018 een provinciaal voorstel te presenteren voor de uiteindelijk te fuseren gemeenten. Los van deze provinciale interventie wil de Nuenense gemeenteraad zelf in november 2017 met een eigen voorstel komen voor een geschikte buurgemeente als fusiepartner.
Eind september heeft het college van B&W van Son en Breugel echter de opvatting van de raad (en van de bewoners) gevolgd (tegen de zin van het eigen college in) en voorgesteld om een zelfstandige gemeente te blijven, overeenkomstig de visie uit 2015, en dan opnieuw pas in 2019 de belans op te maken. Eventueel is Nuenen c.a. de geschikte fusiepartner, maar Eindhoven niet. Over het collegevoorstel om tot 2019 zelfstandig te blijven wordt op 2-11-2017 door de raad een besluit genomen, is de verwachting medio oktober.
Rond 1-11-2017 heeft het provinciebestuur het college van B&W van de gemeente Nuenen c.a. gemaand (dus niet de gemeenteraad) om een standpunt in te nemen over een voor te nemen fusie hetzij met Eindhoven hetzij met Son en Breugel. Zo'n gemeentelijk standpunt wordt voor 10-1-2018 verwacht, waarna begin februari 2018 het provinciebestuur een besluit kan nemen met welke andere gemeente Nuenen c.a. een fusie zal moeten aangaan. Inmiddels hebben 1061 inwoners een enquête ingevuld, waarbij 61% voor fusie is en 34% voor zelfstandig blijven. Fusievoorstanders stemden voor fusie met Eindhoven (52%) of voor Son en Breugel (42%).
Op 10-1-2018 heeft het college van B&W van Nuenen aan het provinciebestuur laten weten dat een gedwongen herindeling averechts zal uitpakken voor de bestuurskracht in de regio en dat het daarom niet voelt voor een fusie met buurgemeente Eindhoven en ook een fusie met Son en Breugel is nog niet aan de orde.
Medio januari 2018 vinden vertrouwelijke gesprekken plaats tussen de colleges van B&W van Eindhoven en Nuenen, Gerwen en Nederwetten. Mogelijks volgt hieruit een overeenkomst tot fusie van beide gemeenten. Inmiddels heeft het provinciebestuur laten weten dat op 15-2-2018 Gedeputeerde Staten een besluit zullen nemen betreffende een fusie van Eindhoven met buurgemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten.
Dat herindelingsontwerp (samenvoeging van de gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten met de gemeente Eindhoven) is er alsnog gekomen en beide gemeenten kregen tot eind augustus 2018 de tijd om te reageren. De nieuwe coalitie in het gemeentebestuur van Nuenen c.a. wenst niet met Eindhoven te fuseren (twee oppositiepartijen PvdA en VVD wel), maar eventueel wel met een andere buurgemeente, nl. Son en Breugel. Diametraal hiertegenover staat buurgemeente Eindhoven, waarvan op 26-8-2018 de voltallige gemeenteraad heeft ingestemd met het door het provinciebestuur voorgestelde herindelingsontwerp. Op 10-10-2018 hebben de Nuenenaren in een referendum hun stem over een samenvoeging met Eindhoven uitgebracht. Bij een opkomst van 56% heeft 78% zich tegen samenvoeging met Eindhoven gekeerd en 22% voor.
De bovengenoemde gedeputeerde heeft echter een week tevoren, op 3-10-2018, het herindelingsvoorstel (samenvoeging Nuenen c.a. met Eindhoven) aan Provinciale Staten gestuurd, die dit op 26-10-2018 heeft besproken en op 7-12-2018 een besluit hierover zal nemen. Enkele onderdelen uit de eerste versie van het voorstel heeft mwvr. Spierings aangepast, maar zij meent dat de gemeente Nuenen c.a. op compleze opgaven (bv. woningbouw in Nuenen-West en ontwikkeling van bedrijventerrein Eeneind-West) onvoldoende scoort. Overigens heeft de Statenfractie van de PVV aan de gedeputeerde vragen gesteld over het negeren van de referendumuitslag.
Eind 2018 is de gedeputeerde Anne-Marie Spierings gaan twijfelen over de haalbaarheid van een samenvoeging (van Eindhoven met Nuenen c.a.) in het parlement, sinds de minister Ollongren een koerswijziging in het beleid m.b.t. de herindeling van gemeenten in 't Gooi heeft bekendgemaakt. Gedeputeerde Staten neemt tot na de verkiezingen voor de Provinciale Staten van 20-3-2019 de tijd voor een nadere beslissing over deze samenvoeging, die daarmee wellicht niet meer per 1-1-2021 haar beslag kan krijgen. Een besluit na 1-7-2019 betekent immers in de praktijk een uitstel met een jaar, waardoor een fusiedatum opschuift naar 1-1-2022.
Op 22-2-2019 heeft een meerderheid van Provinciale Staten besloten om het fusieproces te stoppen (32 stemmen vóór stoppen, 20 stemmen vóór doorgaan). Tamelijk onverwacht is deze stap genomen nadat de SP uiteindelijk ook haar aanvankelijke standpunt had heroverwogen en zich nu liet leiden door de uitslag van het recentelijk gehouden burgerinitiatief, dat tegen herindeling was.
Lees een analyse van de politieke verwikkelingen rondom dit Statenvoorstel van John de Graaf in het Eindhovens Dagblad.

Klik op blauwe of groene link voor een grenswijziging in 2012 tussen de gemeente Helmond en de gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten.

Voorstellen voor gemeentelijke samenvoegingen / herindelingen, ingediend door Provinciale Staten en verworpen door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties

Door de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties afgewezen Statenbesluit (samenvoeging van de gemeente Barneveld en Scherpenzeel)

Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Kajsa Ollongren, heeft op 7-10-2021 aan het Gelderse provinciebestuur laten weten dat zij het besluit tot herindeling van de gemeenten Barneveld en Scherpenzeel (een gewone of een lichte samenvoeging) niet zal overnemen. De twee Gelderse gemeenten blijven dus zelfstandig. Een herindelingsontwerp was reeds op 7-7-2021 vastgesteld door Provinciale Staten.
Daarnaast heeft de Commissaris van de Koning, John Berends, de waarnemend burgemeester van Scherpenzeel, Eppie Klein, met onmiddellijke ingang (8-10-2021) uit zijn ambt ontheven (ontslag op staande voet). Aanleiding voor deze bijzondere stap zijn de “tegenstrijdige verklaringen die de waarnemend burgemeester geeft over een ernstige interventie in een democratisch proces en de wijze waarop de burgemeeste rin deze situatie heeft gehandeld” (deze verklaringen betreffen een oproep, verwoord in een mail op 6-7-2021 aan alle statenleden verzonden door (of uit naaam van) Eppie Klein, om die dag geen besluit te nemen over de herindeling vanwege twijfels over de integriteit van het gevolgde herindelingsproces).

Lees de voorgeschiedenis van dit op 8-10-2021 ingetrokken Provinciebesluit.

Klik op blauwe of groene link voor een eerder (in 2011) ingetrokken herindeling (wetsvoorstel 32241), bedoeld om Scherpenzeel (Gelderland) en Renswoude (Utrecht) met Woudenberg (Utrecht) te doen samenvoegen, waar tevens een grenswijziging met Barneveld (Gelderland) onderdeel van zou uitmaken.

Huidige politiek: coalitieakkoord kabinet Rutte-IV

Deze regering heeft bij aanvang geen Regeerakkoord opgesteld, maar een Coalitieakkoord (VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, 15-12-2021) “Omzien naar elkaar, vooruitkijken naar de toekomst”. Met deze term wil het kabinet laten zien dat de plannen verder moeten worden uitgewerkt. In dit coalitieakkoord zijn geen standpunten opgenomen over het onderwerp gemeentelijke herindelingen.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor wetgeving op het gebied van gemeentelijke herindelingen. De minister is mevr. Hanke (H.G.J.) Bruins Slot (CDA).
Op 7 juli 2023 heeft deze regering haar ontslag ingediend bij de Koning en er volgt nu een demissionaire status tot een volgende regering is gevormd. Daartoe zijn er nieuwe verkiezingen voor de Tweede Kamer gehouden op 22 november 2023. Tot het moment van beëdiging van een volgende regering zal er geen herindelingswetgeving plaatsvinden, dus niet meer in 2023. Wetsvoorstellen die een gemeentelijke herindeling betreffen, worden door de Tweede Kamer altijd als als controversieel verklaard, zodat die niet door een demissionaire regering behandeld kunnen worden. Overigens is mevr. Bruins Slot in oktober 2023 vervangen door Hugo de Jonge (ook CDA) vanwege het doorschuiven van haar ambt naar dat van de minister van Buitenlandse zaken (Wopke Hoekstra heeft deze functie moeten opgegeven wegens diens vertrek naar Brussel).
Er wordt verwacht dat, mede gezien de verkiezingsuitslag, een nieuwe regering pas later in 2024 kan worden gevormd, zodat zelfs ook per 1-1-2025 weinig plannen voor gemeentelijke herindelingen zowel Tweede als Eerste Kamer op tijd (d.w.z. ongeveer in juli 2024 voor de Tweede Kamer op zijn laatst) in wetgeving zullen kunnen zijn omgezet.

Politiek uit recent verleden: regeerakkoord kabinet Rutte-III

Op 22-3-2019 heeft de Rijksoverheid een nieuw beleidskader voor gemeentelijke herindelingen bekend gemaakt. Hert doel van dit nieuwe beleids is om een grotere democratische betrokkenheid en meer draagvlak voor inwoners te bereiken bij toekomstige herindelingen.

Het Regeerakkoord 2017–2021 “Vertrouwen in de toekomst” (VVD, CDA, D66 en ChristenUnie, 10-10-2017) meldt over het Bestuur ondermeer de volgende afspraken:

In Hoofdstuk (Investeren voor iedereen), staat in paragraaf 1.2 (Bestuur en Koninkrijksrelaties) het hoofdstuk Vernieuwing openbaar bestuur en ICT-dienstverlening. De volledige tekst van dit hoofdstuk luidt:
Veel kleinere gemeenten zijn voor belangrijke taken die de directe levenssfeer van mensen raken in sterke mate afhankelijk geworden van regionale samenwerking op grond van de Wet Gemeenschappelijke regelingen (Wgr), waarbij de democratische controle door gemeenteraden op afstand staat. Op verschillende plaatsen hebben gemeenten daarom in samenspraak met de provincie het initiatief genomen tot gemeentelijke herindeling. Het kabinet ondersteunt die beweging. Blauwdrukken van bovenaf werken hiervoor niet, maar het proces helemaal van onderop laten komen levert ook niet altijd een optimaal resultaat op. Een proces van herindeling is gewenst voor gemeenten die langjarig en in hoge mate afhankelijk zijn van gemeenschappelijke regelingen voor essentiële taken. Het is dan aan de provincie de herindelingsprocedure op basis van de Wet Algemene regels herindeling (Wet Arhi) te starten.

De Wet algemene regels herindeling (arhi) dateert van 24-10-1984, werd aangepast op 13-5-1991 en op 21-2-2001 en is voor het laatst aangepast op 13-6-2018. De Eerste Kamer heeft dit op 14-5-2019 besproken, met als gevolg dat de minister heeft toegezegd te bezien of de Wet Arhi moet worden aangepast.

Eerdere politiek: regeerakkoord kabinet Rutte-II

Het Regeerakkoord “Bruggen slaan” (begin november 2012) meldt over het Bestuur ondermeer de volgende afspraken:

Voor de lange termijn hebben wij het perspectief van vijf landsdelen met een gesloten huishouding en gemeenten van ten minste honderdduizend inwoners voor ogen.
De inwonersnorm kan worden aangepast aan de bevolkingsdichtheid in verschillende delen van het land.
De waterschappen worden samengevoegd met de landsdelen.
De provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland worden samengevoegd, waarbij over de positie van de Noordoostpolder later een beslissing valt. Met de overige provincies bespreken we initiatieven gericht op vergroting van de provinciale schaal.
We nodigen provincies uit om met gemeenten initiatieven gericht op vergroting van de gemeentelijke schaal te bespreken.
De specifieke positie van Bonaire, Sint Eustatius en Saba als onderdeel van het land Nederland wordt gerespecteerd.

Inmiddels hebben de gemeenten Dronten en Noordoostpolder (definitief standpunt volgt op 7-10-2013) laten weten zich meer verbonden te voelen met de provincie Overijssel en dan ook niet betrokken willen worden bij de te vormen superprovincie van Flevoland, Noord-Holland en Utrecht. De gemeente Urk heeft nog geen standpunt terzake ingenomen.
Ook de Utrechtse gemeente Woerden voelt er niet voor om deel te gaan uitmaken van de beoogde superprovincie en wil om die reden ingedeeld worden bij de provincie Zuid-Holland (waar de gemeente tot 1989 al deel van uitmaakte).

Medio november 2012 liet de verantwoordelijke minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Ronald Plasterk (PvdA) weten dat hij streeft naar deze provinciale fusie vóór de verkiezingen van de Provinciale Staten in 2015 worden gehouden. Inmiddels is dit niet meer het streven.

Eind 2012 heeft de Eerste Kamer op last van motie Kox (SP) gevraagd om een herziene visie op de inrichting van het openbaar bestuur ‛Bestuur in Samenhang’. Begin juli 2013 bleek dat de Eerste Kamer ook deze herziene argumentatie voor bestuurlijke hervorming onvoldoende beargumenteerd vindt. Daartoe werd met ruime meerderheid een motie van Vliegenthart (SP) aangenomen.

Op 22-4-2014 hebben de Commissarissen van de Koning van deze drie provincies laten weten geen enkele medewerking te zullen verlenen ingeval de minsiter dit wetsvoorstel alsnog zou gaan indienen bij de Tweede Kamer. De Noordhollandse Commissaris Johan Remkes: “Er is geen begin van een visie. Geen fusie zonder visie. ”.

Noord-Holland / Utrecht / Flevoland

• Op 17-6-2013 heeft minister Plasterk het ontwerp-wetsvoorstel gepresenteerd, dat een samenvoeging, per 1-1-2016, van de drie provincies Noord-Holland, Utrecht en Flevoland beoogt. Een eerste ‛landsdeel’ (aanvankelijk beoogde de minister twaalf provincies te vervangen door vijf landsdelen) met 4,3 miljoen inwoners kan zo gevormd worden. Provinciale Staten van Flevoland zullen in oktober 2013 een zienswijze vaststellen, die van Utrecht op 30-9-2013. Na medio oktober 2013, als reacties zijn binnengekomen, wordt een definitief wetsvoorstel bij de Tweede Kamer ingediend.
  De gemeente Noordoostpolder zou desgewenst buiten dit ‛landsdeel’ kunnen vallen (en zal in dat geval van een naburige provincie (Fryslân of Overijssel) deel moeten uitmaken.) Dit ‛landsdeel’ zal zelf zijn hoofdstad (Almere? of Almere-Stad?) en zijn naam bepalen. De huidige werknaam, Noordvleugel, houdt waarschijnlijk geen stand en ook “Flutland” zal het niet worden. Bij de verkiezingen van de Provinciale Staten van mei 2015 zal nog gestemd worden voor de drie huidige provincies.
  Op 2-7-2013 heeft de Eerste Kamer een door de SP ingediende motie aangenomen, waardoor de minister opnieuw een analyse van nut en noodzaak moet maken. Alleen VVD, PvdA en D66 vonden Plasterks aanvankelijke stukken goed genoeg.
  Het draagvlak bij de drie provincies is gaandeweg het jaar 2013 zeer sterk afgenomen; geen enkele provincie is voornemens om een fusietraject in te gaan, aldus Johan Remkes, commissaris van de Koning in Noord-Holland op het jaarcongres van het Interprovinciaal Overleg in oktober 2013.
  Na de motie-Kox en de motie Vliegenthart van de SP is op 10-12-2013 gebleken dat ook een CDA-motie, waarin om opschorting van het fusieplan wordt gevraagd, de steun van de meerderheid van de Eerste Kamer zal krijgen. Een stemming door de senatoren heeft dit op 17-12-2013 uitgewezen.
  Op 18-6-2014 praat minister Plasterk met fracties die in de Eerste Kamer nodig zijn om een wetsontwerp kans van slagen te geven (VVD, PvdA, GroenLinks en D66). Het plan voor een Noordvleugelprovincie werd op 19-6-2014 door minister Plasterk ingetrokken nadat de onderhandelingen met de gedoogfracties D66 en GroenLinks werden afgebroken - daarmee verloor de regering de noodzakelijke politieke meerderheid in de Eerste Kamer.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een later plan tot grenswijziging tussen Noordoostpolder en Urk.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging betreffende Noordoostpolder en Urk.

Recente wetsvoorstellen voor gemeentelijke samenvoegingen / herindelingen, die inmiddels zijn ingetrokken of waarvoor het politiek draagvlak substantieel is afgenomen

Limburg

• Ingetrokken Wetsvoorstel 32240:
  Voor de drie Limburgse gemeenten Bergen, Gennep en Mook en Middelaar is een wetsvoorstel in voorbereiding geweest om deze drie gemeenten op te heffen en te laten overgaan in een nieuwe gemeente met de naam Maasduinen.

• Ingetrokken Wetsvoorstel:
  Voor de twee Limburgse gemeenten Heerlen en Landgraaf is een wetsvoorstel in voorbereiding geweest om deze twee gemeenten op te heffen en samen te voegen in een nieuwe gemeente.

De colleges van B&W van de gemeenten Heerlen en Landgraaf hebben hun raden voorgesteld om te fuseren. Op 16-1-2017 stemde de raad van Heerlen hiermee in. De raad van Landgraaf heeft tegen een gemeentelijke samenvoeging gestemd en een motie aangenomen om meer buurgemeenten te betrekken bij een eventuele herindeling. Het provinciebestuur gaat nu bekijken of herindeling met minstens één andere buurgemeente wel haalbaar is, mogelijk met Meerssen en/of Valkenburg aan de Geul. Kort daarop viel in een extra raadsvergadering de coalitie van B&W van Landgraaf nadat het CDA een motie van wantrouwen had ingediend.
Gedeputeerde Koomans (CDA) heeft 24-1-2017 zijn actie gestart om de herindeling (samenvoeging van Heerlen en Landgraaf en misschien nog andere gemeenten) alsnog te bewerkstelligen (volgens de Arhi-procedure); de eerstvolgende Statenvergadering (begin februari 2017) heeft deze regierol bevestigd. Gedeputeerde Staten hebben de ervaren politicus Klaas de Vries bereid gevonden om op te treden als onafhankelijk adviseur. Op 14-3-2017 zou GS al een herindelingsontwerp vastgesteld willen zien; dat werd iets later uitgesteld naar 21-3-2017. Tot en met mei 2017 kunnen zienswijzen worden ingediend op het herindelingsontwerp. Op 6-7-2017 nemen Provinciale Staten het besluit om de herindeling al dan niet door te zetten.
Op 7-3-2017 is een nieuwe college van B&W van de gemeente Landgraaf geïnstalleerd en dat college heeft de dag erna de minister van Binnenlandse Zaken verzocht met spoed (uiterlijk 20-3-2017) het provinciebesluit te vernietigen waarin het herindelingsontwerp Heerlen-Landgraaf wordt vastgesteld. Het gemeentebestuur wil zelf de regie behouden over een evt. toekomstige herindeling met buurgemeente Heerlen. Het college van B&W van Landgraaf heeft een zienswijze van 112 pagina's, gericht tegen de herindelingsontwerp van GS van Limburg, opgesteld en eind mei ingediend bij het provinciebestuur.
Op 28-6-2017 vinden een bestuursrechtelijke en een civielrechtelijke rechtszaak plaats, aangespannen door de gemeente Landgraaf, die vindt dat het provinciebestuur op oneigenlijke gronden de regie heeft genomen. De kans is groot dat de rechter nog voor 6-7-2017 uitspraak doet over de rechtmatigheid hiervan.
Op 6-7-2017 zou het provinciebestuur een besluit nemen over de voorgenomen samenvoeging van Heerlen en Landgraaf.
De gemeente Landgraaf heeft eind augustus 2017 aan minister Plasterk verzocht om het door de provincie opgestelde fusievoorstel NIET naar de ministerraad te sturen. Daaruit is voortgekomen dat de minister aan het provinciebestuur heeft gevraagd waarom er geen andere gemeenten betrokken zijn geweest bij het fusieplan en waarom de streefdatum van 1-1-2019 zo hard is. Het lijkt erop dat de zorgvuldigheid van het herindelingsproces onder druk is gekomen, staat in de brief te lezen. Het provinciebestuur moet uiterlijk 28-9-2017 antwoord geven op de vragen van de minister. Inmiddels zijn oppositiepartijen in de Staten het hardgrondig oneens met CDA-gedeputeerde Ger Koopmans, die de brief van minister Plasterk en het antwoord van GS aan de minister niet openbaar wenst te maken. Een motie om de brief met kritische vragen van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aan Gedeputeerde Staten alsnog openbaar te maken, ondersteund door de voltallige oppositie in de Staten, werd verworpen doordat alle coalitiepartijen tegenstemden. Enige dagen later is het provinciebestuur toch gezwicht en zal de 15 pagina's tellende reactie toch vrijgeven.

Intussen is in buurgemeente Brunssum een burgerinitiatief ontstaan, dat duidelijk (aan de genoemde gedeputeerde) laat weten dat de Brunssummer raad zowel in november 2016 als in januari 2017 zich tegen een fusie heeft uitgesproken. Inmiddels vinden de drie grootste fracties in Provinciale Staten dat naburige gemeenten (Kerkrade, Simpelveld, Voerendaal en Brunssum) niet betrokken moeten worden bij de samenvoeging van Heerlen en Landgraaf. Het gemeentebestuur van Brunssum heeft aan Gedeputeerde Staten laten weten dat het niets voelt om deelgenoot te worden in een herindelingsproces in deze regio. Einde september 2017 heeft de oppositie (meer raadszetels dan de coalitiepartijen) een commissie ingesteld die moet proberen de herindeling van Brunssum te voorkomen. De instelling van die commissie heeft wel geresulteerd in het aftreden van drie van de vier wethouders.

Het burgercomité Zelfstandig Landgraaf stelt alles in het werk om provinciaal referendum te houden, indien mogelijk gelijktijdig met de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018. Nederland heeft nog geen ervaring met een provinciaal referendum; dat is een referendum waarbij alle stemgerechtigden in de hele provincie kunnen stemmen, dus ook over een onderwerp dat betrekking heeft op twee gemeenten. Inwoners van alle Limburgse gemeenten kunnen dan hun mening geven over de samenvoeging van 2 van de 33 gemeenten. Het burgercomité blijft een provinciaal referendum bepleiten, en kondigde aan een kort geding aan te spannen tegen de uitspraak van Provinciale Staten af te zien van zo'n provinciaal referendum. De voorzieningenrechter in Roermond heeft zowel het op 7-7-2017 genomen besluit van Provinciale Staten om het herindelingsontwerp naar de minister van Binnenlandse Zaken te sturen als de aanvraag voor een kort geding over een provinciaal referendum afgewezen, onder het argument dat de inmiddels in gang gezette Arhi-procedure niet doorbroken mag worden.
Uiteindelijk heeft de gemeenteraad van Landgraaf besloten dat op 22-11-2017 een referendum zal worden gehouden in de inwoners van de gemeente Landgraaf. Op de vraag “Bent u voor of tegen een herindeling Heerlen-Landgraaf?” antwoordde 78% tegen en 20% voor, bij een opkomstpercentage van 44.
Het inmiddels door het provinciebestuur vastgestelde herindelingsvoorstel is op 13-10-2017 door de ministerraad doorgestuurd voor advies naar de Raad van State. Tekst en adviezen van de Raad van State worden openbaar zodra het herindelingsvoorstel als wetsontwerp naar de Tweede Kamer wordt gestuurd. Het kabinet streefde naar invoering van deze herindeling per 1-1-2019.
Op 8-12-2017 heeft minister Ollongren (Binnenlandse Zaken) besloten dat er geen wetsontwerp komt voor dit herindelingsvoorstel. De Raad van State had in zijn advies geoordeeld dat er niet genoeg onderzoek is gedaan. Het kabinet gaat bekijken of er een nieuwe poging moet komen om de hele regio Parkstad opnieuw in te delen. (bron: NOS Teletekst).
De Nationale Ombudsman is gevraagd te onderzoeken of het al dan niet volgens de Arhi-regels is geweest dat er GEEN herindelingsontwerp ter inzage heeft gelegen. Een burger, Paul Vanderheyden uit Kerkrade, heeft namens vijf inwoners uit Landgraaf, een klacht ingediend over het herindelingsproces (over uitblijven van het ter inzage leggen, niet over de herindeling zelf).

Utrecht en Gelderland

• Ingetrokken Wetsvoorstel 32241:

Door gemeenteraad verworpen grenswijziging in de provincie Utrecht

Er waren plannen om een grenswijziging te bewerkstelligen aan de zuidrand van de wijk Petenbos-oost (postcode 3903) in de gemeente Veenendaal. Deze wijk wordt doorsneden door de huidige gemeentegrens, dus sommige woningen liggen in de buurgemeente Rhenen (postcode 3911). De colleges van B&W van beide gemeenten hebben in januari 2017 aan hun raden geadviseerd dat een onafhankelijk bureau de gevolgen van zo'n grenscorrectie eerst gaat onderzoeken.
Inmiddels voelt de gemeente Rhenen er niet meer voor om haar wijk Veeneind (75 huishoudens en een dependance van een school) over te dragen aan de Veenendaalse wijk Petenbos; slechts een deel van de inwoners zou baat hebben bij deze grenscorrectie. De Rhenense gemeenteraad heeft op 19-9-2017 het plan voor zo'n grenscorrectie verworpen.

Klik op blauwe of groene link voor de grenswijziging tussen de gemeente Rhenen en (het Amerongse deel van) de gemeente Utreechtse Heuvelrug, welke wijziging tegelijk met de vorming van die nieuwe gemeente Utrechtse Heuvelrug in 2006 is doorgevoerd.

Door Gedeputeerde Staten van Noord-Holland ingetrokken plan tot grenswijziging tussen gemeente Haarlem en gemeente Haarlemmermeer inzake Spaarndam

Een grenscorrectie werd aanvankelijk voorbereid voor Spaarndam, waarvan de historische kern (Spaarndam-West, ca. duizend inwoners) in de gmeente Haarlem ligt en Spaarndam-Oost (een oostelijk gelegen nieuwbouwwijk, circa tweeduizend inwoners) in de nieuwe gemeente Haarlemmermeer (tot en met 2018 in de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude).
Als onderdeel van herindelingswetsvoorstellen heeft de Tweede Kamer op 24-4-2018 met algemene stemmen (de motie Van den Bosch-Van der Molen-Van der Graaf) aangenomen om onderzoek te doen naar zo'n grenswijziging. Het provinciebestuur kreeg de opdracht om, samen met de gemeente Haarlem, de gemeente Haarlemmermeer en de inwoners van Spaarndam, binnen een jaar een verkenning uit te voeren naar zo'n grenswijziging, waarbij mogelijk Spaarndam-West overgaat naar de gemeente Haarlemmermeer en ook mogelijk Spaarndam-Oost overgaat naar de gemeente Haarlem. Begin mei 2019 is bekend geworden dat de provinciebestuur gesprekken gaat voeren met de dorpsraad van Spaarndam en met beide gemeentebesturen over een eventuele grenscorrectie. De gezamenlijke bewoners van beide delen Spaarndam zijn nogal verdeeld over een evt. grenscorrectie, hoe die ook uitvalt (Spaarndam-Oost naar Haarlem of historisch Spaarndam naar Haarlemmermeer). Eind juni heeft Gedeputeerde Staten besloten dat er geen maatschappelijke noodzaak is tot grenswijziging.
Voorgeschiedenis:
De raad van buurgemeente Haarlem had zich op 15-12-2016 al uitgesproken voor een grenscorrectie, waarbij Spaarndam-Oost (toen in de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, nu in de gemeente Haarlemmermeer) ook binnen de gemeente Haarlem moest komen te liggen, zoals het historische deel van Spaarndam (dit Spaarndam-west telt ca. 600 inwoners) dat ook is. Ook als die grenscorrectie niet plaatsvindt, zal het inwonertal van de vergrote gemeente Haarlemmermeer (144518 + 5578=150096) niet groter zijn dan het inwonertal van de ongewijzigde gemeente Haarlem (158140). In de Vaste Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken (eind januari 2018 in de Tweede Kamer) heeft de Dorpsraad Spaarndam gepleit voor een grenswijziging, waarbij Spaarndam zou overgaan naar de gemeente Haarlem. De burgemeester van Haarlemmerlieden en Spaarnwoude en die van Haarlemmermeer hebben beiden stelling genomen tegen het idee om gelijktijdig met de samenvoeging per 1-1-2019 zo'n grenswijziging door te voeren.

Klik op blauwe of groene link voor de samenvoeging per 1-1-2019 van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude met de gemeente Haarlemmermeer.

Plannen voor gemeentelijke samenvoegingen / herindelingen, die inmiddels zijn ingetrokken door gemeente- of provinciebestuur

Groningen

• Stadskanaal, Pekela en Veendam:
  medio september 2014 heeft B&W van gemeente Menterwolde de herindelingsplannen bijgesteld: de in december 2013 nog genoemde fusiepartner Veendam is verdwenen uit het recent uitgebrachte fusievoorstel aan de gemeenteraad van Menterwolde. B&W van Menterwolde steunt niet langer het voornemen om Veendam te betrekken bij een toekomstige herindeling en stelt daarom de raad voor het betreffende raadsbesluit in te trekken.
  Najaar 2014 blijkt de gemeente Pekela de voorkeur te hebben voor een zwakkere samenwerkingsvorm dan een fusie. Daar tegenover heeft Veendam, de huidige ambtelijke samenwerkingspartner van Pekela, juist de wens om wel een herindeling na te streven, namelijk een fusie van meer oost-Groningse gemeenten dan alleen Veendam en Pekela. In Veendam werd medio november nog de keuze uit samengaan met Stadskanaal en met Pekela en uit samengaan met Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Slochteren open te houden. Het zal wel tot en met het eerste kwartaal van 2015 duren voordat duidelijk is hoe de herindelingen er daadwerkelijk komen uit te zien.
  De meerderheid van de raadsleden van Stadskanaal sprak zich op 2-11-2015 uit voor een fusie met Veendam en Pekela, ter bevestiging van de ‛Strategische Agenda’ die is opgesteld door B&W's van deze drie gemeenten. De raadsleden van Veendam en Pekela hebben daarentegen meer twijfels over dit fusieplan. De drie colleges van B&W vragen hun gemeenteraden nu om in te stemmen met een in 2016 uit te voeren vervolgonderzoek naar mogelijke herindeling.
  Op 4-7-2016 hebben de raden van Pekela, Stadskanaal en Veendam zich inderdaad uitgesproken voor een vervolgonderzoek naar herindeling. Gedeputeerde Staten hebben in februari 2017 een financiëe ondersteuning toegezegd, waarmee het bureau Berenschot de wenselijkheid en haalbaarheid van een herindeling kan onderzoeken. Langzamerhand wordt duidelijk dat de meerderheid van de gemeenteraad van Veendam niets voelt voor samengaan met Stadskanaal; Groningen en Hoogezand-Sappemeer zouden betere fusiepartners zijn, maar Veendam functioneert prima en kan zelfstandig verder, aldus de fractievoorzitter van de grootste fractie in de Veendammer raad.
  Op 28-2-2017 hebben de drie gemeenteraden gestemd over het herindelingsplan: in Pekela stemde een meerderheid voor de fusie met Veendam en Stadskanaal (met SP als tegenstemmer). Ook in Stadskanaal stemde een meerderheid voor, in overeenstemming met die eerdere stemming op 2-11-2015. In Veendam stemde de meerderheid (GB, SP, VUK en VVD) tegen een fusie van deze drie gemeenten. Mogelijk gaat Gedeputeerde Staten de regie overnemen, zoals bij de samenvoeging Groningen-Ten Boer-Haren is gebeurd, om alsnog de fusie te bewerkstelligen. Op 21-3-2017 zal de raad van Pekela bespreken of een fusie met andere buurgemeenten dan Veendam en Stadskanaal (bv. Oldambt) wel mogelijk is.
  Medio december 2017 zag het ernaar uit dat het provinciebestuur om tot een fusie te komen van Pekela, Stadskanaal en Veendam pas na de gemeenteraadsverkiezingen van 21-3-2018 weer gesprekkken aangaat met de dan nieuw te vormen gemeentebesturen. Sinds 2011 bestaat er een samenwerkingsverband, De Kompanjie geheten, tussen de gemeenten Pekela en Veendam. Deze twee gemeenten verschillen van mening over de kwaliteit van deze samenwerkingsvorm.
  Inmiddels heeft Veendam zich teruggetrokken uit het samenwerkingsverband De Kompanjie. Hierdoor is het oorspronkelijk gedachte herindelingsplan van de baan. Er komt nu een nieuwe verkenning, wwarbij de gemeenten Stadskanaal, Pekela, Oldambt en Westerwolde hun visie zullen geven. Hopelijk komt er voor de zomer van 2020 duidelijkheid over de toekomst van Pekela, de gemeente die het meest belang heeft bij herindeling van de Oostgroningse gemeenten.
  Nadat in 2019 een wijziging is aangebracht in de Wet algemene regels herindeling (Arhi), heeft een provinciebestuur geen machtsmiddel meer om een weggestemd plan tot herindeling alsnog nieuw leven in te blazen.
  Op 21-4-2020 is het resultaat van verkennende gesprekken met buurgemeenten van Pekela aan de gemeenteraad van Pekela meegedeeld. Daaruit zou blijken dat alleen Veendam (alsnog, toch) bereid is te fuseren met Pekela. Pekela heeft dan de keus uit zelfstandig blijven of samengaan met Veendam. Op 2-6-2020 vergadert de gemeenteraad van Pekela opnieuw over al dan niet herindelen en zo ja, met welke buurgemeente.
  Oldambt zou zich allereerst richten op de gemeente Midden-Groningen, indien het onderwerp herindeling opnieuw op tafel komt, aldus het college van B&W eind april 2020 in een reactie aan de gemeenteraad. Daarbij is samenwerking met een buurgemeente belangrijker dan een bestuurlijke herindeling, aldus de burgemeester.
  Op 2-6-2020 heeft de gemeenteraad van Pekela besloten om voorlopig (d.w.z. minstens tot de verkiezingen van 2022) als zelfstandige gemeente verder te gaan, ondanks de penibele financiële situatie voor deze gemeente van 13.000 inwoners. Gedeputeerde Staten van Groningen hebben zomer 2020 laten weten zich hier voorlopig bij neer te leggen.

Gelderland

• De Gelderse gemeenten Druten en Beuningen denken in de toekomst te zullen fuseren, met name met de gemeenten West Maas en Waal, Wijchen en mogelijk ook met Heumen. Samenwerkingsmogelijkheden werden eind 2011 onderzocht. In februari 2012 bleek dat de meeste partijen in de gemeenteraad van Druten wensen dat buurgemeenten Beuningen, West Maas en Waal en liefst ook Wijchen samengaan in een toekomstige herindeling. De gemeente West Maas en Waal, echter, heeft er vooralsnog de voorkeur aan gegeven zelfstandig te blijven.
  Voorjaar 2015 liggen de opvattingen weer anders: Druten neigt meer naar herindeling dan buurgemeenten, maar koerst nu meer af op een fusie met Wijchen. Beuningen zou zich tegenwoordig eerder richten op Heumen, Wijchen en Nijmegen, en niet op West Maas en Waal, noch op Druten. Een herindeling in deze streek Land van Maas en Waal is dus nog ver weg. Begin 2020 zag het er naar uit dat een herindeling van Wijchen en Druten de meeste kans maakte, met een nieuwe gemeente Wijchen als resultaat. Een Drutense bewonersgroep heeft om een referendum gevraagd. Adviesbureau Tien heeft in mei 2020 geadviseerd om de ambtelijke samenwerking tussen Druten en Wijchen om te zetten in een gemeentelijke samenvoeging, en wel per 1-1-2023. Hoewel een meerderheid van de gemeenteraad van Druten voorstander lijkt van zo'n samenvoeging, is in de andere gemeente de grote lokale partij Kernachtig Wijchen niet overtuigd van zo'n samenvoeging en is de partij Wijchen Lokaal zelfs verklaard tegenstander. In september 2020 wilden beide gemeenteraden overleggen of er een draagvlakpeiling moest komen over al dan niet fuseren. Op 22-9-2020 hebben de raden van gemeenten Druten en Wijchen ingestemd met zo'n draagvlakonderzoek (waar een inwonersenquête deel van zal uitmaken) voor een herindeling van deze twee gemeenten. Beide colleges van B&W hebben hun raden geadviseerd de herindelingsplannen in te trekken. Op 1-12-2020 heeft de gemeenteraad van Wijchen op basis van de resultaten van het onderzoek het besluit genomen om de plannen voor herindeling in te trekken.
  . Onderzoeksbureau Necker van Naem heeft op verzoek van de Wijchense gemeenteraad het gevoerde proces van een fusie met Druten onderzocht. Het rapport bevatte veel kritiekpunten en vastgesteld werd dat na de mislukte eerdere fusiepoging met Heumen nu een tweede fusiepoging (met Druten) eveneens voortijdig werd beëindigd.

Limburg

• Vanuit de drie wethouders van de gemeente Meerssen is de wens, lees: de eis, naar voren gekomen om niet zelfstandig verder te gaan, maar te fuseren met de buurgemeente Maastricht. De bestuurlijke organisatie en de financiële situatie zouden volgens hen niet meer zelfstandig het hoofd geboden kunnen worden. Het provinciebestuur steunt de oproep om te fuseren. De gemeenteraad is echter nog niet overtuigd.
  Begin september 2020 is ook het college van B&W van de gemeente Maastricht van mening dat een samenvoeging de voorkeur verdient boven een tot nu toe nagestreefde ambtelijke fusie. Een extra raadsvergadering op 14-9-2020 in Meerssen en de raadsvergadering op 16-9-2020 in Maastricht hebbende spanningen niet weggenomne. De Meerssense raad heeft een motie aangenomen om op een ambtelijke fusie aan te sturen en een begroting op te stellen die uitgaat van een zelfstandig Meerssen; de drie wethouders weigeren vooralsnog om deze motie uit te voeren. De Maastrichtse raad heeft besloten af te zien van een ambtelijke fusie met Meerssen, dus Meerssen zal ofwel zelfstandig moeten blijven ofwel een herindeling met Maastricht moeten accepteren. Op 24-9-2020 vergadert de Maastrichtse raad opnieuw over dit onderwerp.
  Op 24-9-2020 zijn de drie wethouders opgestapt na de dreiging van een motie van wantrouwen, zodat het college van B&W alleen bestaat uit de burgemeester (Mirjam Clermonts-Aretz). Omdat nu geen begroting kan worden ingeleverd bij het provinciebestuur, zal GS van Limburg mogelijk de gemeente onder toezicht plaatsen.
  Op 8-2-2021 neemt de gemeenteraad van Meerssen in een extra vergadering een besluit over het aanbod van de provincie om te onderzoeken welk scenario (zelfstandig blijven, samenwerken of herindelen) de voorkeur verdient. De Meerssense raad had afgsproken om pas na de raadsverkiezingen van 2022 een dergelijk besluit te nemen. Begin februari 2021 heeft de Meerssense gemeenteraad het aanbod van de provincie Limburg afgewezen om gezamenlijk diverse toekomstsecenario's te onderzoeken; de raad houdt vast aan zelfstandigheid van de gemeente Meerssen.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere samenvoeging van Eijsden en Margraten
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere rijksgrenswijziging betreffende de gemeenten Maastricht, Eijsden-Margraten en Wezet in België
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Margraten en Maastricht.

Toekomstige gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, die naar verwachting in werking zullen treden in 2025 of in een later jaar

Gedurende het kalenderjaar 2025 zal Nederland opgedeeld zijn in vermoedelijk 342 gemeenten, evenveel als in 2024 en 2023.

Naamswijzigingen die naar verwachting op 1-1-2025 of later in het kalenderjaar 2025 of in een later jaar van kracht zullen worden

De per 1-1-2011 samengevoegde gemeente Bodegraven-Reeuwijk heeft medio augustus 2011 nog geen besluit genomen over de definitieve naam van de nieuwe gemeente. Tot die tijd is de werknaam Bodegraven-Reeuwijk in gebruik, maar later in 2012 had ook besloten kunnen worden dat Wiericke de nieuwe naam zou worden. Een eventueel te nemen gemeentebesluit over een nieuwe naam treedt in werking een jaar na de datum van het besluit.

Klik op blauwe of groene link voor het eerder genomen besluit tot samenvoeging van Bodegraven en Reeuwijk.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die naar verwachting per 1-1-2025 of per 1 januari van een later jaar van kracht zullen worden

Fryslân

• De gemeente Harlingen heeft in oktober 2012 laten weten eerst verder onderzoek af te wachten naar voor- en nadelen van de hieronder voorgestelde herindeling van Noordwest-Fryslân (waarin Franekeradeel, Littenseradiel, Menameradiel en het Bildt de fusiepartners van Harlingen zouden worden). Harlingen ziet zich meer dan zijn buren als een stadsgemeente, aldus het bezwaar om snel een herindeling te willen doorvoeren.
• De gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel willen niet met andere gemeenten samengaan, maar wel met elkaar, geheel in overeenstemming met bovenstaand advies. In november 2011 waren deze twee gemeenten al een Gemeenschappelijke Regeling aangegaan.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging van Achtkarspelen met de Groningse gemeenten Grootegast.

Overijssel

Bij de gemeentelijke herindeling van 2001 is afgesproken dat er 25 jaar lang geen nieuwe herindelingen zullen plaatsvinden, uitgezonderd de Overijsselse gemeenten die zelf zouden willen fuseren. Dit standpunt van het provinciebestuur kwam nog een keer naar voren toen onderzoekers van Atlas voor gemeenten in april 2015 hun boek ‛De nieuwe gemeentekaart van Nederland’ hebben gepresenteerd (waarin zij pleitten voor 57 gemeenten voor het hele land, waarvan 5 voor de provincie Overijssel).

Gelderland

November/december 2023: Het gemeentebestuur van Renkum in Gelderland heeft samen met bureau Berenschot een rapport opgesteld met de titel Bestuurlijke Toekomst Renkum. Deze gemeente omvat de kernen Doorwerth, Heelsum, Heveadorp, Oosterbeke, Wolfheze en Renkum. Herindeling van deze gemeente is het enige scenario dat overblijft; drie andere scenario's om de de gemeentelijke organisatie te versterken en om het huidige diensten- en voorzieningenniveau minimaal te behouden zijn afgevallen. Tegenvoorstellen hebben het niet gehaald in de gemeenteraad, zodat nu op herindeling wordt koers gezet. Voorlopig is er vanuit buurgemeente Wageningen nog geen enthousiasme om te fuseren. Op 22-5-2024 is voor inwoners een oriënterende bijeenkomst georganiseerd, waar een viertal lokale politieke partijen hun standpunten over Renkums toekomst hebben uitgesproken. Vier andere partijen vinden een herindeling vooralsnog onaanvaardbaar.
• Vanuit de Gelderse gemeente Westervoort is in februari 2012 een initiatief ontwikkeld om te komen tot een mogelijke samenvoeging met buurgemeenten Duiven, Zevenaar en Rijnwaarden. Initiatiefnemer is Francis Miggelbrink, PvdA-raadslid in Westervoort. Medio maart 2013 heeft de stuurgroepvoorzitter laten weten dat nog altijd geen overeenstemming is gevonden over de beoogde herindelingsvorm voor deze vier gemeenten: één gemeente Liemers, of alleen Duiven samen met Westervoort en Zevenaar met Rijnwaarden, of alles bij het oude laten? De vier gemeenten hebben in juni 2013 opdracht gegeven om een verdiepingsonderzoek te laten uitvoeren, dat in januari 2014 heeft uitgewezen dat zowel de fusie van vier gemeenten tot één als twee fusies (Duiven fuseert met Westervoort en Rijnwaarden fuseert met Zevenaar) levensvatbaar is. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 19-3-2014 zullen de nieuwe raden een besluit nemen over de herindelingsmogelijkheden.
  Het provinciebestuur is weliswaar voorstander van een fusie van de twee gemeenten Zevenaar en Rijnwaarden (zie hieronder), maar deze gemeenten willen daaraan alleen meewerken als het provinciebestuur toezegt bepaalde infrastructurele verbeteringen te ondersteunen (betere toegang tot snelweg A12, ondersteuning bedrijventerrein, e.d.). Liever zag het provinciebestuur dat ook de twee overige Liemers-gemeenten, nl. Duiven en Westervoort, onderdeel zouden gaan uitmaken van deze fusie, maar de fracties van de gemeenteraden van Duiven en Westervoort verklaarden zich tegen een aansluiting bij de fusiepartners Rijnwaarden en Zevenaar (zo was de verwachting voor hun standpunt op 17-11-2015).
  De Stuurgroep Samenwerking De Liemers, die sinds 2009 werkte aan herindelingsconcepten, zag na de verkiezingen van 19-3-2014 geen rol meer voor zichzelf weggelegd. Begin september 2014 heeft het college van B & W van Duiven bekend gemaakt dat er voor geen enkele van de bovengenoemde fusievarianten een meerderheid is te vinden, dus Duiven en Westervoort blijven zelfstandige gemeenten.
  
  In januari 2022 heeft bureau BMC (Bestuur en Management Consultants, in 1986 de voortzetting van Vuga Advisering) een onderzoeksrapport uitgebracht, waaruit, na gesprekken met de burgemeester van Arnhem en van Duiven, zou blijken dat een zelfstandige gemeente Westervoort over onvoldoende bestuurskracht zou beschikken. Een fusie met buurgemeente Arnhem zou deze zorg het beste kunnen wegnemen.
  
  Eind oktober 2024 heeft zowel het college van B&W als de voltallige gemeenteraad zich uitgesproken voor een fusie met Duiven, Doesburg en Zevenaar. De gemeente Westervoort zou niet zelfstandig kunnen voortbestaan (bezuinigingen vanuit het Rijk, bij oplopende kosten om alle taken zelfstandig uit te voeren). Duiven (waarmee al 6 jaar een ambtelijke samenwerking plaatsvindt) en ook Doesburg wensen niet langer zelfstandig te blijven.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Rijnwaarden en Zevenaar en een samenvoeging van Angerlo en Zevenaar.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Zevenaar en Montferland.
• In april 2012 zijn de gemeenteraden van Doetinchem en Oude IJsselstreek door hun burgemeesters en wethouders geïnformeerd over tot dan toe geheime voorbereidingen om tot een onderzoek naar fusie van beide gemeenten te komen. Op 27-9-2012 hebben beide gemeenteraden ermee ingestemd dat zo'n onderzoek daadwerkelijk van start kan gaan. In mei 2013 bevinden we ons nog steeds in fase 2 van meerdere onderzoeksfasen, terwijl op 28-2-2013 de gemeenteraden de resultaten van die tweede fase al hadden besproken.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling: toevoeging van Wehl aan Doetinchem enerzijds en fusie van Wisch en Gendringen tot Oude IJsselstreek anderzijds.

• De drie noordelijkste gemeenten in deze provincie, de zogenoemde H₂O-gemeenten Hattem, Heerde en Oldebroek, hebben eind 2012 laten weten een bestuurlijke fusie te willen aangaan (te bereiken op zijn vroegst op 1-1-2017). Een extern onderzoek wees uit dat twee alternatieven voor herindeling, nl. verdergaande samenwerking en een ambtelijke fusie, niet de voorkeur verdiende. Eventueel kunnen buurgemeenten Elburg en ook Epe bij zo'n herindeling betrokken worden.
  Echter, in februari 2015 werd het duidelijk dat Hattem en Heerde geen bestuurlijke fusie wilden aangaan met Oldebroek. De gemeenteraad van Oldebroek moet nu een nieuwe koers uitzetten, bijvoorbeeld een verkenning van de kans van slagen op een fusie met de andere buurgemeente Elburg; een dergelijke fusie heeft momenteel de voorkeur van het college van B&W van Oldebroek. Op 26-3-2015 zal de gemeenteraad van Oldebroek zich uitspreken over de gewenste vorm van samenwerking met Elburg, nu Hattem en Heerde hebben afgehaakt.
• In juni 2012 werd al gesproken over ondersteuning door de Gelderse Staten om een herindeling van Maasdriel en Zaltbommel te bewerkstelligen. Op 9-7-2015 hebben beide gemeenteraden besloten tot ambtelijke fusies van vier afdelingen (ICT, personeelszaken, juridische zaken en financiën), waardoor een eventuele gemeentelijke fusie uit het zicht verdwijnt.
  Toch heeft het bureau Berenschot in februari 2017 geadviseerd om uit drie samenwerkingsmodellen de voorkeur te geven aan samenvoeging van beide gemeenten vanwege de grootste bestuurskracht en de financiële perspectieven (boven een langzaam uitbouwen van de huidige samenwerking en boven een ambtelijke fusie). In maart 2017 zouden beide gemeenteraden dit advies op de raadsagenda plaatsen en een eerste besluit nemen. In mei 2021 bleek echter dat de gemeente Zaltbommel geen voorstander is van een herindeling, zlefs niet van een fusie van het ambtelijk apparaat. De gemeente Maasdriel gaat nu onderzoeken of samenwerking met een andere buurgemeente (dus buiten de Bommelerwaard) wel meer kans van slagen heeft.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling in de Bommelerwaard, die leidde tot de vorming van Maasdriel en tot een grenswijziging met Zaltbommel.

Utrecht

• Een initiatief van de D66-fracties van de gemeenten Montfoort, Oudewater en Woerden moet leiden tot een fusie in een nieuwe gemeente Groene Hart. De argumenten staan in een Manifest voor een sterk Groene Hart, gepubliceerd begin februari 2012.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere samenvoeging van de gemeenten Harmelen en Woerden.

Noord-Holland

• De gemeente Wijdemeren kampt met een personeelstekort en staat in 2023 onder verscherpt toezicht van de provincie wegens een miljoenentekort. Eind juni 2023 heeft de raad van de gemeente Wijdemeren een voorbereidend besluit genomen om zich op te heffen per 1-1-2026 (dat betekent dat het grondgebied wordt verdeeld over omliggende gemeenten) of om per die datum te fuseren met een of meer buurgemeenten. Drie Noordhollandse gemeenten Amsterdam, Gooise Meren en Hilversum en drie Utrechtse gemeenten Stichtse Vecht, Breukelen en Maarssen grenzen aan de Noordhollandse gemeente Wijdemeren. Het formele besluit zou op 12-7-2023 zijn genomen. In september 2023 heeft het gemeentebestuur de mening van de bevolking gepeild middels een enquête en al eerder in juli met inwoners en belangengroepen contact gelegd. De gemeenteraad heeft op 5-10-2023 besloten de mogelijkheden voor een gezamenlijke toekomst met buurgemeenten te onderzoeken. Meteen daarna zijn verkennende gesprekken gestart met drie kandidaat-fusiegemeenten: Gooise Meren, Hilversum en Stichtse Vecht. De eerste gesprekken zijn met de buurgemeente Stichtse Vecht in januari 2024 gevoerd; die gemeente is zelf pas in 2011 gevormd (uit Breukelen. Loenen en Maarssen), dus heeft herindelingsproblematiek nog vers in het geheugen. In de zomer van 2024 wil het gemeentebestuur van Wijdemeren aan zijn raadsleden duidelijkheid kunnen verschaffen over de favoriete fusiepartner.
  Wijdemeren is pas in 2002 ontstaan (zie de link hieronder) en omvat de volgende kernen: Ankeveen, Breukeleveen, 's-Graveland, Kortenhoef, Oud-Loosdrecht, Nieuw-Loosdrecht en Nederhorst den Berg.
  In januari 2024 werd duidelijk dat Stichtse Vecht geen fusiepartner wenst te zijn als Wijdemeren wordt heringedeeld; ook speelt een rol dat bij zo'n herindeling twee provincies zijn betrokken, wat het niet eenvoudiger maakt. Wel heeft Stichtse Vecht voorkeur voor een (beperkte) grenswijziging, waarbij De Strook en Breukeleveen (beide aan de zuidzijde van de Loosdrechtse Plassen) zouden overgaan van de Noordhollandse gemeente Wijdemeren naar de Utrechts gemeente Stichtse Vecht. Zie de agendastukken van de raadsvergadering d.d. 30-1-2024. De grootste partij in de gemeenteraad van Stichtse Vecht is Lokaal Liberaal, en die partij is verklaard tegenstander (blijkens een ingediende motie) van herindeling met de gemeente Wijdemeren en wenst bovendien geen onderzoek naar een grenswijziging (Breukeleveen wordt dan vermoedelijk geen deel van het grondgebied van de Utrechtse gemeente Stichtse Vecht).
  Op 31-1-2024 heeft een andere buurgemeente, Hilversum, een startnotitie vastgesteld t.b.v. verkennende gesprekken met Stichtse Vecht. Een van de voorwaarden van Hilversum is dat een evt. herindeling een zgn. lichte herindeling zal moeten zijn. Buurgemeente Gooise Meren plant haar startnotitie op 13-3-2024. Er volgen dus nog de nodige gesprekken voordat duidelijk wordt met welke buurgemeente Wijdemeren kan gaan fuseren. Inmiddels heeft het college van B&W van Hilversum en ook het college van B&W van Wijdemeren op 4-6-2024 bekend gemaakt dat deze twee gemeenten bereid zijn te fuseren. Op 10-7-2024 hebben de twee gemeenteraden met een grote meerderheid een definitief besluit genomen tot samenvoeging van Wijdemeren en Hilversum en daarna wordt dan een herindelingsontwerp opgesteld, dat december 2024 af moet zijn. De beide gemeenteraden kunnen dan uiterlijk in maart 2025 een besluit tot herindelingsadvies (aan Gedeputeerde Staten) nemen, tijdig genoeg voor een fusie per 1-1-2027. Dit betreft een lichte samenvoeging, waarbij de naam Wijdemeren verdwijnt en de gefuseerde gemeente Hilversum zal heten. In de andere buurgemeente, Gooise Meren, werd het D66-amendement om fusiepartner te worden verworpen en ook een vergelijkbaar raadsvoorstel haalde het niet.
  De gemeente Wijdemeren telt nog gen 25.000 inwoners en de oppervlakte bedraagt 48 km² maar bestaat voor ruim de helft aan binnenwater (zoals de naam al doet vermoeden).
  De huidige gemeente Hilversum telt ruim 94000 inwoners en de oppervlakte bedraagt 46 km². De nieuwe fusiegemeente Hilversum zal dan circa 119.000 inwoners tellen en een oppervlakte hebben van 93 km², waarvan een kwart binnenwater (Loosdrechtsche Plassen, Wijde Blik, Ankeveensche Plassen, Spiegelplas).
  De gemeente Wijdemeren heeft in februari 2024 over de komende herindeling een aparte website gelanceerd: Toekomst Wijdemeren. Zie ook: hilversum.nl/wijdemeren. In september 2024 is een aparte website gelanceerd: wijdemeren.hilversum.nl Zie ook direct hieronder diverse berichten tussen januari 2016 en november 2018, in het bijzonder het bericht van augustus 2016 over een twijfelachtige levensvatbaarheid van deze in 2002 ontstane gemeente.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging per 1-1-2012 betreffende Stichtse Vecht en Wijdemeren.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Hilversum en Wijdemeren.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging betreffende Weesp en Wijdemeren.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling betreffende Nederhorst den Berg, 's-Graveland en Loosdrecht tot een nieuwe gemeente Wijdemeren.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Hilversum en Wijdemeren.
  
• In augustus 2018 heeft het provinciebestuur de gemeenten Waterland, Edam-Volendam, Wormerland, Landsmeer en Oostzaan opgedragen te komen tot een plan om met elkaar te fuseren of samenwerken. Dat plan zou in de eerste helft van 2019 moeten worden ingediend bij Gedeputeerde Staten van Noord-Holland.
  Maart 2019: Binnen de gemeente Waterland krijgt de mening van de politiek de overhand, waarbij ambtelijke fusie wordt afgewezen en de keuze resteert uit zelfstandig blijven of fuseren met zowel Landsmeer als met Edam-Volendam.
  Juli 2020: de gemeenteraad van Landsmeer heeft in mei 2019 besloten dat fusie met een buurgemeente noodzakelijk is gezien de geringe bestuurskracht en de financiële positie. De beoogde fusiepartner Waterland heeft begin 2020 besloten zelfstandig te blijven. Met Wormerland en met Oostzaan zijn wel gesprekken gevoerd, maar ook die twee gemeenten wensen zelfstandig te blijven. Nu heeft het bestuur van Landsmeer zich tot Gedeputeerde Staten van Noord-Holland gericht voor ondersteuning. Een eerste stap is gezet: de procedure voor de aanstelling (per april 2021) van een kroonbenoemde burgemeester is opgestart. Zo'n functie is geldig voor 6 jaar, gelijk aan de termijn die nodig wordt geacht om een door Landsmeer gewenst herindelingsproces te doorlopen.
  Oktober 2024: de gemeente Wormerland is anders gaan denken over een mogelijke fusie met Oostzaan en Landsmeer. Er komt nu een gezamenlijk onderzoek naar een ambtelijke of bestuurslijke fusie tussen deze 3 gemeenten, uit te voeren door organisatie Van de Laar uit Eindhoven. In Wormerland zijn alleen de partijen GroenLinks en D66 bereid tot een bestuurslijke fusie, mocht die vorm de uitkomst van het onderzoek worden. In Landsmeer daarentegen zijn het juits de partijen GroenLinks, PvdA en Positief Landsmeer die niets zien in een fusieonderzoek.
• November 2018; Gedeputeerde Staten van Noord-Holland hebben het besloten af te zien van twee herindelingsplannen: een samengaan van Huizen, Blaricum en Laren en een samengaan van Hilversum en Wijdemeren. Minister van Binnenlandse Zaken, Kajsa Ollongren (D66), heeft een nieuw ontwerp-beleidskader voor gemeentelijke herindeling aan het provinciebestuur gestuurd. In die beleidsnotitie is versterking van regionale bestuurskracht geen argument van betekenis meer bij gemeentelijke herindelingen die door het provinciebestuur worden geïnitieerd. Alleen als er ‛evidente bestuurskrachtproblemen’ dreigen, mag het provinciebestuur ingrijpen.
• Mei 2017: in deze maand zouden diverse inspraakavonden georganiseerd zijn geworden in de gemeente Huizen, om de meningen van inwoners, organisaties/instellingen en ondernemers te weten te komen over een evt. fusie naar 3 gemeenten in de Gooi- en Vechtstreek. De raad van de Utrechtse gemeente Eemnes heeft besloten geen gebruik te maken van de uitnodiging van GS van Noord-Holland (van 7-2-2017) voor een ‛open overleg’. De gemeente Eemnes wil zelfstandig blijven en ziet daarom af van deze eerste stap in de Arhi-procedure van het Noordhollandse provinciebestuur.
  Juni 2018: Het provinciebestuur van Noord-Holland heeft bekendgemaakt dat het tijdstraject van de procedures voor diverse toekomstige herindelingen (Hilversum met Wijdemeren, Huizen met Laren en Blaricum) met onbepaalde tijd worden verlengd. Het regeerakkoord van Rutte III stelt dat de provincie een andere rol krijgt bij het aansturen van een gemeentelijke herindeling. Er wordt nu eerst in Den Haag een neiwue beleidskader geformuleerd; dat zal enige maanden vergen.
• Maart 2017: lokale partijen van ondestaande 8 gemeenten bundelen hun initiatieven om inwoners inspraak te geven bij een mogelijke verdere herindeling, waar het provinciebestuur nu op uit is. Die partijen zouden toen moties indienen bij hun gemeenteraden om daarmee de regie te houden over een evt. toekomstig herindelingstraject.
  Blaricum: De Blaricumse Partij, Democratisch Alternatief Blaricum en Hart voor Blaricum; Eemnes: Dorpsbelang en Fractie van den Berg; Gooise Meren: Fractie Kruyt, Fractie Vlaanderen, Gewoon GooiseMeren, GOP en Hart voor BNM; Hilversum: Hart voor Hilversum, Hilversum1 en Leefbaar Hilversum; Huizen: Dorpsbelangen Huizen en Leefbaar Huizen; Laren: Larens Behoud en Liberaal Laren; Weesp: DSB en WSP; Wijdemeren: De Lokale Partij.
• Februari 2017 + februari 2018: Gedeputeerde Staten hebben bekendgemaakt dat zij het inititief nemen voor gesprekken met hierondergenoemde 7 gemeenten om te komen tot herindeling, zij het niet tot omvorming naar één fusiegemeente Gooiland (een eerdere wens van Gedeputeerde Staten, een dergelijk klein aantal is echter onhaalbaar), maar mogelijk naar drie fusiegemeenten. Met deze in gang gezette arhi-procedure ontneemt Gedeputeerde Staten aan de individuele gemeenten de mogelijkheid om onderlinge fusieplannen te smeden. Dit blijkt ook later (februari 2018) uit het plan van aanpak van adviesbureau Berenschot, met name met betrekking tot het samengaan van Hilversum met Wijdemeren en ook met het samengaan van Huizen met Laren en met Blaricum. Het Haarlems Dagblad bericht hierover op 25-2-2018.
• Augustus 2016: Op verzoek van het provinciebestuur heeft Deloitte een onderzoek uitgevoerd naar de bestuurskracht van 7 gemeenten in de Gooi- en Vechtstreek: Wijdemeren (ingesteld in 2001), Weesp, Gooise Meren (ingesteld in 2016), Blaricum, Laren, Huizen en Hilversum. Met name in Wijdemeren zijn er zorgen over de hoge lasten waar geringe opbrengst voor de inwoners tegenover staan. Het adviesbureau pleit voor een herindeling, waarbij uiteindelijk (in 2023) slechts drie gemeenten overblijven. Ook de Utrechtse gemeente Eemnes dient betrokken te worden bij plannen voor een herindeling.
• Januari 2016: Het college van de gemeente Wijdemeren heeft rond de jaarwisseling 2015/2016 bekend gemaakt dat Wijdemeren wil fuseren met buurgemeente Hilversum. Als dat voornemen wordt uitgevoerd, betekent dat het einde van Wijdemerens ambtelijke samenwerking met de andere Noordhollandse buurgemeente Weesp en ook met de Utrechtse buurgemeente Stichtse Vecht. Deze nieuwe ontwikkeling noopt Weesp ertoe toch met de juist ontstane herindelingsgemeente Gooise Meren ambtelijke samenwerking te zoeken, in plaats van zich aan te sluiten bij het recente fusieplan van Hilversum en Wijdemeren. Eind 2017 wordt echter weer gesproken over een ambtelijke (dus geen bestuurlijke) fusie van Wijdemeren met Hilversum.
• April 2015: Het college van B&W van de gemeente Hilversum stelt zich op het standpunt dat deze gemeente wil meewerken aan iedere herindeling in de Gooi- en Vechtstreek als die bijdraagt tot één bestuurskrachtige gemeente in deze regio. Dit vrij algemene standpunt is naar buiten gebracht i.v.m. het bezoek dat de Commissaris van de Koning van Noord-Holland, de heer Johan Remkes, op 22-4-2015 brengt aan het gemeentebestuur van Hilversum.

Zuid-Holland

• Om kosten te besparen hebben de drie gemeenten Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk een openbaar lichaam volgens de Wet op de Gemeenschappelijke Regelingen opgericht. De plannen van de drie ‛BAR-gemeenten’, in december 2012 in de drie gemeenteraden besproken, hebben ertoe geleid dat een ambtelijke fusie in 2014 van start is gegaan.

Zeeland

• Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben in augustus 2013 toegezegd met een voorstel te komen voor herindeling van de huidige 13 Zeeuwse gemeenten. Met name de Staten-fractie van GroenLinks wil het aantal gemeenten terugbrengen tot maximaal 6. Dit zou bereikt kunnen worden door (a) Vlissingen en Borsele samen te voegen, (b) Goes, Kapelle en Reimerswaal samen te voegen, (c) Middelburg, Veere en Noord-Beveland samen te voegen, (d) Schouwen-Duiveland en Tholen samen te voegen, (e) Terneuzen ten westen van het kanaal Terneuzen-Gent samen te voegen met Sluis en (f) Terneuzen ten oosten van het kanaal Terneuzen-Gent samen te voegen met Hulst. Een alternatief plan zou zijn (vier) nieuwe gemeenten te vormen naar de eilanden (Schouwen-Duiveland te fuseren met Tholen, één gemeente voor Walcheren, één gemeente voor De Bevelanden en één gemeente voor Zeeuws-Vlaanderen). Het streven is om een plan van aanpak te hebben voor het zomerreces van 2014.

Noord-Brabant

• Medio maart 2013 is door de adviescommissie ‛Krachtig Bestuur in Brabant’ (onder voorzitterschap van Helmi Huijbregts) een derde deelrapport uitgebracht over herindeling van de gemeenten in Noord-Brabant. Dit derde rapport analyseerde de situatie in West-Brabant; eerder werden rapportages over Noordoost-Brabant en Midden-Brabant uitgebracht. Medio mei 2013 heeft deze commissie-Huijbregts het eindadvies over herindeling van alle 67 Brabantse gemeenten uitgebracht; na herindeling zouden er 51 gemeenten overblijven. Daarin is ondermeer te lezen dat er een gemeente Groot-Eindhoven dient te worden gevormd (met het Geldropse deel van de te splitsen gemeente Geldrop-Mierlo). Daarnaast zou een sterke tegenspeler Helmond en De Peel nodig zijn (Helmond, het Mierlose deel van de gemeente Geldrop-Mierlo, de gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten (de volledige naam voor “Nuenen c.a.”), en de gemeenten Waalre, Asten, Deurne, Gemert-Bakel, Laarbeek, Someren). Daarnaast zouden een of twee regio's in de Kempen moeten gaan samenwerken. Dit alles zou moeten resulteren in drie of vier subregio's ter vervanging van de huidige 21 gemeenten in Zuidoost-Brabant. Op 14-6-2013 presenteerde VVD-senator en commissievoorzitter Helmi Huijbregts dit rapport officieel aan het provinciebestuur.
• Twee jaar na het eindrapport van de bovengenoemde commissie-Huijbregts heeft de Commissaris van de Koning Wim van de Donk eind oktober 2015 een nieuwe provincieopvatting bekend gemaakt: de provincie zal geen fusie opleggen als er in de Brabantse gemeenten geen draagvlak voor bestaat. Deze nieuwe zienswijze zal ertoe leiden dat diverse van de in dit overzicht genoemde Brabantse herindelingsplannen vooralsnog niet gerealiseerd zullen worden.
• Naar aanleiding van het verzoek van Gedeputeerde Staten, verwoord in het rapport ‛(Veer)Krachtig Bestuur’, hebben drie buurgemeenten in de Langstraat, namelijk: Heusden, Loon op Zand en Waalwijk, een onderzoek naar hun toekomstige samenwerking laten uitvoeren. De opstellers van dat rapport, Pieter Tops en Stavros Zouridis van de Universiteit van Tilburg, belichten vier scenario's en twee daarvan impliceren een fusie van deze drie gemeenten tot één ‛duingemeente’. Begin februari 2015 zal dit rapport in de drie gemeenteraden besproken worden met het doel om na verdere consultaties vóór het zomerreces een voorkeurscenario vast te stellen.
  In 2021 heeft Bureau Berenschot in opdracht van de gemeente Loon op Zand de bestuurlijke toekomst van die gemeente onderzocht met als conclusie dat de gemeente weinig vet op de botten heeft en te klein is om alle kennis in huis te hebben voor een wereld die steeds ingewikkelder wordt. Vier scenario's om dit aan te pakken: herindeling, opsplitsing (nbv. Kaatsheuvel naar Waalwijk en Loon op Zand naar Tilburg), een bestuurlijke herindeling of meer samenwerking met buurgemeenten. Op 15-7-2021 heeft de raad over de aanbevelingen een besluit genomen. De teneur bij de meeste partijen in de raad was al om de gemeente zelfstandig te laten voortbestaan, mede omdat de uitslag van een recente enquête onder inwoners geen duidelijke koers heeft aangewezen. Dat is nu bevestigd en over 2,5 jaar volgt dan een evaluatie of de huidige investering in de organisatie, de dienstverlening aan de inwoners en de financiën op orde zijn gebracht. Loon op Zand blijft dus vooralsnog een zelfstandige gemeente.
• De gemeenteraad van Reusel-De Mierden heeft, met steun van alle raadsfracties, een amendement aangenomen, waarin wordt uitgesproken dat het wenselijk is om te fuseren met bij voorkeur vijf buurgemeenten in de Kempen. Ook de gemeente Eersel heeft zich voor een fusie uitgesproken. Aan het provinciebestuur is gevraagd om ondersteuning te bieden aan dit proces.
  De Kempen-gemeenten Bladel, Bergeijk, Eersel, Reusel-De Mierden en het provinciebestuur hebben opdracht gegeven aan Ad de Kroon en Stan van de Laar om te onderzoeken of deze gemeenten moeten fuseren dan wel een federatie van gemeenten moeten gaan vormen. Een federatie is wettelijk nog niet mogelijk; misschien zal het minister van Binnenlandse Zaken in mei 2018 toestemming verlenen om te experimenteren met deze overkoepelende bestuursvorm. Als dat experiment niet wordt toegestaan, dan pleiten de onderzoekers op 21-2-2018 voor een fusie, maar zonder de gemeente Bergeijk (die wenst zelfstandig te blijven).
  
  Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant hebben in juni 2018 de Kempen-gemeenten tot 1-10-2018 de tijd gegeven om een federatieplan vast te stellen. Als dat er niet komt, zouden Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden moeten fuseren. Bergeyk zou dan als enige van de Kempen-gemeenten zelfstandig kunnen blijven. Bladel heeft echter laten weten ook zelfstandig te willen blijven. Oirschot kan buiten het door het provinciebestuur gewenste gewenste federatiemodel blijven, omdat die gemeente zich op stedelijk gebied richt. Eind augustus 2018 hebben de colleges van B&W van Bladel, Eersel en Reusel-De Mierden aan hun raden voorgesteld om in september 2018 te kiezen voor het behoud van zelfstandigheid, dus noch voor een federatie (waar Bergeyk ook deel van zou uitmaken) noch voor een fusie (zonder Bergeyk). De (waarnemend) burgemeester van Reusel-De Mierden is wel voor een fusie, maar beseft dat een fusiepartner ontbreekt. Op 25-9-2018 heeft de gemeenteraad van Eersel met kleine meerderheid besloten om als zelfstandige gemeente verder te gaan. De oppositiepartijen in de gemeenteraad van Eersel zijn wel voor een fusie (en hebben een brandbrief hierover aan het provinciebestuur gezonden). Het provinciebestuur zal niet reageren voordat alle betreffende Kempen-gemeenten een besluit hebben genomen over al dan niet herindelen.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere samenvoeging van de gemeente Reusel met de gemeente Hooge en Lage Mierde.
• Eind juni 2019 heeft bureau Berenschot een rapport uitgebracht over de drie gemeenten Cranendonck, Heeze-Leende en Valkenswaard. De uitkomst is dat een fusie van deze drie gemeenten het meest wenselijk is. Eerder al was bekend van de gemeente Valkenswaard dat een fusie met Eindhoven wenselijker zou zijn. Lastig (zo niet: onoverkomelijk) is dat die gemeenten niet aan elkaar grenzen, want de gemeente Waalre ligt daar tussenin. Het rapport meldt niet wat de gemeenteraad van Valkenswaard van de conclusies van bureau Berenschot vindt. De raad van Cranendonck is verdeeld; de raad van Heeze-Leende koestert de kleinschaligheid. Op 23-10-2019 is op gemeenteraadsniveau afgesproken dat de drie gemeenteraden Cranendonck, Valkenswaard en Heeze-Leende de mogelijkheid om te fuseren zouden verkennen. Sindsdien heeft dit nog geen resultaat opgeleverd. Wordt mogelijk toch vervolgd.

Overige grenswijzigingen die naar verwachting van kracht zullen worden per 1-1-2025 of per 1 januari van een later jaar

Noord-Holland

Een grenscorrectie gaat onderzocht worden tussen de gemeenten Alkmaar en Dijk en Waard, waarbij de dorpen Koedijk en/of Sint Pancras (t/m 2021 in de gemeente Langedijk) overgaan van de nieuwgevormde gemeente Dijk en Waard naar de bestaande gemeente Alkmaar.

Op 11-2-2021 heeft de Tweede Kamer motie 35621-8 van Marc Snoeren (VVD) aangenomen, die aan de regering verzoekt om de provincie Noord-Holland te vragen om onderzoek naar een grenswijziging, waarbij de dorpen Koedijk en Sint Pancras na voltooiing van het herindelingsproces overgaan van de nieuwe gemeente Dijk en Waard naar de gemeente Alkmaar en de Tweede Kamer binnen 2 jaar te informeren over de voortgang.
Het college van B&W heeft in december 2023 een begeleidingsgroep opgericht als eerste stap naar de evaluatie van de herindeling. Deze groep omvat zowel bestuurlijke als ambtelijke vertegenwoordigers van de provincie Noord-Holland en de gemeente Dijk en Waard. Het betrekken van de inwoners, waaronder de dorpsraad Sint Pancras, en de gemeente Alkmaar is een cruciaal aspect van dit onderzoek.
Inwoners van Koedijk en Sint Pancras hebben vn 17-6-2024 t/m 7-7-2024 deelgenomen aan een consultatie, waarbij de steekproef van 464 ingevulde vragenlijsten een betrouwbaar resultaat heeft opgeleverd. Eind september 2024 worden de onderzoeksresultaten gepresenteerd en in december 2024 in de gemeenteraad besproken. De evaulatie herindeling is dus op schema.

Klik op blauwe of groene link voor een samenvoeging per 2015 van de gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer.

Noord-Brabant

Een grenscorrectie gaat onderzocht worden tussen de gemeenten Maashorst en Oss, waarbij de dorpen Schaijk en Reek definitief deel gaan uitmaken van het grondgebied van hetzij Maashorst hetzij Oss. Dit wordt onderzocht n.a.v. het aanvaarde amendement (nr. 35619-12) bij de wet van 14 juli 2021 die opgeheven gemeenten Uden en Landerd deed samenvoegen tot de nieuw gevormde gemeente Maashorst. Aan het eind van 2024 moeten college en gemeenteraad van Maashorst een besluit nemen over het al dan niet succesvol verlopen van de samenvoeging. Medio januari 2022 heeft de nieuwe minister Hanke Bruins Slot het college van B&W van de gemeente Maashorst herinnerd aan dat amendement en opgeroepen tijdig met de voorbereidingen voor die evaluatie te beginnen.

Het ‛Burgercomité Schaijk en Reek’ heeft (in de persoon van Nol de Jong) op 18-1-2023 aan de Tweede Kamer (in de persoon van D66-kamerlid Hind Dekker-Abdulaziz) een petitie aangeboden over de bijzondere positie van beide plaatsen in deze herindeling. In die petite wordt gevraagd om alle inwoners van Schaijk en van Reek te horen en dat de minister en het parlement een finaal besluit nemen na zo'n evaluatie over de wens tot grenswijziging. Die twee plaatsen zouden volgens het Burgercomité tot de gemeente Oss moeten horen en niet tot de gemeente Maashorst.

Klik op blauwe of groene link voor de voorgeschiedenis van de samenvoeging per 2021 van de gemeenten Landerd en Uden tot de nieuwe gemeente Maashorst.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, die in 2024 in werking zijn getreden

Gedurende het kalenderjaar 2024 is Nederland opgedeeld in 342 gemeenten (dus evenveel als in 2023).

Naamswijzigingen die in het kalenderjaar 2024 van kracht zullen worden

Er zijn aan Metatopos nog geen gemeenten bekend die in 2024 hun naam zullen wijzigen zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing zal zijn.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2024 van kracht zijn geworden

Er zijn hiertoe in 2023 geen wetsvoorstellen ingediend (mede wegens de demissionaire status van de regering Rutte-IV).

Overige grenswijzigingen die van kracht zijn geworden per 1-1-2024

Er zijn aan Metatopos nog geen herindelingen bekend die (i) in 2024 van kracht zijn geworden en die (ii) louter een grenswijziging betreffen.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, die in 2023 in werking zijn getreden

Gedurende het kalenderjaar 2023 is Nederland opgedeeld in 342 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2023 van kracht zijn geworden

Op 8 juli 2021 heeft de raad van de Friese gemeente Nordeast-Fryslân het besluit genomen om van 21 plaatsen die nog de Nederlandse spelling voerden, per 1-1-2023 de namen te wijzigen zodat zij de Friese spelling gaan voeren. De registratie in de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (en daarmee in het Kadaster en bij Postcode.nl) omvat ruim 50 woonplaatsen voor deze gemeente en de wijziging van 21 daarvan is nu hierop aangepast; zie de linkerkolom hieronder.
Een plaatsnamenoverzicht met inwonertallen vindt u op de website van deze gemeente.
Overigens kent deze gemeente ook woonplaatsen die opgenomen zijn in genoemde Basisadministratie (BAG) en een gelijke spelling hebben voor het Fries en het Nederlands; zulke plaatsen met identieke spelling staan hieronder vermeld in de rechterkolom.

Deze gemeente kent naast bovengenoemde 21 woonplaatsen nog meer woonplaatsen waarvan hun voorkeurspelling al eerder in het Fries geregistreerd waren (zie linkerkolom hieronder) of in het Nederlands (rechterkolom hieronder).

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2023 van kracht zijn geworden

Staatsblad 307 van 14 juli 2022, houdende samenvoeging van de gemeenten Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne

De Zuidhollandse gemeenten Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne worden opgeheven. De nieuwe Zuidhollandse gemeente Voorne aan Zee wordt ingesteld, bestaande uit het grondgebied van de op te heffen gemeenten Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne.

• Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft hiertoe op 18-11-2021 wetsvoorstel nr. 35967 bij de Tweede Kamer ingediend. Op 12-7-2022 is het wetsvoorstel ook aangenomen door de Eerste Kamer (met alleen de tegenstemmen van de fracties van PVV, FvD en Frentrop). Die Eerste Kamer heeft ook een motie (van PVV-senator Van Hattem) verworpen waarin werd gevraagd om eerste een referendum te houden; steun voor die door de minister (inmiddels Bruins Slot, de opvolger van Ollongren) ontraden motie kwam alleen van PVV, Fractie-Nanninga, Fractie-Otten, FvD en Fractie-Frentrop.

  VOORGESCHIEDENIS: Drie Zuidhollandse gemeenten Hellevoetsluis, Westvoorne en Brielle zien geen resultaat in eerder uitgesproken wens tot een ambtelijke fusie, en daarmee is nu de optie voor een bestuurlijke fusie op tafel gekomen. De gemeenteraad van Brielle heeft zich op 28-1-2020 uitgesproken voor het starten van herindelingsgesprekken. Dit onderwerp bleek notabene niet op de agenda van de raadsvergadering te zijn vermeld geweest; kennelijk was het daartoe te delicaat. De raad van Westvoorne heeft zich over Eindrapportage bestuurlijke toekomst Westvoorne (een document van de betreffende raadscommissie, die adviseert om over te gaan tot een herindeling met Brielle en Hellevoetsluis) gebogen in zijn vergadering van 19-2-2020 en unaniem voor ingestemd met herindeling (en wel per 1-1-2023). De gemeenteraad van Brielle had zo'n besluit al eerder genomen. Op 5-3-2020 zou de raad van Hellevoetsluis een besluit nemen over het principebesluit herindeling Brielle, Hellevoetsluis en Westvoorne, maar die raadsvergadering is vanwege het coronavirus uitgesteld tot 15-4-2020, de datum waarop een extra raadsvergadering zonder publiek wordt ingepland. De naam van de nieuwe gemeente gaat ‛Voorne aan Zee’ luiden en zal circa 70.000 inwoners tellen.
  Op 24-9-2021 heeft de ministerraad besloten het herindelingsvoorstel door te sturen naar de Raad van State voor advies; dit advies werd uitgebracht op 17-11-2021. Voor de te volgen procedure, zie het betreffende wetgevingsproces en documenten De Eerste Kamer heeft een verslag van de stemming op 12-7-2022 gepubliceerd.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenscorrectie (in 2018) tussen de gemeenten Nissewaard en Hellevoetsluis.

Overige grenswijzigingen die per 1-1-2023 van kracht zijn geworden

Provinciaal blad van Zuid-Holland 14251 (1-12-2022, pdf-document)

Een grenscorrectie tussen de Zuidhollandse gemeenten Den Haag en Rijswijk heeft per 1-1-2023 plaatsgevonden. Het betreft het terugbrengen van de voormalige grens, die tot 2002 bestond bij de Cromvlietkade, Geestbrugkade en deel Nassaukade. Op 19-4-2022 heeft het college van B&W van de gemeente Den Haag dit voorstel (nr. RIS312008) aan de gemeenteraad gezonden. De beide gemeenteraden hebben eerst een gezamenlijk herindelingsontwerp vastgesteld en dat toegezonden aan Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. De hele procedure is in de laatste 2 maanden van 2022 afgerond.
Inmiddels heeft de Haagse gemeenteraad op 20-10-2022 ingestemd met de grenscorrectie, waarbij een corridor van ca. 1 km lengte wordt teruggegeven aan de gemeente Rijswijk. Het gaat hier dus alleen om de bovengenoemde straten (kades) in het Haagse stadsdeel Laak en niet om de woningen aan die straten; er zijn dus geen inwoners verhuisd; er is alleen een stukje Haags grondgebied overgegaan in Rijswijks grondgebied. Het is door de aanleg van de Rotterdamse Baan dat een wegverbinding tussen Den Haag en het rijkswegennet niet meer nodig is via het Trekvliettracé. Zie een gedetailleerd kaartje op A3-formaat (pdf, schaal 1:3000).

Klik op blauwe of groene link voor de eerdere herindeling in 2002 betreffende Den Haag en omgeving.

Klik op blauwe of groene link voor een Ministerieel Besluit van 16 oktober 2007, Stcrt. 207 (n.a.v. de grenswijziging in 2001) tussen de gemeenten Den Haag en Rijswijk.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Pijnacker-Nootdorp en Den Haag.

Provinciaal blad van Noord-Holland 14770 (14-12-2022, pdf-document met 5 kaartjes)

Een grenscorrectie tussen de gemeenten Hilversum en Gooise Meren is in voorbereiding, zie gemeenteblad 2022, 204354 van Gooise Meren en gemeenteblad 2022, 200379 van Hilversum, beide gepubliceerd op 5-5-2022. De gemeente Hilversum heeft het herindelingsontwerp vastgesteld op 9-3-2022 en de gemeente Gooise Meren op 20-4-2022. Tot 30-6-2022 was er gelegenheid om een zienswijze in te dienen.
Een gedetailleerd artikel over deze grenswijziging is gepubliceerd (zie vooral de laatste alinea's) in De grens van Bussum en Hilversum, geschreven door Eric Bor, en gepubliceerd in Bussums Historisch Tijdschrift, jaargang 38, nr. 2 (september 2022), pag. 39-44.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere (per 1-1-2016) samenvoeging van de gemeenten Bussum, Muiden en Naarden en wijziging van de grens met de gemeente Weesp

Klik op blauwe of groene link voor een toekomstige (per 1-1-2027?) samenvoeging van de gemeenten Wijdemeren en Hilversum

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Hilversum en Wijdemeren.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, die in 2022 in werking zijn getreden

Gedurende het kalenderjaar 2022 was Nederland vanaf 24 maart opgedeeld in 344 gemeenten (en was het opgedeeld in 345 gemeenten tot aan 24 maart).

Naamswijzigingen die in het kalenderjaar 2022 van kracht zullen worden

Er zijn aan Metatopos geen gemeenten bekend die in 2022 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindeling/samenvoeging die per 24-3-2022 van kracht is geworden

Staatsblad 296 (2021): Wet van 9 juni 2021 tot herindeling van de gemeenten Amsterdam en Weesp

Het grondgebied van de op te heffen gemeente Weesp wordt toegevoegd aan dat van de gemeente Amsterdam.

In afwijking van artikel 1, eerste lid, onderdeel h, van de Wet algemene regels herindeling is de datum van herindeling 24 maart 2022. De beide gemeenten hebben verzocht de ingangsdatum zodanig te bepalen dat de herindelingsverkiezingen gelijktijdg kunnen plaatshebben met de reguliere gemeenteraadsverkiezingen in andere gemeenten (16-3-2022); dit verzoek is door de regering gehonoreerd, temeer omdat het hier om een zgn. lichte samenvoeging gaat.

Dit wetsvoorstel is op 14-1-2021 (daags voor de val van de regering Rutte-III) aangemeld voor plenaire behandeling. De Tweede Kamer heeft op 11-2-2021 (op de laatste dag voor het verkiezingsreces) over dit wetsvoorstel vergaderd en gestemd; het wetsvoorstel werd aangenomen. Op 8-6-2021 heeft de Eerste Kamer gestemd over het wetsvoorstel. Het wetsvoorstel is bij zitten en opstaan aangenomen.

Na aanvaarding van het wetsvoorstel door de Eerste Kamer, zal de gemeente Amsterdam een (vermoedelijk positief) besluit nemen over de toevoeging van Driemond aan het stadsgebied Weesp (en daarmee over het vertrek uit het stadsdeel Zuid-Oost).

Klik op blauwe of groene link voor een grenscorrectie per 1-1-2014 tussen Amsterdam en Haarlemmermeer,
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere (per 1-1-2016) samenvoeging van de gemeenten Bussum, Muiden en Naarden en wijziging van de grens met de gemeente Weesp,
Klik op blauwe of groene link voor een in 2012 door de Tweede Kamer verworpen wetsvoorstel samenvoeging van de gemeenten Bussum, Muiden, Naarden en Weesp tot de nieuwe gemeente Naardermeer.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 9 juni 2021.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2022 van kracht zijn geworden

Staatsblad 264 (2021): Wet van 26 mei 2021 tot herindeling van de gemeenten Beemster en Purmerend

Het grondgebied van de op te heffen Noordhollandse gemeente Beemster wordt toegevoegd aan dat van de Noordhollandse gemeente Purmerend.

Op 4-9-2018 zijn beide colleges van B&W een fusieakkoord overeengekomen. Dit betreft een zogenaamde lichte samenvoeging, waarbij de gemeente Beemster op 1-1-2022 zal worden opgeheven en het grondgebied worden toegevoegd aan dat van Purmerend. Het wetsvoorstel is op 14-1-2021 (daags voor de val van de regering Rutte-III) aangemeld voor plenaire behandeling. De Eerste Kamer heeft het voorstel op 25 mei 2021 als hamerstuk afgedaan.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 26 mei 2021.

Staatsblad 372 (2021): Wet van 14 juli 2021 tot samenvoeging van de gemeenten Heerhugowaard en Langedijk

De Noordhollandse gemeenten Heerhugowaard en Langedijk worden opgeheven. De nieuwe Noordhollandse gemeente Dijk en Waard wordt ingesteld, bestaande uit het grondgebied van de op te heffen gemeenten Heerhugowaard en Langedijk.

In september 2018 heeft de gemeenteraad van Heerhugowaard een motie aangenomen waarin wordt bepleit een versneld onderzoek uit te voeren naar fusie met buurgemeente Langedijk. Op 26-2-2019 hebben beide raden (ieder apart) een besluit tot een (bestuurlijke) fusie genomen, dat zal betekenen dat per 1-1-2022 beide gemeenten zullen zijn samengevoegd. Het wetsvoorstel is op 14-1-2021 (daags voor de val van de regering Rutte-III) aangemeld voor plenaire behandeling. Op 6-7-2021 heeft de Eerste Kamer in plenaire zitting het wetsvoorstel (kamerstuk 35621) behandeld en op 13-7-2021 ingestemd met het wetsvoorstel.

Op 11-2-2021 heeft de Tweede Kamer ook motie 35621-8 aangenomen, die aan de regering verzoekt om de provincie Noord-Holland te vragen om onderzoek naar een grenswijziging, waarbij de dorpen Koedijk en Sint Pancras na voltooiing van het herindelingsproces overgaan van de nieuwe gemeente Dijk en Waard naar de gemeente Alkmaar en de Tweede Kamer binnen 2 jaar te informeren over de voortgang. Het bureau Necker van Naem is geselecteerd om de evaluatie en verkenning uit te voeren; eind september 2024 worden de eerste onderzoeksresultaten verwacht, zodat in december 2024 de gemeenteraad van Dijk en Waard de rapportage kan bespreken. Zie ook de betreffende webpagina van Necker.

Klik op blauwe of groene link voor een later onderzoek naar de wens tot grenscorrectie tussen de gemeenten Alkmaar en Dijk en Waard, waarbij de dorpen Koedijk en/of Sint Pancras zouden overgaan van de gemeente Dijk en Waard (voorheen de gemeente Langedijk) naar de gemeente Alkmaar.
Klik op blauwe of groene link voor een samenvoeging per 2015 van de gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 14 juli 2021.

Staatsblad 374 (2021): Wet van 14 juli 2021 tot wijziging van het voorstel van wet tot samenvoeging van de gemeenten Boxmeer, Cuijk, Mill en Sint Hubert en Sint Anthonis

De vijf Noordbrabantse gemeenten Boxmeer, Cuijk, Mill en Sint Hubert, Grave en Sint Anthonis worden opgeheven. De nieuwe Noordbrabantse gemeente Land van Cuijk wordt ingesteld, bestaande uit het grondgebied van de op te heffen gemeenten Boxmeer, Cuijk, Mill en Sint Hubert, Grave en Sint Anthonis.

Het wetsvoorstel betrof aanvankelijk de samenvoeging van vier gemeenten, dus zonder Grave, zie Staatsblad 375.

Hoewel eerder al bekend was geworden dat Grave niet zou meefuseren, zijn in februari 2020 de meningen binnen de raad toch gewijzigd: de recente beslissing van buurgemeente Mill en Sint Hubert heeft de gemoederen in Grave in beweging gebracht. Om dit voor elkaar te krijgen moest later een nieuw wetsvoorstel bij de Tweede Kamer worden ingediend, want het door de Tweede Kamer aangenomen wetsontwerp voorziet hier niet in. Zulke spoedwetgeving (een ‛novelle’) is daadwerkelijk op 30-4-2021 door minister Ollongren aan de Raad van State gezonden. Dit is een uitzonderlijke procedure, waarbij voor het zomerreces zowel Tweede als Eerste Kamer moeten instemmen met de wetswijziging, opdat ook de gemeente Grave per 1-1-2022 deel zal uitmaken van de herindeling van Land van Cuijk; dit is een apart Kamerstuk geworden, met nr. 35842. Op 6-7-2021 heeft de Eerste Kamer in plenaire zitting het wetsvoorstel (kamerstukken 35620 en 35842) behandeld en op 13-7-2021 ingestemd met het wetsvoorstel.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenscorrectie tussen de gemeenten Boxmeer en Sint Anthonis.
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere samenvoeging van de gemeenten Boxmeer en Vierlingsbeek.
Klik op blauwe of groene link voor de per 4-7-1995 gerealiseerde wijziging van de gemeentenaam St. Anthonis in Sint Anthonis

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 14 juli 2021.

Staatsblad 373 (2021): Wet van 14 juli 2021 tot samenvoeging van de gemeenten Landerd en Uden

De Noordbrabantse gemeenten Landerd en Uden worden opgeheven. De nieuwe Noordbrabantse gemeente Maashorst wordt ingesteld, bestaande uit het grondgebied van de op te heffen gemeenten Landerd en Uden.

Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging tussen Bernheze (voorheen: Heesch) en 's-Hertogenbosch

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 14 juli 2021.

Overige grenswijzigingen die van kracht zijn geworden per 1-1-2022

Eind februari 2018 bereiden de Noordhollandse gemeenten Koggenland en Hoorn opnieuw een grenscorrectie voor. Net als in 2014 gaat het om het gebied nabij een rotonde bij opritten naar de A7, destijds bij de Middelweg/Venneweg/Berkhouterweg/het Oosteinde, maar in 2018 gaat het om het gebied nabij McDonald's en het tankstation, dat momenteel grondgebied is van Koggenland. De gemeente Hoorn ontwikkelt plannen aan de westrand en wenst daarom dat de gemeentegrens iets westelijker komt te liggen, nl. tot aan de westelijke zijde van de westelijke rotonde onder de rijksweg A7, dus westelijk van McDonald's en tankstation. Het gemeenteblad van Hoorn nr. 250457 d.d. 5-8-2021 meldt dat beide gemeenteraden gezamenlijk het herindelingsontwerp voor deze correctie van de gemeentegrens hebben vastgesteld. Het ontwerp ligt t/m 30-9-2021 ter inzage, in welke termijn eenieder een zienswijze kan indienen (waarvan door Koggenlanders geen gebruik is gemaakt).
De gemeenteraad van Hoorn heeft de voorgenomen grenscorrectie vastgesteld in zijn vergadering van 9-11-2021 en de gemeenteraad van Koggenland op 13-12-2021. Provinciale Staten van Noord-Holland zullen dan vermoedelijk nog in december 2021 dit besluit bekrachtigen en publiceren in het Provincieblad, waarmee deze grenswijziging per 1-1-2022 van kracht zal worden.
Zie een kaartje (pdf-bestand) waarop de bestaande en de nieuwe gemeentegrens zijn ingetekend.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenscorrectie tussen de gemeenten Hoorn en Koggenland.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, die in 2021 in werking zijn getreden

Gedurende het kalenderjaar 2021 is Nederland opgedeeld in 352 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2021 of later in het kalenderjaar 2021 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2021 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen, samenvoegingen en splitsing (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2021 van kracht zijn geworden

Staatsblad 259 (2020): Wet van 8 juli 2020, houdende samenvoeging van de gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum

• De Groningse gemeenten Appingedam, Delfzijl en Loppersum zijn opgeheven en een nieuwe gemeente Eemsdelta is ingesteld bestaande uit het grondgebied van de drie opgeheven gemeenten.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging (per 1-1-2006) tussen de Groningse gemeente Eemsmond en de Friese gemeente Schiermonnikoog.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 8 juli 2020.

Staatsblad 260 (2020): Wet van 8 juli 2020 tot herindeling van de gemeenten Boxtel, Haaren, Oisterwijk, Tilburg en Vught

• De Brabantse gemeente Haaren (5770 ha land, 14370 inwoners op 1-1-2020) is opgeheven en door grenswijzigingen toegevoegd aan de Brabantse gemeenten Boxtel, Oisterwijk, Tilburg en Vught; zie de kaart van het opgesplitste Haaren.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen 's-Hertogenbosch en Vught
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Vught en Haaren
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling van Esch, Helvoirt en Haaren en voor een samenvoeging van Liempde en Boxtel
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling van Berkel-Enschot, Udenhout en Tilburg en een samenvoeging van Moergestel met Oisterwijk

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 8 juli 2020.

Overige grenswijzigingen die per 1-1-2021 van kracht is geworden

Provinciaal blad Provinsje Fryslân 8815 (2020) (issn: 0920-0800)

• Een grenswijziging tussen Groningen en Fryslân heeft (opnieuw) plaatsgevonden tussen de gehandhaafde Groningse gemeente Het Hogeland en de gehandhaafde Friese gemeente Schiermonnikoog ten voordele van de gemeente Schiermonnikoog. Het betreft het stukje (0,028 km², ? woningen, ? inwoners) van het eiland Schiermonnikoog dat in de gemeente Het Hogeland is komen te liggen door het ‛wandelen van het eiland’; het herindelingsontwerp is door provincie Fryslân op 24-3-2020 gepubliceerd in Provinciaal Blad nr. 1649 en lag ter inzage van 25-3-2020 t/m 19-5-2020. Dit document van 12 pagina's en gedateerd 16-9-2020 bevat de vaststelling door het Friese provinciebestuur en een kaartje met ingetekende luchtfoto. Voor meer details, lees een artikel van 17-3-2020 op de website van de provincie Groningen.

Evenals in 2006 is het doel om dat naar de provincie Groningen ‛weggewandelde’ stukje eiland opnieuw bij de Friese gemeente Schiermonnikoog in te delen. Sinds april 2018 wil de provincie Fryslân opnieuw in overleg met de provincie Groningen, omdat 14 jaar na een navenante grenswijziging hetzelfde probleem zich voordoet. De oostkant van het eiland bevindt zich inmiddels wederom op (opgeschoven) Gronings gebied.

Klik op blauwe of groene link voor een grenscorrectie in 2006 tussen Eemsmond en Schiermonnikoog, waar een verdere toelichting op dit continue probleem bij staat.
Klik op blauwe of groene link voor een samenvoeging per 2019 van de Groningse gemeenten in Het Hogeland en voor plannen tot samenvoeging van Appingedam, Delfzijl en Loppersum.

Provinciaal blad Provinsje Fryslân 8814 (2020) (issn: 0920-0800)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen Waadhoeke en Leeuwarden.
  De in 2018 gevormde Friese gemeente Waadhoeke was in april 2019 een procedure gestart om t.z.t. (maximaal) vijf van haar dorpen via een grenscorrectie te laten deel uitmaken van de buurgemeente Leeuwarden. Dit aanbod betrof de dorpen Boksum, Blessum, Deinum, Ritsumasyl en Marsum, die alle aan de oostkant van de (tot 2018 bestaande) gemeente Menameradiel liggen. Tesamen tellen deze vijf dorpen nog geen 4500 inwoners, dus minder dan 10% van het inwonertal van de gemeente Waadhoeke en ook minder dan 10% van de gemeente Leeuwarden; in zo'n geval volstaat een (door het provinciebestuur te besluiten) grenscorrectie en is een wettelijke herindeling of samenvoeging niet nodig. De westelijke gemeentegrens van Leeuwarden zou dan dan circa 2 km opschuiven in westelijke richting.
  Die voormalige gemeente Menameradiel had de inwoners toegezegd dat zij hun stem konden laten horen over een evt. grenscorrectie. Een enquête, gehouden in september/oktober 2019, heeft uitgewezen dat meer dan 80% van de inwoners van deze vijf dorpen er de voorkeur aan gaven om deel te blijven uitmaken van hun nieuwe gemeente Waadhoeke en dus niet deel uit te maken van de buurgemeente Leeuwarden. Medio oktober heeft de organiserende werkgroep aan het gemeentebestuur laten weten van een verdere voorbereiding van deze grenscorrectie af te zien.
  Wel is een nader onderzoek nodig naar een veel kleinere grenscorrectie omdat de gemeentegrens dwars door een aan tal achtertuinen in Alde Leie loopt en ook door een kavel van een melkveebedrijf in Easterlittens.

Klik op blauwe of groene link voor een Herindeling in 2018, waarbij de Friese gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Menameradiel en Littenseradiel werden opgeheven en de nieuwe gemeente Waadhoeke werd ingesteld

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 2020

Gedurende het kalenderjaar 2020 is Nederland opgedeeld in 355 gemeenten, evenals in 2019.

Naamswijzigingen die op 1-1-2020 van kracht zijn geworden of later in het kalenderjaar 2020 van kracht zullen worden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2020 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2020 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die op 1-1-2020 zijn heringedeeld of samengevoegd.

Overige grenswijzigingen die van kracht zijn geworden per 1-1-2020

Provinciaal blad van Flevoland 8480 (27-12-2019)

Een grenscorrectie is vastgesteld tussen de Flevolandse gemeenten Urk en Dronten.
De gemeente Urk streeft al sinds 2016 of mogelijk al eerder een tweede grenscorrectie na (na de gerealiseerde grenswijziging met Noordoostpolder per 1-1-2019), nu met de gemeente Dronten, die nodig zou zijn voor de bouw van een buitendijkse maritieme servicehaven en een strekdam. Daarbij gaat het om 37 ha binnenwater (een stukje IJsselmeer ten noorden van de Ketelbrug), dat nu deel uitmaakt van het grondgebied van de buurgemeente Dronten. Eind 2018/begin 2019 zal deze wens onderzocht worden door ambtenaren van beide gemeenten. Mogelijk komt het tot een ruil van het buitenwater van beide gemeenten. In juni 2019 zijn Urk en Dronten het eens geworden (na bemiddeling van waarnemend burgemeester Ineke Bakker) over een grenscorrectie op het IJsselmeer. De gemeenteraad van Dronten heeft circa 19-6-2019 ingestemd met de door buurgemeente Urk gewenste grenswijziging; op 24-6-2019 is de bestuursovereenkomst door de twee betrokken wethouders getekend op een boot in het water, daar waar de grenswijziging gaat plaatsvinden. De gemeenteraad van Urk op 7-11-2019 en die van Dronten op 28-11-2019 hebben de Herindelingsregeling grenscorrectie gemeente Urk–Dronten vastgesteld. Publicatie in het Provincieblad vond plaats op 27-12-2019, waarna per 1-1-2020 (eigenlijk daags na publicatie) deze grenswijziging een feit is geworden.

Klik op blauwe of groene link voor een grenswijziging per 1-1-2019 tussen Noordoostpolder en Urk.
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Noordoostpolder en Urk.

Provinciaal Blad van Zuid-Holland 8224 (20-12-2019) (dit is een correctie op het Provinciaal Blad 7852 (6-12-2019)

Een grenscorrectie is vastgesteld tussen de Zuid-Hollandse gemeenten Rotterdam en Lansingerland (Herindelingsregeling grenscorrectie Hordijklocatie, met toevoeging van de percelen Wildersekade 10 t/m 18 aan Lansingerland)

De woningbouw op de Hordijk-locatie (de gronden van de voormalige palletfabriek Hordijk aan en achter de Rodenrijseweg, hoek Bonfut in Berkel en Rodenrijs) is in ontwikkeling. Het gebied is eigendom van een ontwikkelcombinatie. De nieuwe woonwijk ligt nu nog in twee gemeentes: Lansingerland en Rotterdam. Het bedoeling is dat de gehele projectlocatie in Lansingerland komt te liggen; lees hier de toelichting en zie de kaartjes.

Klik op blauwe of groene link voor een latere grenscorrectie tussen Rotterdam en Zuidplas.
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere provinciale grenscorrectie betreffende het gebied voor de Tweede Maasvlakte, waarmee de gemeente Rotterdam (en daarmee de provincie Zuid-Holland) wordt vergroot.
Klik op blauwe of groene link voor eerdere wijzigingen betreffende Rotterdam en Capelle aan den IJssel.
Klik op blauwe of groene link voor een samenvoeging per 1-1-2007 van de drie Zuid-Hollandse gemeenten Bergschenhoek, Bleiswijk, en Berkel en Rodenrijs tot de nieuwe gemeente Lansingerland.
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Rotterdam en Zuidplas.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 2019

Gedurende het kalenderjaar 2019 is Nederland opgedeeld geweest in 355 gemeenten.

Zie een landkaart met de grenzen van de gemeenten per 1-1-2019 (png-bestand, 2500×2945 pixels, met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Naamswijzigingen die op 1-1-2019 of later in het kalenderjaar 2019 van kracht zijn geworden

Per 8-10-2019 is de naam van de woonplaats Tienhoven gewijzigd in Tienhoven aan de Lek. Dit besluit werd op 8-10-2018 genomen door de raad van de Zuidhollandse gemeente Zederik (na 1-1-2019 onderdeel van de nieuwe Utrechtse gemeente Vijfheerenlanden), om verwarring te voorkomen met de woonplaats Tienhoven in de gemeente Stichtse Vecht, eveneens in de provincie Utrecht. De naamswijziging is één jaar na het raadsbesluit van kracht geworden.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2019 van kracht zijn geworden

Zie een landkaart met de gemeenten waarvan de grenzen per 1-1-2019 zijn gewijzigd (png-bestand, 1580×1863 pixels, met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Nieuwsoverzicht, uitgebracht door de Eerste Kamer na de stemmingen op de laatste dag voor het zomerreces 2018.

Staatsblad 266 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Groningen, Haren en Ten Boer

• De Groningse gemeenten Haren en Ten Boer zijn opgeheven en samengevoegd bij de gemeente Groningen.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een per 1-1-2017 ingestelde grenswijziging tussen de Groningse gemeenten Groningen en Slochteren.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km) met de grenzen van de nieuwe gemeente Groningen vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018. (inclusief updates d.d. 27-5-2020 en 20-6-2022 en 11-2-2023)

Staatsblad 268 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Oud-Beijerland en Strijen

• De Zuidhollandse gemeenten Binnenmaas, Cromstrijen, Korendijk, Oud-Beijerland en Strijen zijn opgeheven en de nieuwe Zuidhollandse gemeente Hoeksche Waard is ingesteld bestaande uit het grondgebied van de vijf opgeheven gemeenten.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere fusie van Binnenmaas met 's-Gravendeel.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 12120×7052 pixels, 13 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Hoeksche Waard vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018.

Staatsblad 270 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Leerdam, Vianen en Zederik en wijziging van de grens tussen de provincies Utrecht en Zuid-Holland

• De Utrechtse gemeente Vianen en de Zuidhollandse gemeenten Zederik en Leerdam zijn opgeheven en de nieuwe Utrechtse gemeente Vijfheerenlanden is ingesteld bestaande uit het grondgebied van de drie opgeheven gemeenten. In verband hiermee is de grens tussen de provincies Utrecht en Zuid-Holland gewijzigd.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere wijziging van de grens tussen de provincies Utrecht en Zuid-Holland: De gemeente Vianen was al per 1-1-2002 overgeheveld van de provincie Zuid-Holland naar de provincie Utrecht.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 7574×7067 pixels, 10 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Vijfheerenlanden vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018.

Staatsblad 272 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem

• De Noordbrabantse gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem zijn opgeheven en de nieuwe Noordbrabantse gemeente Altena is ingesteld bestaande uit het grondgebied van de drie opgeheven gemeenten.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere samenvoeging van Dussen en Werkendam.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 13485×5846 pixels, 12 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Altena vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018.

Staatsblad 274 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Nuth, Onderbanken en Schinnen

• De Limburgse gemeenten Nuth, Onderbanken en Schinnen zijn opgeheven en de nieuwe Limburgse gemeente Beekdaelen is ingesteld bestaande uit het grondgebied van de drie opgeheven gemeenten.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 7041×5408 pixels, 8 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Beekdaelen vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018.

Medio oktober 2018 liet de politieke partij Beekdaelen Lokaal weten te streven naar een grenswijziging met buurgemeente Brunssum om het gebied Clemensdomein en omgeving in Oud-Merkelbeek na bijna 40 jaar terug te krijgen. Dit gebied (tussen Groeneweg en de inmiddels aangelegde Buitenring) was bij herindeling in 1982 overgegaan van de gemeente Onderbanken naar de gemeente Brunssum.

Staatsblad 276 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Haarlemmerliede en Spaarnwoude en Haarlemmermeer

• De Noordhollandse gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude is opgeheven en samengevoegd bij de Noordhollandse gemeente Haarlemmermeer.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een later plan tot grenscorrectie tussen Haarlem en Haarlemmermeer.
  Klik op blauwe of groene link voor een grenscorrectie per 1-1-2014 tussen Amsterdam en Haarlemmermeer.
  Klik op blauwe of groene link voor een grenscorrectie per 1-1-2012 tussen Velsen en Haarlemmerliede en Spaarnwoude.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km) met de grenzen van de nieuwe gemeente Haarlemmerliede vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018.

Staatsblad 278 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Bedum, De Marne, Eemsmond en Winsum

• De Groningse gemeenten Bedum, De Marne, Eemsmond en Winsum zijn opgeheven en een nieuwe Groningse gemeente Het Hogeland is ingesteld bestaande uit het grondgebied van deze vier opgeheven gemeenten, met dien verstande dat het grondgebied van de opgeheven gemeente Winsum is verdeeld over deze nieuwe gemeente Het Hogeland en de gelijktijdig ingestelde nieuwe gemeente Westerkwartier.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een gelijktijdige samenvoeging van Grootegast, Leek, Marum, Zuidhorn en het andere deel van het grondgebied van Winsum, waarbij de nieuwe gemeente Westerkwartier is ingesteld.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 20330×15155 pixels, 27 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Het Hogeland vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018 en andere details.

Staatsblad 280 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn en een deel van het grondgebied van de gemeente Winsum

• De Groningse gemeenten Grootegast, Leek, Marum en Zuidhorn zijn opgeheven en een nieuwe Groningse gemeente Westerkwartier is ingesteld bestaande uit het grondgebied van deze opgeheven gemeenten en een deel van het grondgebied van de Groningse gemeente Winsum.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een gelijktijdige samenvoeging van Bedum, De Marne, Eemsmond en het andere deel van het grondgebied van Winsum, waarbij de nieuwe gemeente Het Hogeland is ingesteld.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging van Achtkarspelen met de Groningse gemeenten Grootegast.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 9509×11886 pixels, 18 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Westerkwartier vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018 en andere details.

Staatsblad 282 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Giessenlanden en Molenwaard

• De Zuidhollandse gemeenten Giessenlanden en Molenwaard zijn opgeheven en de nieuwe Zuidhollandse gemeente Molenlanden is ingesteld bestaande uit het grondgebied van de beide opgeheven gemeenten.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere fusie van Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland tot Molenwaard.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 11826×5873 pixels, 14 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Molenlanden vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018.

Staatsblad 284 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland en Nieuwkruisland

• De Friese gemeenten Dongeradeel, Ferwerderadiel en Kollumerland en Nieuwkruisland zijn opgeheven en de nieuwe Friese gemeente Noardeast-Fryslân is ingesteld bestaande uit het grondgebied van de drie opgeheven gemeenten.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 16376×11673 pixels, 20 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Noardeast-Fryslân vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018.

In juni 2021 geeft het college van B&W van Noardeast-Fryslân te kennen binnen enkele jaren (2024?) te willen fuseren met buurgemeente Dantumadiel. Momenteel is er een ambtelijke samenwerking, die overigens verbetering behoeft.

Staatsblad 286 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Noordwijk en Noordwijkerhout

• De Zuidhollandse gemeente Noordwijkerhout is opgeheven en samengevoegd bij de Zuidhollandse gemeente Noordwijk.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Noordwijk en Katwijk.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km) met de grenzen van de nieuwe gemeente Noordwijk vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018.

Staatsblad 288 (2018): Wet van 11 juli 2018 tot samenvoeging van de gemeenten Geldermalsen, Lingewaal en Neerijnen

• De Gelderse gemeenten Geldermalsen, Lingewaal en Neerijnen zijn opgeheven en de nieuwe Gelderse gemeente West Betuwe is ingesteld bestaande uit het grondgebied van de drie opgeheven gemeenten.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 12200×6447 pixels, 13 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente West Betuwe vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 11 juli 2018.

Overige grenswijzigingen die van kracht zijn geworden per 1-1-2019

Provinciaal blad van Noord-Brabant 5112 (9-7-2018) (issn: 0920-1408)

• Een grenscorrectie tussen de Noordbrabantse gemeenten Vught en 's-Hertogenbosch is vastgesteld, zodanig dat met de aanleg van de Randweg Vught–'s-Hertogenbosch het gebied De Gement (ca. 1,5 ha?) geheel op Vughts grondgebied komt te liggen. De gemeenteraad van 's-Hertogenbosch heeft dit besloten op 24-10-2017 en die van Vught op 8-2-2018. Zie de bijbehorende kaart met nummer 64478.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Vught en Haaren
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling van de gemeenten 's-Hertogenbosch, Maasdonk en Oss
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen 's-Hertogenbosch en Sint-Michielsgestel
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling in het samenwerkingsgebied 's-Hertogenbosch
  Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging tussen Bernheze (voorheen: Heesch) en 's-Hertogenbosch
  Klik op blauwe of groene link voor een later wetsontwerp (kamerstuk 35345) betreffende Splitsing van de gemeente Haaren over Boxtel, Oisterwijk, Tilburg en Vught.

Provinciaal blad van Gelderland 7747 (22-10-2018)

• In september 2017 is bekend gemaakt dat de buurgemeenten Nijmegen en Berg en Dal gaan onderzoeken of een grenswijziging wenselijk is, waardoor zorgcentrum De Vijverhof (omgeving Kwakkenbergweg/Berg en Dalseweg/Oude Kleefsebaan) geheel binnen één gemeente zou komen te liggen. Ook iets zuidelijker (Sionsweg/Nijmeegsebaan) liggen een restaurant en een parkeerplaats momenteel over de huidige gemeentegrens heen.
  In maart/april 2018 zijn de voorstellen voor grenswijzigingen concreter geworden: zorgcentrum De Vijverhof zou geheel in Berg en Dal komen te liggen, de gemeentegrens nabij de Sionsweg gaat de wegligging volgen. Bij een aantal woningen aan de Sophiaweg, de Theresiaweg en Louseweg verandert de gemeentegrens toch niet. De gemeenteraad van Berg en Dal heeft op 17-5-2018 het besluit tot grenswijziging genomen, de gemeente Nijmegen op of omstreeks 10-10-2018. Op 16-10-2018 is de grenswijziging door G.S. van Gelderland vastgesteld, publicatie volgde in het Provincieblad op 22-10-2018. Zie kaartje vervaardigd door de provincie Gelderland.
  Een andere straatnaamgeving wordt van kracht of de geometrie van straten wordt aangepast om meer logica in het grensverloop tussen Nijmegen en Berg en Dal te realiseren. De volgende straten in de woonplaats Nijmegen worden opnieuw vastgesteld: Adrianaweg/ Catharinaweg/ Eleonoraweg/ Johannaweg/ Louiseweg. Verder is er een aanpassing van de Groesbeekseweg, Sophiaweg, Ubbergseweg en de Nieuwe Ubbergseweg in Nijmegen.
  
  Klik op blauwe of groene link voor de naamswijziging in 2016 van de gemeente Berg en Dal (voorheen: Groesbeek), in 2015 samengevoegd uit Groesbeek, Millingen aan de Rijn en Ubbergen.

Provinciaal blad van Flevoland 9250 (13-12-2018)

• Een grenscorrectie (zie kaartje in pdf-formaat of kaartje uit Provinciaal Blad 9250) is vastgesteld tussen Urk en Noordoostpolder, waarbij twee stukken grond (zowel aan de noordgrens als aan de zuidgrens van Urk, samen circa 2 km²: het binnendijkse bedrijventerrein, de maritieme servicehaven en de grond voor natuurontwikkeling het Urkerveld) overgaan van Noordoostpolder naar Urk. In februari 2018 hebben beide gemeenteraden een positief oordeel geveld (Noordoostpolder op 19-2-2018, Urk eveneens rond die datum) over de afspraken, gemaakt in de ‛visie op werklocaties Noordelijk Flevoland’, ter versterling van de economische ontwikkeling van dit gebied. De gemeente Urk zal dan daadwerkelijk 1 miljoen euro aan Noordoostpolder betalen, die dit bedrag gaat investeren in het vertserken van de economie van noordelijk Flevoland; meer concreet is besloten dat het geld besteed wordt aan uitvoering van sociaal-economisch beleid.
  Het gemeenteblad nr. 143398 (5-7-2018) van Noordoostpolder meldt dat het “herindelingsontwerp grenscorrectie gemeente Noordoostpolder - gemeente Urk” is vastgesteld door de twee gemeenteraden op 25-6-2018 en 28-6-2018 en ter inzage ligt in de maanden juli en augustus 2018. Op 29-10-2018 heeft de gemeenteraad van Noordoostpolder en een week later de gemeenteraad van Urk over de definitieve grenswijziging een besluit genomen, dat op 13-12-2018 in het Provincieblad werd gepubliceerd.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een later plan tot grenswijziging tussen Urk en Dronten.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Noordoostpolder en Urk.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 2018

Gedurende het kalenderjaar 2018 was Nederland opgedeeld in 380 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2018 of later in het kalenderjaar 2018 van kracht worden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2018 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2018 van kracht zijn geworden

Staatsblad 104 (2017): Wet van 8 maart 2017 tot herindeling van de gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Littenseradiel, Menameradiel en Súdwest-Fryslân

• De Friese gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Menameradiel en Littenseradiel zijn opgeheven en de nieuwe gemeente Waadhoeke is ingesteld, bestaande uit het grondgebied van Franekeradeel, het Bildt, Menameradiel en een deel van Littenseradiel.
• De Friese gemeenten Leeuwarderadeel en Littenseradiel zijn opgeheven en het grondgebied van Leeuwarderadeel en een deel van Littenseradiel is toegevoegd aan de gemeente Leeuwarden.
• De Friese gemeente Littenseradiel is opgeheven en het grondgebied van een deel van Littenseradiel is toegevoegd aan de gemeente Súdwest-Fryslân.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 2362×2963 pixels, 900 kByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Waadhoeke vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 2377×3016 pixels, 1,1 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Leeuwarden vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 4429×4229 pixels, 1,8 MByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Súdwest-Fryslân vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Zie een pdf-bestand met de kaart waarop de grenzen voor en na de wijziging zijn aangegeven.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 8 maart 2017.

Klik op blauwe of groene link voor een grenswijziging tussen Leeuwarden en Heerenveen per 1-1-2016.
Klik op blauwe of groene link voor een plan tot grenswijziging tussen Leeuwarden en Waadhoeke per 1-1-2021.

Staatsblad 105 (2017): Wet van 8 maart 2017 tot samenvoeging van de gemeenten Bellingwedde en Vlagtwedde

De Groningse gemeenten Bellingwedde en Vlagtwedde zijn opgeheven en de nieuwe gemeente Westerwolde, bestaande uit het grondgebied van de twee opgeheven gemeenten, is ingesteld.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 1621×3847 pixels, 750 kByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Westerwolde vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 8 maart 2017.

Staatsblad 106 (2017): Wet van 8 maart 2017 tot samenvoeging van de gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Slochteren

De Groningse gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Menterwolde en Slochteren zijn opgeheven en de nieuwe gemeente Midden-Groningen, bestaande uit het grondgebied van de drie opgeheven gemeenten, is ingesteld.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 2449×2789 pixels, 900 kByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Midden-Groningen vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 8 maart 2017.

CDA-raadslid Marten van der Meijden bepleit dat bij de instelling van de nieuwe gemeente Midden-Groningen de bebouwde-komborden weer de plaatsnamen Hoogezand en Sappemeer apart aangeven, dus niet de combinatienaam Hoogezand-Sappemeer, die bij de vorige herindeling, in 1949, in gebruik is gekomen.

Klik op blauwe of groene link voor een eerder voorstel tot grenswijziging betreffende de Groningse gemeenten Groningen en Slochteren.

Staatsblad 107 (2017): Wet van 8 maart 2017 tot samenvoeging van de gemeenten Rijnwaarden en Zevenaar

De Gelderse gemeente Rijnwaarden is opgeheven doordat zij is toegevoegd aan gehandhaafde Gelderse buurgemeente Zevenaar.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 1492×2180 pixels, 500 kByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Zevenaar vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 8 maart 2017.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere eerdere grenswijziging tussen Rijnwaarden en Zevenaar en een samenvoeging van Angerlo en Zevanaar.
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Zevenaar en Montferland.

Overige grenswijzigingen die van kracht zijn geworden per 1-1-2018

Provinciaal blad van Gelderland 2967 (7-7-2017)

• Een grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen de Gelderse gemeenten Berkelland en Oost Gelre, waarbij (in verband met de aanleg van de nieuwe N18) een gedeelte van de oude N18, de Schietbaan en de nieuwe parallelweg bij het aansluitpunt Laarberg alsmede enkele particuliere kavels zijn overgegaan van Berkelland naar Oost Gelre; zie het kaartje (pdf-document). Het voorstel werd op 11 oktober 2016 behandeld door de gemeenteraad van Berkelland en op 18 oktober 2016 door de gemeenteraad van Oost Gelre.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere eerdere grenswijziging tussen Berkelland en Groenlo.
Klik op blauwe of groene link voor latere naamswijziging voor de gemeente Groenlo, die per 20-6-2006 Oost Gelre is gaan heten.
Klik op blauwe of groene link voor het eerder genomen besluit tot samenvoeging van Groenlo en Lichtenvoorde.
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging betreffende Groenlo en Eibergen.

Provinciaal blad van Zuid-Holland 5770 (13-12-2017) (issn: 0920-0681)

• Een grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen de Zuid-hollandse gemeenten Nissewaard en Hellevoetsluis, waarbij de woonplaats Oudenhoorn is overgegaan van Nissewaard naar Hellevoetsluis.

Voorgeschiedenis:
Het oorspronkelijke streven naar een grenscorrectie tussen de Zuidhollandse gemeenten Nissewaard en Hellevoetsluis per 1-1-2016 heeft vooralsnog geen doorgang gevonden. In juni 2015 heeft het gemeentebestuur van Nissewaard bekend gemaakt dat de grenscorrectie is afgewezen en dat Oudenhoorn dus toch niet zal overgaan naar de buurgemeente Hellevoetsluis.
Aan de inwoners van het dorp Oudenhoorn (in het westen van de gemeente Bernisse, vlakbij de gemeentegrens met Hellevoetsluis) zou in april 2014 zijn gevraagd of zij, via een gemeentelijke grenscorrectie, willen gaan behoren tot de buurgemeente Hellevoetsluis, of willen blijven behoren tot de nieuwe gemeente Nissewaard (een samenvoeging van de gemeenten Bernisse en Spijkenisse). 93% van de inwoners van de plaats Oudenhoorn wenste inwoner van de buurgemeenten Hellevoetsluis te worden. Vlak voor het zomerreces van 2015 zouden er nog commissievergaderingen hebben plaatsgevonden, die mogelijk alsnog het nu ingenomen standpunt van de coalitiepartijen in de gemeenteraad van Nissewaard zouden beïnvloeden.
In november 2015 bleek de grenscorrectie dermate grote financiële gevolgen te hebben dat beide colleges van B&W hebben besloten af te zien van een grenscorrectie; Oudenhoorn blijft dan deel uitmaken van de gemeente Nissewaard, de gevraagde en uitgesproken mening van 93% van de Oudenhoornaars ten spijt. Op 10-12-2015 en 11-12-2015 zouden de beide gemeenteraden zich hierover hebben uitgesproken. Kennelijk heeft dat erin geresulteerd dat in 2016 het provinciebestuur en de twee gemeentebesturen bijeengekomen zouden zijn om samen een oplossing te vinden.
Op 18-4-2017 heeft de commissie Bestuur en Middelen van Provinciale Staten het grenscorrectiegeschil besproken en de twee gemeentebesturen een voorstel gedaan voor een oplossing. Ingrijpen door Gedeputeerde Staten werd niet uitgesloten indien de twee gemeenten niet tot een oplossing zouden komen. In mei 2017 stelde de burgemeester van Nissewaard dat buurgemeente Hellevoetsluis (ter compensatie van verliesgevende grondexploitatie) vooraf ruim 10 miljoen euro moet overmaken aan Nissewaard, maar de raad vindt dat bedrag onvoldoende. Nissewaard eist ook medewerking van het provinciebestuur om de financiële zorgen te ondervangen. Medio mei 2017 bleek een krappe meerderheid van de Nissewaardse raad tegen het collegevoorstel te hebben gestemd om akkoord te gaan met deze koopprijs. De datum van deze grenscorrectie loopt hiermee verder uit het zicht.
Het provinciebestuur heeft in oktober/november 2017 een bedrag van 9,5 miljoen euro vastgesteld, dat de gemeente Hellevoetsluis aan de gemeente Nissewaard moet betalen om deze grenscorrectie (per 1-1-2018) financieel te compenseren. Als de gemeenteraad van Hellevoetsluis op 4-12-2017 nog niet met deze betaling heeft ingestemd, spant de gemeente Nissewaard een rechtszaak aan om de grenscorrectie uit te stellen. Inmiddels is op 1-12-2017 een bedrag van minstens 8 miljoen euro toegezegd, wat de gang naar de rechter vermoedelijk doet intrekken.
De provincie Zuid-Holland meldt vervolgens dat op 10-10-2017 Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland het voorstel Herindelingsregeling grenscorrectie Nissewaard en Hellevoetsluis hebben vastgesteld en ter besluitvorming aan Provinciale Staten hebben aangeboden. Deze herindelingsregeling houdt in dat door middel van een grenscorrectie de woonplaats Oudenhoorn, gemeente Nissewaard, per 1-1-2018 toegevoegd wordt aan de gemeente Hellevoetsluis. Op 1-11-2017 besprak de commissie Bestuur en Middelen van de provincie Zuid-Holland het voorstel Herindelingsregeling. Op 8-11-2017 hebben Provinciale Staten de herindelingsregeling vastgesteld. Op 1-1-2018 wordt de woonplaats Oudenhoorn ingedeeld bij de gemeente Hellevoetsluis.

Klik op blauwe of groene link voor de per 1-1-2015 in werking getreden samenvoeging van Spijkenisse en Bernisse tot de nieuwe gemeente Nissewaard.
Klik op blauwe of groene link voor een later (2020) plan van Brielle tot samenvoeging van Hellevoetsluis, Westvoorne en Brielle.

Provinciaal blad van Noord-Brabant 5081 (7-11-2017) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeenten Tilburg en Goirle, waarbij het beloop van de gemeentegrens is aangepast “ in die zin dat deze kansen biedt op het terrein van (regionale) woonbehoeften, ontwikkelingvan bedrijventerreinen en recreatie en toerisme (gebied Bakertand)”.

Zie een pdf-bestand met de kaart waarop de grenzen voor en na de wijziging zijn aangegeven.

Voorgeschiedenis:
Plannen van de colleges van B&W van de Brabantse gemeenten Tilburg en Goirle om een grenswijziging van 2001 ongedaan te maken, hebben vertraging opgelopen door tegenstand van de gemeenteraad van Goirle. In 2001 is dit gebied De Bakertand overgegaan van Goirle naar Tilburg. Nu zijn stappen ondernomen om dat gebied, nu samen met het oostelijk gebied daarnaast en de Oostplas (dus een strook grond ten zuiden van de Lage Wal, m.a.w. het gebied vlak ten zuiden van de bocht in de A58) weer terug te geven aan de gemeente Goirle. Zie een kaartje in het Brabants Dagblad.
Als deze grenswijziging uit 2001 na bijna 20 jaar weer ongedaan wordt gemaakt, kunnen er 350 woningen gebouwd worden op Bakertand-West en/of een bedrijventerrein. Op 15-3-2017 is het uitblijven van een besluit door enkele bewoners van de Abscovenseweg aanhangig gemaakt bij de Raad van State. De gemeente Tilburg had laten weten dat een besluit mogelijk pas eind 2017 genomen zou worden. In mei 2017 bleek er vanuit de andere buurgemeente Hilvarenbeek interesse in het gebied te bestaan bij sommige bedrijven.
Op 2-10-2017 heeft de Tilburgse gemeenteraad het voorgenomen besluit tot grenscorrectie (ingebracht door de gemeente Goirle, de gemeente waar inmidddels meer aarzeling ontstond of deze grenscorrectie wel moest worden doorgezet) besproken (in 5 minuten tijd!) en is akkoord gegaan. Nu ook de gemeenteraad van Goirle het besluit op 26-9-2017 heeft bekrachtigd, zal de grens per 1-1-2018 gewijzigd zijn. Overigens, ingeval Hilvarenbeek een gebied had willen overnemen, dan was dat een zaak tussen de vergrote gemeenter Goirle en de gemeente Hilvarenbeek geworden.

Klik op blauwe of groene link voor een een eerdere grenswijziging betreffende ditzelfde gebied De Bakertand, dat in 2001 is overgegaan van Goirle naar Tilburg.
Klik op blauwe of groene link voor een later wetsontwerp (kamerstuk 35345) betreffende Splitsing van de gemeente Haaren over Boxtel, Oisterwijk, Tilburg en Vught.

Overdracht van percelen grond van de Noordbrabantse gemeenten Bernheze aan gemeente 's-Hertogenbosch, door notariële aankoop per 21-10-2018

• Met de verkoop van percelen van de gemeente Bernheze aan de gemeente 's-Hertogenbosch is gecorrigeerd datgene wat bij de herindeling in 1993 over het hoofd is gezien: ruim 3,5 ha grond in Bernheze is alsnog deel gaan uitmaken van het grondgebied van 's-Hertogenbosch. In 1993 werd de gemeente Maasdonk gevormd uit de opgeheven gemeenten Geffen en Nuland, aangevuld met delen uit de gemeenten Berlicum, Heesch, Heeswijk-Dinther, Lith, Oss en Rosmalen. De correctie betreft 12 percelen bij Vinkel (de Vinkelse voetbalkantine nabij de Vinkelsestraat en enkele stukjes weg en berm). Colleges van B&W van beide gemeenten zijn dit op 4-9-2018 overeengekomen. Zie: B&W voorstel aankoop percelen van de gemeente Bernheze (inclusief toelichting en kaartje met de 12 percelen). In de toelichting staat: “Dit komt doordat het kadaster een fout heeft gemaakt bij een gemeentelijke herindeling in 1993, waarbij de gemeenten Geffen, Nuland en een deel van het dorp Vinkel werden samengevoegd. De betreffende percelen stonden daardoor bij de herindeling van de gemeente Maasdonk in 2013 niet op naam van de gemeente Maasdonk, maar op naam van de gemeente Bernheze. Als gevolg hiervan zijn deze percelen bij de gemeentelijke herindeling in 2013 niet eigendom geworden van de gemeente 's-Hertogenbosch, maar op naam van de gemeente Bernheze blijven staan.”
  Deze grondaankoop en -verkoop (onder verwijzing naar artikel 160 van de Gemeentewet) is geen grenscorrectie in de zin van de Wet Arhi en daardoor zijn vaststelling door de gemeenteraden en publicatie in het Provincieblad niet aan de orde.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een herindeling per 1-1-1996 in het samenwerkingsgebied 's-Hertogenbosch, waarbij de grenzen zijn gewijzigd voor o.a. de gemeenten Bernheze (voorheen: Heesch) en Maasdonk die niet zijn opgeheven.
  Klik op blauwe of groene link voor een herindeling per 1-1-2015 van de gemeenten 's-Hertogenbosch, Maasdonk en Oss
  Klik op blauwe of groene link voor een eerder, niet gerealiseerd plan tot fusie van Landerd, Uden en Bernheze
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen 's-Hertogenbosch en Sint-Michielsgestel
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen 's-Hertogenbosch en Vught

Provinciaal Blad voor (Nederlands) Limburg nr. 5826 (2017), Tractatenblad 29 (2016) nr. 1 (voor Nederland; jaargang 2016, nr. 196 heruitgave) en Tractatenblad ?? (2016) (voor België) – verdrag van 28-11-2016, in werking per 1-1-2018:

• Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en het Koninkrijk België voor de aanpassing van de grens tussen de Nederlandse gemeenten Eijsden-Margraten en Maastricht en de Belgische stad Wezet (met kaart en Gemeenschappelijke Verklaring)
  
  Er was behoefte aan een kleine rijksgrenswijziging (betreffende de talweg in de Maas, de Belgische schiereilanden Presqu'île de L'Illal en Presqu'île d'Eijsden en de Nederlandse landtong Petit Gravier) tussen de Limburgse gemeenten Maastricht en Eijsden-Margraten in Nederland en een gebied tussen de Sint-Pietersberg en Oost-Maarland in de Luikse gemeente Visé in België. Ca. 16 ha gaat over van Nederland naar België en ca. 51 ha van België naar Nederland. Een tractaat uit 1843 diende daarvoor aangepast te worden. Een ingestelde grenscommissie heeft na de zomer van 2013 daartoe een voorstel gestuurd naar Den Haag en naar Brussel. De correctie heeft drie jaar later haar beslag gekregen. Met een Tractatenblad van Nederland en een Tractatenblad van België is het verdrag beschreven, waarmee deze rijksgrenswijziging in werking zal treden per 1-1-2018. Zie hierover een een artikel in NRC Handelsblad van 7-1-2016. Op 23-6-2016 zou het Tractatenblad door beide staten ondertekend worden. De ondertekening heeft uiteindelijk plaatsgevonden in het Koninklijk Paleis te Amsterdam op 28-11-2016, tijdens het staatsbezoek van het Belgische koningspaar aan Nederland. Nadat de beide parlementen in 2017 het verdrag van deze rijksgrenswijziging zouden hebben goedgekeurd, zal per 1-1-2018 de rijksgrens gewijzigd zijn.

  Deze grenscorrectie is op 7-7-2017 door de ministerraad doorgestuurd voor advies naar de Raad van State. Tekst en adviezen van de Raad van State zijn openbaar gemaakt en het herindelingsvoorstel is als wetsontwerp naar de Tweede Kamer gestuurd. Deze wet is gepubliceerd in Staatsblad 499 (2017) en deze herindeling is per 1-1-2018 ingesteld.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere samenvoeging van Eijsden en Margraten
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Margraten en Maastricht
  Klik op blauwe of groene link voor een later plan tot herindeling van de gemeenten Meerssen en Maastricht.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 2017

Gedurende het kalenderjaar 2017 was Nederland opgedeeld in 388 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2017 van kracht zijn geworden of later in het kalenderjaar 2017 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2017 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2017 van kracht zijn geworden

Staatsblad 111 (2016): Wet van 16 maart 2016 tot samenvoeging van de gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel

• De Noordbrabantse gemeenten Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel zijn opgeheven en de nieuwe gemeente Meierijstad, bestaande uit het grondgebied van de drie opgeheven gemeenten, is ingesteld.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 2226×1742 pixels, 600 kByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Meierijstad vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 16 maart 2016.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijzigingen van Veghel, Schijndel en Sint-Oedenrode en Veghel en Sint-Oedenrode bij de gemeentelijke herindelingen in het samenwerkingsgebied 's-Hertogenbosch, respectievelijk in de samenwerkingsgebieden Midden-Brabant, Breda en Westelijk Noord-Brabant en in een gedeelte van de samenwerkingsgebieden Zuidoost-Brabant en 's-Hertogenbosch.

Overige grenswijzigingen die van kracht zijn geworden per 1-1-2017

Provinciaal blad van Groningen 2339 (22-4-2016) (issn: 0920-1092)

• Een provinciale grenscorrectie heeft per 1-1-2017 plaatsgevonden tussen de Groningse gemeenten Groningen en Slochteren.
  Zie een pdf-bestand (1,6 MB) met de detailkaart (119 bij 84 cm) waarop de grenzen voor en na de wijziging zijn aangegeven.

  Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze grenscorrectie.

Gemeenteblad Veldhoven 129083 van 21-9-2016 / Provinciaal Blad 151 (2016)

Met een grenscorrectie tussen de Brabantse gemeenten Eindhoven en Veldhoven is de gemeentegrens aangepast aan de ligging van de wgeen in de wijken De Polders/De Kelen (Veldhoven) en Meerhoven (Eindhoven), bedrijventerrein De Run 2000 (Veldhoven) en de verbrede A2/A67 (aanleg N2). Ook werd over en weer grond geruild, o.a. bij de Groene Spie/Muggenhol en de Hovenring. Zie kaartje.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenscorrectie tussen Eindhoven en Veldhoven.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 2016

Gedurende het kalenderjaar 2016 was Nederland opgedeeld in 390 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 2-1-2016 van kracht zijn geworden

De naam van de Gelderse gemeente Groesbeek is m.i.v. 2-1-2016 gewijzigd in Berg en Dal.
Deze gemeente Groesbeek was op 1-1-2015 ontstaan door samenvoeging van Groesbeek, Millingen aan de Rijn en Ubbergen;

Klik op blauwe of groene link voor de daags tevoren in werking getreden provinciale en gemeentelijke grenswijziging tussen de gemeente Groesbeek in Gelderland en de gemeente Mook en Middelaar in Limburg.
Klik op blauwe of groene link voor het eerder genomen besluit tot samenvoeging van Groesbeek, Millingen aan de Rijn en Ubbergen.
Klik op blauwe of groene link voor een grenswijziging per 1-1-2019 tussen de gemeenten Nijmegen en Berg en Dal.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2016 van kracht zijn geworden

Staatsblad 178 (2015): Wet van 8 april 2015 tot samenvoeging van de gemeenten Edam-Volendam en Zeevang

• De Noordhollandse gemeente Zeevang is opgeheven doordat zij is toegevoegd aan gehandhaafde Noordhollandse gemeente Edam-Volendam.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 1353×1674 pixels, 300 kByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Edam-Volendam vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik op blauwe of groene link voor een later plan tot herindeling van de gemeenten Edam-Volendam, Waterland, Wormerland, Landsmeer en Oostzaan.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 8 april 2015.

Staatsblad 216 (2015): Wet van 4 juni 2015 tot samenvoeging van de gemeenten Bussum, Muiden en Naarden en wijziging van de grens met de gemeente Weesp

• De Noordhollandse gemeenten Bussum, Naarden en Muiden zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Noordhollandse gemeente Gooise Meren. Daarbij heeft een grenscorrectie plaatsgevonden tussen de gehandhaafde gemeente Weesp en de nieuw gevormde gemeente Gooise Meren ter voordele van de gemeente Weesp; het merendeel van de Bloemendaler Polder (± 2,5 km² in de voormalige gemeente Muiden) is nu grondgebied van Weesp.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging betreffende Weesp en Wijdemeren,
  Klik op blauwe of groene link voor een later plan tot fusie van Weesp met buurgemeente Amsterdam of buurgemeente Gooise Meren,
  Klik op blauwe of groene link voor een in 2012 door de Tweede Kamer verworpen wetsvoorstel samenvoeging van de gemeenten Bussum, Muiden, Naarden en Weesp tot de nieuwe gemeente Naardermeer.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 1731×1727 pixels, 400 kByte) met de grenzen van de nieuwe gemeente Gooise Meren vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 4 juni 2015, die terug gaat tot 2006.

Overige grenswijzigingen die van kracht zijn geworden per 1-1-2016

Provinciaal blad van Utrecht 7940 (2015), gecorrigeerd in Provinciaal blad van Utrecht 1435 (2016) (issn: 0920-105X)

• Een grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen de Utrechtse gemeente Utrechtse Heuvelrug en de Utrechtse gemeente Wijk bij Duurstede. Het deel van recreatieterrein De Gravenbol in Utrechtse Heuvelrug (in postcodegebied 3958, ten zuiden van het begin van de Lekdijk nabij de plaats Amerongen) is nu geheel in Wijk bij Duurstede (postcodegebied 3962, aan het begin van de Rijndijk, nabij de plaats Wijk bij Duurstede) komen te liggen. Op 27-10-2015 besliste de raad van Wijk bij Duurstede en 15-10-2015 die van Utrechtse Heuvelrug (inspraakrondes hebben plaatsgevonden in de drie voorafgaande maanden). De overheveling van 15 ha recreatieterrein maakt het administratief gemakkelijker om er evenementen te organiseren.
  Klik op blauwe of groene link voor de per 1-1-2006 in werking getreden samenvoeging van Amerongen, Doorn, Driebergen-Rijsenburg, Leersum en Maarn tot de nieuwe gemeente Utrechtse Heuvelrug
  Klik op blauwe of groene link voor de per 1-1-1996 in werking getreden fusie van de opgeheven gemeenten Cothen en Langbroek met de gehandhaafde gemeente Wijk bij Duurstede

Provinciaal blad van Noord-Brabant 154 (2015) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeenten Valkenswaard en Waalre, ten voordele van de gemeente Valkenswaard en betrekking hebbend op tuincentrum Coppelmans aan de Nieuwe Waalreseweg 199 en 199a. De oude gemeentegrens liep over het terrein van het tuincentrum; nu ligt het tuincentrum geheel in Valkenswaard.
  
  Klik op blauwe of groene link voor diverse per 1-1-1997 in werking getreden grenswijzigingen waaronder die van de gemeente Valkenswaard en waaronder die van de gemeente Waalre.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen Valkenswaard en Bergeijk.

Provinciaal blad Provinsje Fryslân 7300 (2015) (issn: 0920-0800)

• Een grenswijziging (minder dan 1 ha land) heeft plaatsgevonden tussen de Friese gemeenten Leeuwarden en Heerenveen, ten voordele van de gemeente Heerenveen en betrekking hebbend op een woning nabij Grou (2 inwoners). De woning aan de Leppedyk 63 was 2 jaar eerder bij de herindeling van de opgeheven gemeente Boarnsterhim ingedeeld bij Leeuwarden en is nu binnen de gemeente Heerenveen komen te liggen.
  Klik op blauwe of groene link voor de herindeling van De Friese Meren (incl. opheffing van Boarnsterhim ) per 1-1-2014.
  
  Klik op blauwe of groene link voor de herindeling van de gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Littenseradiel, Menameradiel en Súdwest-Fryslân per 1-1-2018.

Provinciaal blad van Gelderland 8420 (2015) (issn: 0920-069X) / Provinciaal blad van Limburg 8434 (2015) (issn: 0920-1114)

• Een provinciale grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen Gelderland en Limburg, te weten tussen de Gelderse gemeente Groesbeek en de Limburgse gemeente Mook en Middelaar, ten voordele van de gemeente Groesbeek. Het betreft 5 inwoners en een gebied van minder dan 1 ha: een huis met erf dat door de provinciegrens werd doorsneden.
  
  Klik op blauwe of groene link voor de daags erna in werking getreden naamswijziging van de gemeente Groesbeek in Berg en Dal.
  Klik op blauwe of groene link voor een grenswijziging per 1-1-2019 tussen de gemeenten Nijmegen en Berg en Dal.
  Klik op blauwe of groene link voor het in 2011 ingetrokken wetsvoorstel om drie Limburgse gemeenten Bergen, Gennep, en Mook en Middelaar op te heffen en te laten overgaan in een nieuwe gemeente met de naam Maasduinen.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 2015

Gedurende het kalenderjaar 2015 was Nederland opgedeeld in 393 gemeenten.

Naamswijzigingen die in het kalenderjaar 2015 van kracht zijn geworden

De (Nederlandstalige) naam van de Friese gemeente De Friese Meren is gewijzigd in de Friese naam De Fryske Marren. Op 23-4-2014 heeft de gemeenteraad dit besloten, zodat een jaar later, per 1-7-2015, de nieuwe naam van toepassing is.
De ‛Adviescommissie aardrijkskundige namen in Nederland’, die met het Koninklijk Nederlands Aardrijkskundig Genootschap verbonden is, had geadviseerd om het bepaald lidwoord (‛De’) weg te nemen uit de naam De Friese Meren en ook uit De Fryske Marren; probleem is namelijk dat lang niet alle Friese meren in die gemeente liggen. Dat advies is niet overgenomen.

Klik op blauwe of groene link voor de op 1-1-2014 in werking getreden herindeling van Lemsterland, Skarsterlân en Gaasterlân-Sleat tot de nieuwe gemeente De Friese Meren.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2015 van kracht zijn geworden

Staatsblad 187 (2014): Wet van 14 mei 2014 tot herindeling van de gemeenten 's-Hertogenbosch, Maasdonk en Oss

• De Brabantse gemeente Maasdonk (2619 ha land, 2818 woningen, 6719 inwoners) is opgeheven en door grenswijzigingen toegevoegd aan de Brabantse gemeenten 's-Hertogenbosch en Oss.

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 10465×5261 pixels, 9 MB) met de grenzen van de nieuwe gemeente Oss vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Een kaart (jpeg-bestand, 400 pixels/km, 8692×5087 pixels, 8 MB) met de grenzen van de nieuwe gemeente 's-Hertogenbosch vindt u op data.nlextract.nl/opentop (met dank aan Jan-Willem van Aalst).

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 14 mei 2014.

Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging tussen 's-Hertogenbosch en Vught
Klik op blauwe of groene link voor een later plan tot fusie van Bernheze, Landerd en Uden
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling, met grenswijzigingen, van Maasdonk en 's-Hertogenbosch
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling van Oss en Lith
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging tussen 's-Hertogenbosch en Sint-Michielsgestel.

Staatsblad 188 (2014): Wet van 14 mei 2014 tot samenvoeging van de gemeenten Groesbeek, Millingen aan de Rijn en Ubbergen

• De Gelderse gemeenten Millingen aan de Rijn en Ubbergen zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan gehandhaafde Gelderse gemeente Groesbeek.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 14 mei 2014.

Klik op blauwe of groene link voor een grenswijziging per 1-1-2019 tussen de gemeenten Nijmegen en Berg en Dal.
Klik op blauwe of groene link voor de per 2-1-2016 in werking getreden naamswijziging van de gefuseerde gemeente Groesbeek in Berg en Dal.
Klik op blauwe of groene link voor de per 1-1-2016 in werking getreden provinciale en gemeentelijke grenswijziging tussen de gemeente Groesbeek in Gelderland en de gemeente Mook en Middelaar in Limburg.

Staatsblad 189 (2014): Wet van 14 mei 2014 tot samenvoeging van de gemeenten Bernisse en Spijkenisse

• De Zuidhollandse gemeenten Bernisse en Spijkenisse zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Zuidhollandse gemeente Nissewaard.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 14 mei 2014.

Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging, waarbij de plaats Oudenhoorn is overgegaan van de nieuw gevormde gemeente Nissewaard naar de buurgemeente Hellevoetsluis.

Staatsblad 190 (2014): Wet van 14 mei 2014 tot samenvoeging van de gemeenten Alkmaar, Graft-De Rijp en Schermer

• De Noordhollandse gemeenten Graft-De Rijp en Schermer zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan te handhaven Noordhollandse gemeente Alkmaar.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 14 mei 2014.

Klik op blauwe of groene link voor een later onderzoek naar de wens tot grenscorrectie tussen de gemeenten Alkmaar en Dijk en Waard, waarbij de dorpen Koedijk en/of Sint Pancras zouden overgaan van de gemeente Dijk en Waard (voorheen de gemeente Langedijk) naar de gemeente Alkmaar.

Staatsblad 252 (2014): Wet van 19 juni 2014 tot samenvoeging van de gemeenten Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist

• De Zuidhollandse gemeenten Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw te vormen Zuidhollandse gemeente Krimpenerwaard.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 14 mei 2014.

Overige grenswijzigingen die van kracht zijn geworden per 1-1-2015

Provinciaal blad van Noord-Holland 119 (2014) (issn: 0920-0703)

• Een grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeenten Hoorn en Koggenland. Het betreft de groenstrook tussen de A7 en de Venneweg ter hoogte van Oliemolen en Het Kruiwerk in de wijk Grote Waal. Bij deze grondruil (waarbij geen inwoners en woningen zijn overgegaan) is 1 ha land van Hoorn naar Koggenland overgegaan en 6 ha land van Koggenland naar Hoorn (ook hier 0 woningen en 0 inwoners).
  
  Klik op blauwe of groene link voor een later plan voor een grenscorrectie tussen Hoorn en Koggenland.

Provinciaal blad van Limburg 99 (2014) (issn: 0920-1114)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Limburgse gemeenten Roermond en Roerdalen. Daarbij is het grensbeloop gewijzigd bij de golfbaan Herkenbosch, bij De Meer, bij de zuidelijke tunnelingang A73 en bij de Kempkensweg (aangegeven op 4 kaartbijlagen bij het provinciaal blad). Bij deze grondruil (waarbij geen inwoners en woningen zijn overgegaan) zijn 8 hectaren land van Roermond naar Roerdalen overgegaan en 3 hectaren van Roerdalen naar Roermond.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere samenvoeging van Ambt Montfort met Roerdalen.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere samenvoeging van Swalmen met Roermond.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2014

Gedurende het kalenderjaar 2014 was Nederland opgedeeld in 403 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2014 of later in het kalenderjaar 2014 van kracht zijn geworden

Na bijna veertig jaar te zijn ingesteld, is per 1-5-2014 de plaatsnaam ‛Amsterdam-Zuidoost’ (met woonplaatscode 1025) weer opgeheven. Het bestuur van de gemeente Amsterdam heeft dit op 23-4-2013 besloten. Het gebied dat met Amsterdam-Zuidoost werd aangeven, gaat ‛Amsterdam’ heten (met de bestaande en te handhaven woonplaatscode 1024). Op zich is dat niet iets bijzonders (zo heeft de gemeente Blaricum drie verschillende bebouwde kommen, die op enige afstand van elkaar liggen en elk Blaricum heten), maar in het geval van gemeente Amsterdam ligt de woonplaats die bijna vanaf het begin van de bebouwing Amsterdam-Zuidoost heeft geheten, geheel gescheiden van de andere woonplaatsen van Amsterdam (het ‛reguliere’ Amsterdam, maar ook overige bebouwde kommen, zoals Driemond, Holysloot, Zunderdorp en Ransdorp, omvattend). Twee buurgemeenten van de gemeente Amsterdam, namelijk de gemeenten Ouder-Amstel en Diemen vormen de scheiding tussen de voormalige woonplaats ‛Amsterdam-Zuidoost’ met alle overige woonplaatsen van Amsterdam. Vroeger heeft zich zo'n situatie wel eens meer voorgedaan (bijvoorbeeld bij de gemeente Franekeradeel die aan weerszijden van de gemeente Franeker bevond, aldus Jacob Tammens, die mij hierop attent maakte), maar momenteel is dit een unieke situatie in ons land dat je van het ene deel van een gemeente naar het andere kan komen alleen via het gebied van een buurgemeente. Tussen Rijswijk en Den Haag dreigde iets dergelijks te gebeuren, maar dat is voorkómen door een smalle strook te creëren, waardoor het oppervlak van de gemeente Den Haag een aaneengesloten gebied is gebleven.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2014 in werking zijn getreden

Staatsblad 190 (2013): Wet van 15 mei 2013 tot samenvoeging van de gemeenten Alphen aan den Rijn, Boskoop en Rijnwoude

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 15 mei 2013.

Een grenscorrectie, op verzoek van de aanwonenden van de Warmoeskade, is in voorbereiding tussen de Zuidhollandse gemeenten Boskoop en Bodegraven-Reeuwijk, waarbij het boomsierteeltgebied tussen Wonnewetering, Ringdijk en Warmoeskade (vermoedelijk per 1-1-2014, dus gelijktijdig met de gemeentelijke samenvoeging) overgaat van Boskoop naar Bodegraven-Reeuwijk.

Staatsblad 286 (2013): Wet van 19 juni 2013 tot wijziging van de gemeentelijke indeling in een deel van de provincie Fryslân

Bij deze wijziging van de gemeentelijke indeling in een deel van de provincie Fryslân zijn drie gemeenten in de Friese zuidwesthoek, Gaasterlân-Sleat, Skarsterlân en Lemsterland samengegaan onder de naam De Friese Meren.
Tegelijk werd de gemeente Boarnsterhim opgeheven en het grondgebied verdeeld over
– Leeuwarden (de plaatsen Abbenwier, Domwier, Eagum, Friens, Goatum, Grou, Idaerd, Jirnsum, Reduzum, Suorein, Warstiens, Warten, Wergea, tesamen 7567 ha, 4963 woningen, 11024 inwoners),
– Súdwest-Fryslân (de plaatsen Raerd, Dearsum, Poppenwier, Tersoal en Sibrandabuorren) en
– Heerenveen (de plaatsen Akkrum, Aldeboarn, Birstum, Jinshúzen, Nes, Oosterboorn, Oude Schouw, Poppenhúzen, Soarremoarre, tesamen 13487 ha land, 20131 woningen, 43301 inwoners).
Daarbij heeft een kleine grenscorrectie plaatsgevonden tussen de gemeenten Heerenveen en de opgeheven gemeente Skarsterlân, in het voordeel van de gemeente Heerenveen (onbebouwde kom in omgeving trafostation De Dolten, gelegen tussen Oudehaske en Haskerdijken en in omgeving Deltrastate / Delten naar het zuiden doorlopend tot De Deelen en Boenderpolle). Haskerdijken/Nieuwebrug is hiermee deel gaan uitmaken van de gemeente Heerenveen.
Overigens loopt er nog een geschil, inmiddels aanhangig gemaakt bij de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State, over een grenscorrectievergoeding aan De Fryske Msrren.
Een tweede grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen De Friese Meren (voorheen Skarsterlân) en Boarnsterhim (de plaats Terherne met omliggend watergebied gaat naar De Friese Meren: 968 ha land, 229 woningen, 580 inwoners).
Het CBS meldt voorts nog een grenswijziging, waarbij 4561 ha land met 2614 woningen en 6018 inwoners is overgegaan van Boarnsterhim naar Heerenveen.

Klik op blauwe of groene link voor de per 1-7-2015 ingevoerde naamscorrectie van De Friese Meren in De Fryske Marren.
Klik op blauwe of groene link voor de herindeling van de gemeenten Franekeradeel, het Bildt, Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Littenseradiel, Menameradiel en Súdwest-Fryslân per 1-1-2018
Klik op blauwe of groene link voor een grenswijziging per 1-1-2016, waarbij een woning nabij Grou overging van de gemeente Leeuwarden naar de gemeente Heerenveen.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 19 juni 2013.

Overige grenswijzigingen die van kracht zijn geworden per 1-1-2014

Provinciaal blad van Noord-Holland 137 (2013) (issn: 0920-0703)

• Een grenscorrectie (in de orde van 1 ha, alleen woonboten betreffend, met daarin 170 bewoners, die hierbij overgaan naar Amsterdam) heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeenten Amsterdam en Haarlemmermeer. Het water van de Ringvaart om de Haarlemmermeer heeft altijd behoord tot de gemeente Haarlemmermeer, maar deze grenswijziging beoogt daar verandering in aan te brengen. De nieuwe gemeentegrens, voor zover de Ringvaart grenst aan de gemeeente Amsterdam, komt dan in het midden van de Ringvaart te liggen i.p.v. aan de Amsterdamse oever van de Ringvaart. In het najaar van 2013 zouden beide gemeenteraden dit voornemen behandelen, waarbij woonbootbewoners aan de Amsterdamse kant van de Ringvaart hun bezwaren tegen deze grenswijziging zouden uiten.

Provinciaal blad van Noord-Holland 150 (2013) (issn: 0920-0703)

• Een grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeenten Drechterland en Hoorn.
  Hierbij is zijn onbewoonde delen van de gemeenten met elkaar geruild: 16 ha is overgegaan van Hoorn naar Drechterland en 3 ha van Drechterland naar Hoorn.

Provinciaal blad van Gelderland 188 (2013) (issn: 0920-069X)

• Een grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen de Gelderse gemeenten Tiel en Neder-Betuwe.
  Voor uitbreiding van bedrijvenpark Medel wilde Tiel het gebied Biezenburg overnemen van buurgemeente Neder-Betuwe. Afspraken dateerden al uit 2007, maar later kwam Neder-Betuwe terug op de gedane toezegging. Gedeputeerde Staten denkt de kwestie nu te hebben opgelost door in te stemmen met een grenscorrectie, ten voordele van de gemeente Tiel (die 72 ha grondgebied, met 20 inwoners en toch 0 woningen, van Neder-Betuwe krijgt tegen een vergoeding van € 900.000). Besluitvorming bij Provinciale Staten is nu de volgende stap om nog in 2013 de grenswijziging te kunnen publiceren in het Provincieblad.

Provinciaal blad van Gelderland 202 (2013) (issn: 0920-069X)

• Een grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen de Gelderse gemeenten Barneveld en Nijkerk. Hierbij is zijn delen van de gemeenten met elkaar geruild: 16 ha met 0 woningen en toch 30 inwoners zijn overgegaan van Nijkerk naar Barneveld en 19 ha met 0 woningen en toch 19 inwoners van Barneveld naar Nijkerk.
  De colleges van B&W van Nijkerk en van Barneveld hebben in overleg met elkaar besloten een aantal grenscorrecties voor te bereiden (meer dan tien situaties langs de gezamenlijke grens, waaronder in buurtschap Appel en woningen ten zuiden van de Prinsenweg op de grens van Nijkerk met Voorthuizen). De ontwerpbesluiten zouden medio december 2012 ter inzage komen te liggen. Het is dan op zijn vroegst per 1-1-2014 dat na publicatie in het Provinciaal Blad deze grenscorrecties in werking kunnen treden.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenscorrectie per 1-1-2013 tussen Nijkerk en Putten.
  Klik op blauwe of groene link voor een eerder (in 2011) ingetrokken herindeling (wetsvoorstel 32241), bedoeld om Scherpenzeel (Gelderland) en Renswoude (Utrecht) met Woudenberg (Utrecht) te laten samengaan, waar tevens een grenswijziging met Barneveld (Gelderland) onderdeel van zou uitmaken.
  Klik op blauwe of groene link voor een niet overgenomen besluit van Provinciale Staten van Gelderland om tot samenvoeging van Scherpenzeel en Barneveld te komen.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2013

Gedurende het kalenderjaar 2013 was Nederland opgedeeld in 408 gemeenten.

Naamswijzigingen die tot op heden in 2013 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2013 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) die per 1-1-2013 van kracht zijn geworden

Staatsblad 311 (2012): Wet van 5 juli 2012 tot samenvoeging van de gemeenten Dirksland, Goedereede, Middelharnis en Oostflakkee

• De Zuidhollandse gemeenten Goedereede, Dirksland, Middelharnis en Oostflakkee zijn opgeheven doordat zij werden worden samengevoegd tot de nieuw gevormde Zuidhollandse gemeente Goeree-Overflakkee. Het gemeentehuis van Goeree-Overflakkee is in Middelharnis.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 5 juli 2012.

Staatsblad 244 (2012): Wet van 26 april 2012 tot samenvoeging van de gemeenten Harenkarspel, Schagen en Zijpe

• De Noordhollandse gemeenten Harenkarspel, Schagen en Zijpe zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Noordhollandse gemeente Schagen.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 26 april 2012.

Staatsblad 248 (2012): Wet van 26 april 2012 tot samenvoeging van de gemeenten Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland

• De Zuidhollandse gemeenten Graafstroom, Liesveld en Nieuw-Lekkerland zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Zuidhollandse gemeente Molenwaard.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 26 april 2012.

Klik op blauwe of groene link voor een later onderzoek naar fusie van Giessenlanden met Molenwaard.

Overige grenswijzigingen die per 1-1-2013 van kracht zijn geworden

gepubliceerd in: Provinciaal blad van Zuid-Holland 131 (2011) (issn: 0920-0681)

• Een grenswijziging tussen de Noordhollandse gemeente Bloemendaal en de Zuidhollandse gemeenten Hillegom heeft per 1-1-2013 (of per 1-1-2012?) plaatsgevonden, waarbij volgens het CBS 2 ha land, met 0 woningen en 0 inwoners is overgegaan van Hillegom naar Bloemendaal.

Provinciaal blad van Zuid-Holland 196 (2012) (issn: 0920-0681)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Zuidhollandse gemeenten Rotterdam en Zuidplas. In november 2012 hebben beide gemeenteraden ingestemd met een grenswijziging volgens een convenant uit 1994 (tussen de voormalige gemeente Zevenhuizen-Moerkapelle en de gemeente Rotterdam, dat de bouw van de wijk Nesselande mogelijk moest maken), waarbij een deel van de Zevenhuizerplas en de bijbehorende oevers (samen 163 ha, maar het CBS noemt 33 ha en 0 woningen / 0 inwoners) is teruggekeerd naar de gemeente Zuidplas.

Provinciaal blad van Zuid-Holland 131 (2011) (issn: 0920-0681)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Zuidhollandse gemeenten Pijnacker-Nootdorp en 's-Gravenhage. Het CBS meldt dat hierbij 1 ha land (0 woningen en 0 inwoners) is overgegaan van 's-Gravenhage naar Pijnacker-Nootdorp en tegelijk elders 1 ha land (0 woning en 0 inwoners) van Pijnacker-Nootdorp naar 's-Gravenhage.

Provinciaal blad van Noord-Brabant 267 (2012) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeenten Tilburg en Dongen, ten voordele van de gemeente Dongen en betrekking hebbend op de aanleg van de Burgemeester Letschertweg (ten noorden van deze weg tussen de nieuwe aansluiting Dongen en de aansluiting De Moer). Tussen de aansluiting De Moer (Heibloemstraat) en het brandstofverkooppunt De Fakkel wordt de grens gelegd 1 meter uit bovenkant van de zuidelijke bermsloot langs de Eindsestraat. Bij de aansluiting Dongen komt de nieuwe grens aan de zuid-westkant van deze aansluiting te liggen. Tussen de aansluiting Dongen en De Fakkel wordt de grens gelegd, 1 meter ten noorden van de noordelijke bermsloot van de Burgemester Letschertweg. Door de voorgestelde grenscorrectie komt de aansluiting Dopheide/Heibloemstraat en de aansluiting Dongen geheel op Dongens grondgebied te liggen. Het CBS meldt dat hierbij 4 ha land, 1 woning (maar 0 inwoners) is overgegaan van Tilburg naar Dongen en tegelijk 1 ha land, 0 woningen en 0 inwoners van Dongen naar Tilburg.

Provinciaal blad van Gelderland 124 (2012) (issn: 0920-069X)

• Een grenswijziging tussen de Gelderse gemeenten Nijkerk en Putten heeft plaatsgevonden. Hierbij is 12 ha land, 1 woning, 0 inwoners (het industrieterrein Smidspol) overgegaan van de gemeente Putten naar de gemeente Nijkerk.

Provinciaal blad van Utrecht ??? (2012) (issn: 0920-105X)

• Een zeer geringe grenswijziging (volgens het CBS minder dan 0,5 ha land, zonder gevolgen voor woningen en/of inwoners) heeft plaatsgevonden tussen de Utrechtse gemeenten Montfoort en Utrecht, ten voordele van de gemeente Utrecht.

In 2012 in werking getreden gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2012 was Nederland opgedeeld in 415 gemeenten.

Naamswijzigingen die in 2012 van kracht zijn geworden

• De spelling van de in 2011 gevormde gemeente Súdwest Fryslân is per 1-7-2012 gewijzigd in Súdwest-Fryslân, dus de twee woorden worden samengevoegd met een koppelteken.

• De per 1-1-2011 samengevoegde gemeente Bodegraven-Reeuwijk had medio augustus 2011 nog geen besluit genomen over de definitieve naam van de nieuwe gemeente. Tot die tijd is de werknaam Bodegraven-Reeuwijk in gebruik, maar later in 2012 zou ook kunnen besloten worden dat Wiericke de nieuwe naam zal zijn. Het gemeentebesluit over een nieuwe naam treedt in werking een jaar na de datum van het besluit.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2012

Staatsblad 415 (2011): Wet van 15 september 2011 tot samenvoeging van de gemeenten Anna Paulowna, Niedorp, Wieringen en Wieringermeer

• De Noordhollandse gemeenten Anna Paulowna, Niedorp, Wieringen en Wieringermeer zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Hollands Kroon.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2012

Provinciaal blad van Utrecht 69 (2011) (issn: 0920-105X) en Provinciaal blad van Noord-Holland 147 (2011) (issn: 0920-0703)

• Een provinciale grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen de Utrechtse gemeente Stichtse Vecht en de Noordhollandse gemeente Wijdemeren. Bij deze kleine grenscorrectie ten voordele van de gehandhaafde en vergrote Utrechtse gemeente Stichtse Vecht zijn 4 inwoners overgegaan van de gehandhaafde en verkleinde Noordhollandse gemeente Wijdemeren.

Provinciaal blad van Noord-Holland 160 (2011) (issn: 0920-0703)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeente Velsen en de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude. Bij deze kleine grenscorrectie ten voordele van de gehandhaafde en vergrote gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude is 0,01 km² land (0 woningen, 0 inwoners) overgegaan van de gehandhaafde en verkleinde gemeente Velsen.

Provinciaal blad van Noord-Holland 151 (2011) (issn: 0920-0703)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeenten Velsen en Beverwijk. Bij deze kleine grenscorrectie is 0,06 km² land (0 woningen en 0 inwoners) overgegaan van de gemeente Velsen naar de gemeente Beverwijk en tegelijk 0,29 km² land (0 woningen en 0 inwoners) overgegaan van de gemeente Beverwijk naar de gemeente Velsen.

gepubliceerd in: Provinciaal blad van Zuid-Holland 131 (2011) (issn: 0920-0681)

• Een grenswijziging heeft per 1-1-2012 plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeente Uithoorn en Zuidhollandse gemeenten Kaag en Braassem en Nieuwkoop. De gemeentegrens tevens provinciegrens loopt door de kern Bilderdam en zelfs door drie huizen en een bedrijfsgebouw heen. GS van Zuid-Holland hebben op 26-3-2011 het herindelingsontwerp voor deze grenscorrectie vastgesteld, waarbij minder dan 1 ha is overgegaan van Nieuwkoop naar Uithoorn, 3 ha en de genoemde 10 inwoners in 4 woningen van Uithoorn naar Kaag en Braassem en minder dan 1 ha van Nieuwkoop naar Kaag en Braassem.

De Wet Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG) verbiedt dergelijke situaties: een gebouw kan slechts in één gemeente geregistreerd staan in verband met vergunningverlening, handhaving, etc. Daarnaast kent de huidige grens een grillig en onlogisch verloop. Tevens is gekozen voor de overdracht van enkele percelen water in de rivier De Drecht met enkele strookjes grond aan de noordzijde van De Drecht. De nieuwe grens is nu komen te lopen door het midden van De Drecht. GS van Zuid-Holland hebben op 26-3-2011 het herindelingsontwerp voor deze grenscorrectie, die voortvloeit voort uit de invoering van de Wet Basisregistratie Adressen en Gebouwen, tussen de provincies Noord-Holland en Zuid-Holland vastgesteld. Ondanks de gemeentelijke grenscorrectie staan er in Bilderdam nog drie woningen die niet bij Kaag en Braassem, maar bij Nieuwkoop horen. Het buurtschap Bilderdam is sociaal geografisch versmolten met de gemeente Leimuiden. Volgens de herindeling uit 1991 (toen Jacobswoude ontstond uit de voormalige gemeenten Hoogmade, Woubrugge, Leimuiden en Rijnsaterwoude) kwamen drie woningen de toenmalige gemeente Ter Aar (de huidige gemeente Nieuwkoop) toe. Volgens de regels van de nieuwe wet kunnen die drie woningen bij de gemeente Nieuwkoop blijven omdat de gemeentegrens er de woningen niet verdeelt tussen twe gemeenten.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere grenswijziging betreffende Uithoorn en Aalsmeer.
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere samenvoeging van Liemeer, Nieuwkoop en Ter Aar

Gepubliceerd in: Provinciaal blad van Zuid-Holland 131 (2011) (issn: 0920-0681)

• Een grenswijziging heeft per 1-1-2012 plaatsgevonden tussen de Zuidhollandse gemeente Kaag en Braassem en de Zuidhollandse gemeente Teylingen.

Provinciaal blad van Zuid-Holland 131 (2011) (issn: 0920-0681)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Zuidhollandse gemeenten Pijnacker-Nootdorp en Den Haag.

Provinciaal blad van Noord-Brabant 168 (2011) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeenten Breda en Zundert, waarbij 32 ha land (0 woningen, 0 inwoners) zijn overgegaan van Zundert naar Breda en 74 ha land (0 woningen, 0 inwoners) van Breda naar Zundert zijn overgegaan.

Provinciaal blad van Noord-Brabant 196 (2011) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeenten Tilburg en Goirle, waarbij 1 ha land (0 woningen, 0 inwoners) is overgegaan van Tilburg naar Goirle en elders 2 ha land (0 woningen, 0 inwoners) van Goirle naar Tilburg is overgegaan.

Provinciaal blad van Noord-Brabant 275 (2011) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeenten 's-Hertogenbosch en Sint-Michielsgestel, waarbij 49 ha land (0 woningen, 0 inwoners) is overgegaan van Sint-Michielsgestel naar 's-Hertogenbosch. Als een uitvloeisel van de omlegging van de Zuid-Willemsvaart komt met deze grenscorrectie het hele gebied tussen het huidige bedrijventerrein De Brand en de verlegde Zuid-Willemsvaart op grondgebied van de gemeente 's-Hertogenbosch te liggen.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging tussen Bernheze (voorheen: Heesch) en 's-Hertogenbosch

Provinciaal blad van Noord-Brabant 283 (2011) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeente Helmond en haar buurgemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten, waarbij 19 ha land (0 woningen, 0 inwoners) is overgegaan van Nuenen, Gerwen en Nederwetten naar Helmond en tegelijk elders minder dan 1 ha is overgegaan van Helmond naar Nuenen, Gerwen en Nederwetten. Deze beperkte grenscorrectie betreft overdracht en beheer van een gedeelte van een gedeelte van de A-270 van de gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten aan de gemeente Helmond en het maken van een nieuwe aansluiting op deze weg ten behoeve van de ontsluiting van de wijk Brandevoort en van het gebied Gulbergen.

Provinciaal blad van Noord-Brabant 256 (2011) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeenten Eindhoven en Son en Breugel, waarbij 3 ha land (0 woningen, 0 inwoners) zijn overgegaan van Son en Breugel naar Eindhoven en elders 3 ha (ook hier: 0 woningen, 0 inwoners) zijn overgegaan van Son en Breugel naar Eindhoven.

In 2011 in werking getreden gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2011 was Nederland opgedeeld in 418 gemeenten.

Naamswijzigingen die in 2011 van kracht zijn geworden

• De (Nederlandstalige) naam van de Friese gemeente Menaldumadeel is per 1-1-2011 gewijzigd in de Friese naam Menameradiel.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2011

Staatsblad 317 (2010): Wet van 7 juli 2010 tot samenvoeging van de gemeenten Breukelen, Loenen en Maarssen, en van de gemeenten Abcoude en De Ronde Venen

• De Utrechtse gemeenten Breukelen, Loenen en Maarssen zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Utrechtse gemeente Stichtse Vecht en de Utrechtse gemeenten Abcoude is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Utrechtse gemeente De Ronde Venen.

Staatsblad 305 (2010): Wet van 7 juli 2010 tot samenvoeging van de gemeenten Bolsward, Nijefurd, Sneek, Wûnseradiel en Wymbritseradiel

• De Friese gemeenten Bolsward, Nijefurd, Sneek, Wûnseradiel en Wymbritseradiel zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Friese gemeente Súdwest Fryslân.

Staatsblad 304 (2010): Wet van 7 juli 2010 tot samenvoeging van de gemeenten Wervershoof, Andijk en Medemblik

• De Noordhollandse gemeenten Wervershoof en Andijk zijn opgeheven doordat zij werden toevoegd aan de gehandhaafde Noordhollandse gemeente Medemblik.

Staatsblad 273 (2010): Wet van 4 juni 2010 tot samenvoeging van de gemeenten Bodegraven en Reeuwijk

• De Zuidhollandse gemeenten Bodegraven en Reeuwijk zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Zuidhollandse gemeente Bodegraven-Reeuwijk.

Staatsblad 272 (2010): Wet van 4 juni 2010 tot samenvoeging van de gemeenten Margraten en Eijsden

• De Limburgse gemeenten Margraten en Eijsden zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Limburgse gemeente Eijsden-Margraten.

Staatsblad 271 (2010): Wet van 4 juni 2010 tot samenvoeging van de gemeenten Lith en Oss

• De Noordbrabantse gemeente Lith is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Oss.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2011

Provinciaal blad van Drenthe 33 (2010) (issn: 0920-0819)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Drentse gemeenten Assen en Midden-Drenthe.

Provinciaal blad van Zuid-Holland 185 (2010) (issn: 0920-0681)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Zuidhollandse gemeenten Leiden en Zoeterwoude.

Provinciaal blad van Overijssel 0215262 (2010) (issn: 0920-0762)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Overijsselse gemeenten Hengelo en Borne, waarbij 1 ha land (0 woningen, 0 inwoners) is overgegaan van Borne naar Hengelo en 2 ha land (0 woningen, 0 inwoners) van Hengelo naar Borne is overgegaan.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden tussen 1-5-2010 en 31-12-2010

In het kalenderjaar 2010 was Nederland opgedeeld in 431 gemeenten voor de periode van 1-1-2010 tot 18-3-2010 en in 430 gemeenten vanaf 18-3-2010 tot en met 31-12-2010.

Naamswijzigingen die op 1-5-2010 of later in 2010 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die tussen 1-5-2010 en 31-12-2010 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in diezelfde periode tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden tussen 1-5-2010 en 31-12-2010

Er zijn geen gemeenten geweest die op tussen 1-5-2010 en 31-12-2010 zijn heringedeeld of samengevoegd.
Overigens zou dit een afwijking betekenen van de bepaling in de Wet Arhi, waarin staat dat de datum van herindeling valt op de eerste januari van het eerste jaar volgend op de inwerkingtreding van de herindelingswet. Hierop zijn wel twee uitzonderingen: zie 18-3-2010 en 24-3-2022.

Overige grenswijzigingen per 1-5-2010

Provinciaal blad van de provincie Groningen 9 (2010) (issn: 0920-1092)/ Provinciaal blad Provinsje Fryslân 36 (2010) (issn: 0920-0800)

• Een grenswijziging tussen Groningen en Fryslân vond plaats op 1-5-2010 – in afwijking van de bepaling in de Wet Arhi, waarin geregeld is dat de datum van grenswijziging valt op de eerste januari van het eerste jaar volgend op de inwerkingtreding van de herindelingswet – tussen de gehandhaafde Groningse gemeente Grootegast en de gehandhaafde Friese gemeente Achtkarspelen. Aanvankelijk zou deze grenswijziging plaatsvinden per 1-1-2010, maar is dit opnieuw door beide Gedeputeerde Staten vastgesteld vanwege een foutje in de grensbeschrijving in Provinciaal blad van de provincie Groningen 41 en 42 (2009) en in Provinciaal blad Provinsje Fryslân 75 (2009).

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden tussen 18-3-2010 en 1-5-2010

In het kalenderjaar 2010 was Nederland opgedeeld in 431 gemeenten voor de periode van 1-1-2010 tot 18-3-2010 en in 430 gemeenten vanaf 18-3-2010 tot en met 31-12-2010.

Naamswijzigingen die tussen 18-3-2010 en 1-5-2010 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die tussen 18-3-2010 en 1-5-2010 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in diezelfde periode tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Samenvoeging (met grenswijziging en naamswijziging) die – in afwijking van de bepaling in de Wet Arhi, waarin staat dat de datum van herindeling valt op de eerste januari van het eerste jaar volgend op de inwerkingtreding van de herindelingswet – van kracht is geworden per 18-3-2010

Staatsblad 456 (2009): Wet van 28 oktober 2009 tot herindeling van de gemeenten Rotterdam en Rozenburg en Provinciaal blad van Zuid-Holland 68 (2009) (issn: 0920-0681)

• De Zuidhollandse gemeente Rozenburg is opgeheven en het gebied is middels een grenswijziging toegevoegd aan de gehandhaafde gemeente Rotterdam. Deze herindeling is effectief geworden op 18-3-2010.

Overige grenswijzigingen tussen 18-3-2010 en 1-5-2010

Er zijn aan Metatopos geen herindelingen bekend die (i) tussen 18-3-2010 en 1-5-2010 van kracht zijn geworden en die (ii) een samenvoeging of herindeling betroffen.
Overigens zou dit een afwijking betekenen van de bepaling in de Wet Arhi, waarin staat dat de datum van herindeling valt op de eerste januari van het eerste jaar volgend op de inwerkingtreding van de herindelingswet. Maar er is een precedent: zie 1-5-2010.

Tussen 1-1-2010 en 18-3-2010 in werking getreden gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen

In het kalenderjaar 2010 was Nederland opgedeeld in 431 gemeenten voor de periode van 1-1-2010 tot 18-3-2010 en in 430 gemeenten vanaf 18-3-2010 tot en met 31-12-2010.

Naamswijzigingen die tussen 1-1-2010 en 18-3-2010 van kracht zijn geworden

• Alle plaatsnamen in de Friese gemeente Menaldumadeel hebben per 1-1-2010 de voorkeurspelling in het Fries gekregen. Deze spellingwijziging zal mettertijd blijken uit de bebouwde kom-borden, waar de Friese naam als bovenste vermeld gaat worden en de Nederlandse naam als onderste.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2010

Staatsblad 339 (2009): Wet van 18 juli 2009 tot samenvoeging van de gemeenten Reiderland, Scheemda en Winschoten

• De Groningse gemeenten Reiderland, Scheemda en Winschoten zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Oldambt.

Staatsblad 342 (2009): Wet van 18 juli 2009 tot samenvoeging van de gemeenten Moordrecht, Nieuwerkerk aan den IJssel en Zevenhuizen-Moerkapelle

• De Zuidhollandse gemeenten Moordrecht, Nieuwerkerk aan den IJssel en Zevenhuizen-Moerkapelle zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Zuidplas.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een latere grenscorrectie tussen Zuidplas en Rotterdam.

Staatsblad 338 (2009): Wet van 18 juli 2009 tot herindeling van de gemeenten Horst aan de Maas, Meerlo-Wanssum, Sevenum en Venray

• De Limburgse gemeente Sevenum is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde en vergrote gemeente Horst aan de Maas. Tot het grondgebied van de nieuwe gemeente Horst aan de Maas behoren nu ook een deel van de opgeheven gemeente Meerlo-Wanssum (de dorpen Meerlo, Keuter, Megelsum, Tienray, Swolgen, Gun, Legert, Nachtegaal, Moleneind, Elshout en Osterbos betreffend, tesamen 4309 inwoners en 20,55 km² land). Het overige deel van de opgeheven gemeente Meerlo-Wanssum (de dorpen Wanssum, Helling, Geijsteren en Blitterswijck betreffend, tesamen 3504 inwoners en 17,89 km² land) werden toegevoegd aan het grondgebied van de Limburgse gemeente Venray.

Staatsblad 340 (2009): Wet van 18 juli 2009 tot samenvoeging van de gemeenten Helden, Kessel, Maasbree en Meijel

• De Limburgse gemeenten Helden, Kessel, Maasbree en Meijel zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Peel en Maas.

Staatsblad 341 (2009): Wet van 18 juli 2009 tot samenvoeging van de gemeenten Arcen en Velden en Venlo en een deel van het grondgebied van de gemeente Bergen

• De Limburgse gemeente Arcen en Velden is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan te gehandhaafde en vergrote gemeente Venlo. Tot het grondgebied van de nieuwe gemeente Venlo behoort nu ook een deel (0,86 km² onbewoond land) van het grondgebied van de gehandhaafde gemeente Bergen.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2010

Provinciaal blad van Noord-Holland 152 (2009) (issn: 0920-0703)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeenten Heemstede en Bloemendaal.

Provinciaal blad van Overijssel 78 (2009) (issn: 0920-0762)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Overijsselse gemeenten Rijssen-Holten en Deventer, waarbij 0,06 km² onbewoond land overging van Deventer naar Rijssen-Holten.

Provinciaal blad van Utrecht 63 (2009) (issn: 0920-105X)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Utrechtse gemeenten Maarssen en Utrecht.

In 2009 in werking getreden gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2009 was Nederland opgedeeld in 441 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2009 of later in het jaar 2009 van kracht zijn geworden

Gemeenteraadsbesluit 18-12-2007:

• De naam van de Friese gemeente Dantumadeel is per 1-1-2009 gewijzigd in Dantumadiel.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2009

Staatsblad 281 (2008): Wet van 19 juni 2008 tot samenvoeging van de gemeenten Bennebroek en Bloemendaal

• De Noordhollandse gemeente Bennebroek is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordhollandse gemeente Bloemendaal.

Staatsblad 282 (2008): Wet van 19 juni 2008 tot samenvoeging van de gemeenten Alkemade (2695 ha, 5447 woningen, 14628 inwoners) en Jacobswoude (3650 ha, 4187 woningen, 10784 inwoners) tot de nieuwe gemeente Kaag en Braassem

• De twee Zuidhollandse gemeenten Alkemade en Jacobswoude zijn opgeheven en de nieuwe Zuidhollandse gemeente met de naam Kaag en Braassem werd ingesteld, bestaande uit het grondgebied van de opgeheven gemeenten Alkemade en Jacobswoude.

Hoewel er sprake was van de wens tot een grenscorrectie, maakt die toch geen onderdeel uit van deze wetswijziging. Destijds was de verwachting van de provincie Zuid-Holland dat de gemeente Alkemade (per 1-1-2009 de gemeente Kaag en Braassem) en de gemeente Teylingen gezamenlijk per 1-1-2010 tot een duurzame en vrijwillige grenscorrectie zouden komen, dus één jaar na de vorming van de nieuwe gemeente Kaag en Braassem. Deze streefdatum is niet haalbaar gebleken en dientengevolge heeft het provinciebestuur besloten tot een grenswijziging tussen de gemeente Kaag en Braasem en de gemeente Teylingen per 1-1-2012.

Klik op blauwe of groene link voor een eveneens per 1-1-2012 gerealiseerde grenswijziging betreffende Kaag en Braassem, Nieuwkoop en Uithoorn.
Klik op blauwe of groene link voor een eerder gerealiseerde grenswijziging tussen Leiderdorp, Alkemade en Jacobswoude.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2009

Provinciaal blad van Noord-Holland 131 (2008) (issn: 0920-0703)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeenten Haarlem en Velsen, waarbij een gebied ter grootte van 2 ha (0 woningen, 0 inwoners) is overgegaan van Haarlem naar Velsen.

Provinciaal blad van Noord-Holland 137 (2008) (issn: 0920-0703)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeenten Weesp en Wijdemeren.

Provinciaal blad van Noord-Holland 132 (2008) (issn: 0920-0703)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeenten Hilversum en Wijdemeren.

Provinciaal blad van Overijssel 51 (2008) (issn: 0920-0762)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Overijsselse gemeenten Rijssen-Holten en Wierden.

Provinciaal blad van Groningen 28 (2008) (issn: 0920-1092)

Provinciaal blad van Drente 42 (2008) (issn: 0920-0819)

• Een provinciale grenscorrectie heeft plaatsgevonden tussen de Groningse gemeente Groningen en de Drentse gemeente Noordenveld.

Ministerieel Besluit van 16 oktober 2007, Stcrt. 207

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Zuidhollandse gemeenten Den Haag en Rijswijk.

In 2008 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2008 was Nederland opgedeeld in 443 gemeenten (dus hetzelfde aantal als in 2007).

Naamswijzigingen die op 1-1-2008 of later in het jaar 2008 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2008 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2008

Er zijn geen gemeenten geweest die op 1-1-2008 zijn heringedeeld of samengevoegd.
De kabinetten Balkenende-III en -IV hebben namelijk in het vergaderjaar 2006-2007 aan het parlement geen wetsvoorstel tot samenvoeging of herindeling van gemeenten aangeboden. Dat betekent dat voor het eerst in twintig jaar er per 1-1-2008 geen gemeentelijke herindeling heeft kunnen plaatsvinden. De meest recente wetswijzigingen betreffende gemeentelijke samenvoegingen of herindelingen dateren van 14-9-2006 (Staatsblad 422 t/m 424).
In het vergaderjaar 2007-2008 zijn er twee voorstellen van wet aangeboden, die per 1-1-2009 wetskracht hebben gekregen.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2008

Er zijn aan Metatopos geen herindelingen bekend die (i) in 2008 van kracht zijn geworden en die (ii) louter een grenswijziging betroffen.

In 2007 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2007 was Nederland opgedeeld in 443 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2007 of later in het jaar 2007 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2007 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2007

Staatsblad 424 (2006): Wet van 14 september 2006 tot samenvoeging van de gemeenten Roermond en Swalmen

• De Limburgse gemeente Swalmen is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Limburgse gemeente Roermond.

Staatsblad 423 (2006): Wet van 14 september 2006 tot samenvoeging van de gemeenten Ambt Montfort en Roerdalen

• De Limburgse gemeente Ambt Montfort is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Limburgse gemeente Roerdalen.

Staatsblad 422 (2006): Wet van 14 september 2006 tot gemeentelijke herindeling van een aantal gemeenten in het westelijk deel van Midden-Limburg

• De vier Limburgse gemeenten Haelen, Heythuysen, Hunsel en Roggel en Neer zijn opgeheven en zijn overgegaan in een nieuwe Limburgse gemeente met de naam Leudal.
• De drie Limburgse gemeenten Heel, Maasbracht en Thorn zijn opgeheven en zijn overgaan in een nieuwe Limburgse gemeente met de naam Maasgouw.

Staatsblad 385 (2006): Wet van 5 juli 2006 tot samenvoeging van de gemeenten Medemblik, Noorder-Koggenland en Wognum en een wijziging van de grenzen van de gemeente Hoorn

• De Noordhollandse gemeenten Noorder-Koggenland en Wognum zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Noordhollandse gemeente Medemblik.

Staatsblad 384 (2006): Wet van 5 juli 2006 tot samenvoeging van de gemeenten Obdam en Wester-Koggenland

• De Noordhollandse gemeenten Obdam en Wester-Koggenland zijn opgeheven en zijn overgegaan in een nieuwe Noordhollandse gemeente met de naam Koggenland.

Staatsblad 363 (2006): Wet van 5 juli 2006 tot samenvoeging van de gemeenten Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs en Bleiswijk

• De drie Zuidhollandse gemeenten Bergschenhoek, Berkel en Rodenrijs en Bleiswijk zijn opgeheven en zijn overgegaan in een nieuwe Zuidhollandse gemeente met de naam Lansingerland.

Staatsblad 267 (2006): Wet van 29 mei 2006 tot samenvoeging van de gemeenten Liemeer, Nieuwkoop en Ter Aar

• De Zuidhollandse gemeenten Ter Aar en Liemeer zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Zuidhollandse gemeente Nieuwkoop.

Het Leidsch Dagblad heeft vanaf 30-8-2003 tot eind jaren negentig vrijwel wekelijks nieuwsberichten en commentaren gepubliceerd met betrekking tot herindelingsplannen voor deze en andere gemeenten in noordelijk Zuid-Holland.

Staatsblad 266 (2006): Wet van 29 mei 2006 tot samenvoeging van de gemeenten Binnenmaas en 's-Gravendeel

• De Zuidhollandse gemeente 's-Gravendeel is opgeheven doordat zij is toegevoegd aan de gehandhaafde Zuidhollandse gemeente Binnenmaas.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2007

Provinciaal blad van Noord-Brabant 208 (2006), gecorrigeerd in Provinciaal blad van Noord-Brabant 25 (2007) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeenten Geertruidenberg en Drimmelen.

Provinciaal blad van Gelderland 71 (2006) (issn: 0920-069X)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Gelderse gemeenten Zevenaar en Montferland. Deze kleine grenswijziging (het zuidoostelijk deel van het industrieterrein Hengelder betreffende) heeft plaatsgevonden ten voordele van de vergrote gemeente Zevenaar en ten nadele van de nieuw gevormde gemeente Montferland (eigenlijk ten nadele van de opgeheven gemeente Didam).
  Het CBS meldt dat bij deze grenswijziging 11 ha land met 1 woning en 3 inwoners juist van Zevenaar naar Montferland is overgegaan.

In 2006 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2006 was Nederland opgedeeld in 458 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2006 of later in het jaar 2006 van kracht zijn geworden

Gemeenteraadsbesluit 19-5-2005:

• De naam van de Gelderse gemeente Groenlo is m.i.v. 20-5-2006 gewijzigd in Oost Gelre.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2006

Staatsblad 335 (2005): Wet van 12 mei 2005 tot samenvoeging van de gemeenten Venhuizen en Drechterland

• De Noordhollandse gemeente Venhuizen (3525 ha land met 2988 woningen en 7832 inwoners) is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordhollandse gemeente Drechterland (2392 ha land met 4065 woningen en 10707 inwoners).
  
  
  Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging betreffende Drechterland en Hoorn.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 12 mei 2005.

Staatsblad 375 (2005): Wet van 30 juni 2005 tot samenvoeging van de gemeenten Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg

• De Zuidhollandse gemeenten Rijnsburg en Valkenburg zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Zuidhollandse gemeente Katwijk.

Staatsblad 456 (2005): Wet van 15 september 2005 tot samenvoeging van de gemeenten Sassenheim, Voorhout en Warmond

• De drie Zuidhollandse gemeenten Sassenheim, Voorhout en Warmond zijn opgeheven en overgegaan in een nieuwe gemeente met de naam Teylingen.

Hierbij heeft een kleine grenswijziging plaatsgevonden ten voordele van de gehandhaafde en vergrote gemeente Oegstgeest (zodanig dat wel de gehele Klinkenbergerplas, maar niet de naastliggende jeugdgevangenis in de gemeente Oegstgeest is komen te liggen) en ten nadele van de nieuw gevormde gemeente Teylingen (eigenlijk ten nadele van de opgeheven gemeenten Sassenheim en Warmond). Hierbij zijn 9 inwoners overgegaan van Sassenheim naar Oegstgeest.

Klik hier voor de voorgeschiedenis van deze wet van 15 september 2005 en uitvoerige details over de aanloop tot deze fusie, welk overzicht, met dank aan Johan Pots, beschikbaar is gekomen.

Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging betreffende Kaag en Braasem en Teylingen.

Staatsblad 458 (2005): Wet van 15 september 2005 tot gemeentelijke herindeling in een deel van de Utrechtse Heuvelrug

• De vijf Utrechtse gemeenten Amerongen, Doorn, Driebergen-Rijsenburg, Leersum en Maarn zijn opgeheven en overgegaan in een nieuwe gemeente met de naam Utrechtse Heuvelrug.

De Eerste Kamer heeft op 13-9-2005 met dit gewijzigd voorstel van wet ingestemd, waardoor aan de beoogde ingangsdatum van 1-1-2006 vastgehouden kon worden.

Provinciaal blad van Utrecht 26 (2005) (issn: 0920-105X)

• Tegelijkertijd heeft een grenswijziging plaatsgevonden ten voordele van de gehandhaafde en vergrote gemeente Rhenen (369 inwoners, 0,68 km² land) en ten nadele van de nieuw gevormde gemeente Utrechtse Heuvelrug (eigenlijk ten nadele van de opgeheven gemeente Amerongen).

Overige grenswijzigingen per 1-1-2006

Provinciaal blad van de provincie Groningen 31 (2005) (issn: 0920-1092)/ Provinciaal blad Provinsje Fryslân 33 (2005) (issn: 0920-0800)

• Een grenswijziging tussen Groningen en Fryslân vond op 1-1-2006 plaats tussen de gehandhaafde Groningse gemeente Eemsmond en de gehandhaafde Friese gemeente Schiermonnikoog ten voordele van de gemeente Schiermonnikoog. Het betreft het stukje (0,61 km², 0 woningen, 0 inwoners) van het eiland Schiermonnikoog dat in de gemeente Eemsmond is komen te liggen door het ‛wandelen van het eiland’.

Doel was om dat naar de provincie Groningen ‛weggewandelde’ stukje eiland opnieuw bij de Friese gemeente Schiermonnikoog in te delen. De voorstellen werden aanvankelijk, aldus nieuwsbericht “Grensconflict over zandplaat” in NRC-Handelsblad d.d. 25-11-2004, echter door de provincie Groningen afgehouden, maar alsnog is op 27-9-2005 een overeenkomst ondertekend door alle 4 partijen: de burgemeesters van beide gemeenten en de Commissarissen van de Koningin van beide provincies. Hoewel het om enkele hectares onbebouwde grond ging, is er toch een bedrag van ruim € 300.000 door de ontvangende partij voor betaald.

In 1945 heeft het gemeentebestuur een poging ondernomen om het eiland Schiermonnikoog aan te kopen om er een recreatiegebied voor – in de eerste plaats – de stadjers van te maken. Het eiland, particulier Duits bezit, is na WO II door de rijksoverheid geconfisqueerd. De poging mislukte: Schiermonnikoog behoort volgens de bewoners en de provincie Fryslân een Fries eiland te blijven. Het eiland werd naderhand door de Staat der Nederlanden in eigendom overgenomen.
Tegen de wisseling 20ste/21ste eeuw is het eiland aan de oostkant zodanig aangegroeid dat een (overigens onbewoond) deel ervan toch in de provincie Groningen ligt. In 2005 is na verkoop van het Groninger deel de provinciegrens aangepast, zodat Schiermonnikoog nu opnieuw volledig tot Fryslân behoort. De nieuwe grens ligt in de Eilanderbalg. Groningen heeft het recht tot terugkoop, als Schiermonnikoog zich in komende eeuwen verder naar het oosten zou verplaatsen. Het gemiddelde is tot dusverre ± 3 km per eeuw. Met dank aan Kor Feringa voor de tekst van deze alinea.

In april 2018 wil de provincie Fryslân opnieuw in overleg met de provincie Groningen, omdat 12 jaar na bovengenoemde grenswijziging hetzelfde probleem zich voordoet. De oostkant van het eiland bevindt zich inmiddels opnieuw op (opgeschoven) Gronings gebied:

Klik op blauwe of groene link voor de voorbereiding van een navenante grenscorrectie tussen Het Hogeland en Schiermonnikoog
Klik op blauwe of groene link voor een samenvoeging per 2019 van de Groningse gemeenten in Het Hogeland en voor plannen tot samenvoeging van Appingedam, Delfzijl en Loppersum.

Provinciaal blad van Gelderland 97 (2005) (issn: 0920-069X)

Provinciaal blad van Noord-Holland 105 (2005) (issn: 0920-0703)

Provinciaal blad van Noord-Holland 106 (2005) (issn: 0920-0703)

Provinciaal blad van Noord-Brabant 46 (2005) (issn: 0920-1408)

Provinciaal blad van Limburg 87 (2005) (issn: 0920-1114)

In 2005 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2005 was Nederland opgedeeld in 467 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2005 of later in het jaar 2005 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2005 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2005

Staatsblad 514 (2004): Besluit van 22 september 2004, houdende wijziging van de grens tussen de gemeente Rotterdam en niet-ingedeeld gebied in de Noordzee, tevens provinciegrens van Zuid-Holland

• Het niet-gemeentelijk en niet-provinciaal ingedeelde gebied waarop de Tweede Maasvlakte moet komen te liggen, is bij Rotterdam, respectievelijk bij de provincie Zuid-Holland ingedeeld. Dit is een grenscorrectie, die zowel de gemeente Rotterdam als de provincie Zuid-Holland vergroot.

Staatsblad 414 (2004): Wet van 1 juli 2004 tot gemeentelijke herindeling van een deel van de Achterhoek, de Graafschap en de Liemers, Deventer en Bathmen

• De Overijsselse gemeente Bathmen is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Overijsselse gemeente Deventer.

• De Gelderse gemeenten Borculo (5511 ha met 4059 woningen en 10339 inwoners), Eibergen (10300 ha met 6034 woningen en 16132 inwoners), Neede (4587 ha met 4413 woningen en 10915 inwoners) en Ruurlo (5455 ha met 2873 woningen en 7838 inwoners) zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Gelderse gemeente Berkelland.

• De Gelderse gemeente Dinxperlo is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Gelderse gemeente Aalten.

• De Gelderse gemeenten Hengelo (4915 ha land, 3221 woningen, 8448 inwoners), Hummelo en Keppel (4248 ha land, 1803 woningen, 4555 inwoners), Steenderen (4873 ha land, 1857 woningen, 5113 inwoners), Vorden (6733 ha land, 3344 woningen, 8471 inwoners)en Zelhem (7566 ha land, 4185 woningen, 11016 inwoners) zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Gelderse gemeente Bronckhorst.

• De Gelderse gemeente Wehl is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Gelderse gemeente Doetinchem.

• De Gelderse gemeente Lichtenvoorde is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Gelderse gemeente Groenlo.

• De Gelderse gemeente Gorssel is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Gelderse gemeente Lochem.

• De Gelderse gemeenten Didam (3161 ha, 6232 woningen, 16875 inwoners) en Bergh (7382 ha, 7207 woningen, 18388 inwoners) zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Gelderse gemeente Montferland.
  Het CBS meldt dat hierbij een grenswijzing heeft plaatgevonden, waarbij 20 ha land (0 woningen, 0 inwoners) is overgegaan van Wehl naar Montferland.

• De Gelderse gemeenten Gendringen en Wisch zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Gelderse gemeente Oude IJsselstreek.

• De Gelderse gemeente Warnsveld is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Gelderse gemeente Zutphen.

• De Gelderse gemeente Angerlo is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Gelderse gemeente Zevenaar.

• Een grenswijziging (betreffende het gebied van de Rosandse Polder) heeft plaatsgevonden tussen de gehandhaafde Gelderse gemeente Rijnwaarden en de vergrote Gelderse gemeente Zevenaar ten voordele van de gemeente Rijnwaarden.

• Het lot van Doesburg is nog even onzeker. De (inmiddels 11.081) inwoners van deze Hanzestad kregen een jaar respijt. Daarna zal duidelijk moeten worden of Doesburg zelfstandig mag blijven of toch zal worden samengevoegd Zevenaar, zoals de verwachting is.
  Begin mei 2024 heeft het college van B&W verklaard dat een zelfstandige gemeente Doesburg niet langer haalbaar is. Er zal een herindeling moeten komen, bijvoorbeeld door samenvoeging met een buurgemeente (Bronckhorst, Rheden of Zevenaar). Lees een uitvoerige argumentatie in de Regiobode. Deze gemeente omvat alleen de plaats Doesburg; het vroegere dorp Beinum is nu een wijk van Doesburg aan de zuidkant van de Oude IJssel. Aan de westkant vormt de IJssel de grens met buurgemeente Rheden en daarom is het onwaarschijnlijk dat Rheden de beoogde fusiepartner zal worden.
  Op 29-5-2024 heeft de gemeenteraad ingestemd met bestuurlijke schaalvergroting (met tegenstem van de Stadspartij, de grootste fractie in de raad), dus het college van B&W gaat nu op zoek naar fusiepartners en zal eind september verslag uitbrengen.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2005

Provinciaal blad van Overijssel 43 (2004) (issn: 0920-0762)

• Een kleine grenswijziging (ca. 1 ha, 0 woningen, 0 inwoners) heeft (wederom) plaatsgevonden tussen de Overijsselse gemeenten Hellendoorn en Wierden.

Provinciaal blad van Noord-Brabant 171 (2004) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Best en de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Son en Breugel. Hierbij heeft de gemeente Son en Breugel een stukje grond van 10 ha. (0 woningen en 0 inwoners) afgestaan, waardoor het recreatiegebied ιAquabest᾿ geheel binnen de gemeente Best is komen te liggen.

Provinciaal blad van Zuid-Holland 88 (2004) (issn: 0920-0681)

Provinciaal blad van Zuid-Holland 102 (2004) (issn: 0920-0681)

De drie gemeenten bereikten overeenstemming over een grenswijziging langs de A4 tussen de afrit Leiderdorp en de Veenderdijk. Door de verbreding van de rijksweg komt de rijbaan richting Amsterdam in de gemeente Jacobswoude te liggen, terwijl de andere kant van de weg in Alkemade ligt. Dat de A4 door de verbreding voor een deel op Jacobswouds grondgebied komt te liggen is onhandig. Bij grote ongevallen op de snelweg is de gemeente verantwoordelijk voor de inzet van de hulpdiensten. Om dat zo overzichtelijk mogelijk te maken, is in 1991 bij het ontstaan van de gemeente Jacobswoude al besloten om alle gronden te westen van de A4 af te staan aan Alkemade.

In 2004 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2004 was Nederland opgedeeld in 483 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2004 of later in het jaar 2004 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2004 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2004

Staatsblad 303 (2003): Wet van 19 juni 2003 tot samenvoeging van de gemeenten Geldrop en Mierlo

• De beide Noordbrabantse gemeenten Geldrop en Mierlo zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Noordbrabantse gemeente Geldrop-Mierlo.

Staatsblad 301 (2003): Wet van 19 juni 2003 tot gemeentelijke herindeling van het Westland

• De vijf Zuidhollandse gemeenten De Lier, 's-Gravenzande, Monster, Naaldwijk en Wateringen zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Zuidhollandse gemeente Westland.

Opmerking: Deze zeven opgeheven gemeenten vormden oorspronkelijk de streek genaamd ιhet Westland᾿; deze naam is sinds 1-1-2004 de naam van de samenvoeging van 5 van deze 7 gemeenten.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2004

Provinciaal blad van Overijssel 89 (2003) (issn: 0920-0762) – besluit Gedeputeerde Staten 11-11-2003:

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Overijsselse gemeenten Hellendoorn en Wierden: i.v.m. uitbreiding van het industrieterrein van Nijverdal is een gebiedsdeel (ter grootte van 0,39 km², 0 woningen, 0 inwoners) van Wierden overgegaan naar Hellendoorn.

Provinciaal blad van Noord-Holland 63 (2003) (issn: 0920-0703) – besluit Gedeputeerde Staten 16-12-2003:

Provinciaal blad van Noord-Holland 62 (2003) (issn: 0920-0703) – besluit Gedeputeerde Staten 16-12-2003:

Provinciaal blad van Noord-Holland 61 (2003) (issn: 0920-0703) – besluit Gedeputeerde Staten 16-12-2003:

Provinciaal blad van Zuid-Holland 80 (2003) (issn: 0920-0681) – besluit Gedeputeerde Staten 26-11-2003:

Provinciaal blad van Noord-Brabant 193 (2003) (issn: 0920-1408) – besluit Gedeputeerde Staten 17-12-2003:

Provinciaal blad van Noord-Brabant 148 (2003) (issn: 0920-1408) – besluit Gedeputeerde Staten 30-9-2003:

In 2003 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2003 was Nederland opgedeeld in 489 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2003 of later in het jaar 2003 van kracht zijn geworden

Gemeenteraadsbesluit 21-3-2001:

• De naam van de Gelderse gemeente Kesteren is m.i.v. 1-4-2003 gewijzigd in Neder-Betuwe. Deze gemeente was op 1-1-2002 ontstaan door samenvoeging van Dodewaard, Echteld en Kesteren.

Na protesten van de bevolking met betrekking tot de eerder gekozen naam Vierstromenland van de gefuseerde gemeente is ervan afgezien die naam Vierstromenland te handhaven; op 21-3-2002 heeft de gemeenteraad een nieuw besluit genomen, namelijk dat de gemeente m.i.v. 1-4-2003 (of was dit m.i.v. 1-1-2004 ?) Neder-Betuwe zal heten en tot die tijd: Kesteren.

Gemeenteraadsbesluit 15-3-2002:

Gemeenteraadsbesluit 4-10-2001:

Aanvankelijk zou, volgens raadsbesluit van 25-1-2001, de naam van deze nieuw gevormde gemeente Bemmel per 1-2-2002 gewijzigd zijn in: Betuwestad. Deze nieuwe naam riep veel protest op en actiegroep ιONaangeNAAM᾿ is actief en succesvol geweest om een andere nieuwe naam voor Bemmel te bepleiten. Een raadgevend referendum op 19-9-2001 was hiervan het gevolg en de hoge opkomst van 59% heeft geleid tot aanvaarding van de nieuwe naam ιLingewaard᾿ i.p.v. ιBetuwestad᾿.
In een nieuw raadsbesluit, genomen op 4-10-2001, werd vastgesteld dat het eerder op 25-1-2001 genomen raadsbesluit werd ingetrokken en dat per 1-1-2003 de gemeente hernoemd is in: ιLingewaard᾿. De naam ιBetuwestad᾿ was dus al vervallen voordat deze in werking was getreden.

Gemeenteraadsbesluit 18-9-2001:

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2003

Staatsblad 282 (2002): Wet van 18 april 2002 tot samenvoeging van de gemeenten Heerjansdam en Zwijndrecht

• De Zuidhollandse gemeenten Heerjansdam is opgeheven doordat zij is toegevoegd aan de gehandhaafde Zuidhollandse gemeente Zwijndrecht.

Staatsblad 284 (2002): Wet van 18 april 2002 tot samenvoeging van de gemeenten Oss en Ravenstein

Staatsblad 289 (2002): Wet van 16 mei 2002, houdende gemeentelijke herindeling in Zeeuws-Vlaanderen

• De Zeeuwse gemeenten Axel en Sas van Gent zijn toegevoegd aan de Zeeuwse gemeente Terneuzen.

• De Zeeuwse gemeenten Sluis-Aardenburg en Oostburg zijn opgeheven en samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Sluis.
• De Zeeuwse gemeente Hontenisse is opgeheven doordat zij is toegevoegd aan de gehandhaafde Zeeuwse gemeente Hulst.

Staatsblad 382 (2002): Wet van 20 juni 2002 tot samenvoeging van de gemeenten Echt en Susteren

De Tweede Kamer heeft verhinderd dat hierbij een grenswijziging, de kern Nieuwstadt betreffende, zou plaatsvinden. Nieuwstadt is dus niet gaan deel uitmaken van de Limburgse buurgemeente Sittard-Geleen.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2003

Provinciaal blad van Noord-Holland 77 (2002) (issn: 0920-0703) – besluit Gedeputeerde Staten 10-12-2002:

• Een kleine grenswijziging (0,4 ha, 0 woningen, 0 inwoners) heeft plaatsgevonden tussen de Noordhollandse gemeenten Haarlem en Heemstede (een door de gemeentegrens doorsneden perceel ligt nu geheel in Heemstede).

In 2002 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2002 was Nederland opgedeeld in 496 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2002 of later in het jaar 2002 van kracht zijn geworden

Gemeenteraadsbesluiten 22-3-2001 en 17-12-2001:

• De naam van de Overijsselse gemeente Denekamp is per 1-6-2002 gewijzigd in Dinkelland.

In deze nieuwe gemeente heeft de naam ιDinkelland᾿ tot een politieke crisis geleid, die eind 2003 nog voortduurde; lees bijvoorbeeld het artikel van correspondent Martin Steenbeeke in NRC-Handelsblad 16-12-2003 ιDrie jaar na fusie is Dinkelland nog steeds niet één gemeente – Wat op papier een logische zet leek, blijkt in de praktijk een historische vergissing.᾿
Volgens de website van de gemeente Denekamp (www.dinkelland.nl) was de naam per 1-6-2002 in Dinkelland veranderd, terwijl het raadsbesluit 1-4-2002 vermeldde. Een nieuw raadsbesluit heeft de datum definitief op 1-6-2002 vastgesteld.

Gemeenteraadsbesluit 31-5-2001:

Gemeenteraadsbesluit 26-3-2001:

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2002

Staatsblad 521 (2001): Wet van 18 oktober 2001 tot wijziging van de provinciale indeling van de gemeente Vianen

• De gemeente Vianen is per 1-1-2002 overgeheveld van de provincie Zuid-Holland naar de provincie Utrecht.

Staatsblad 373 (2001): Wet van 16 juli 2001 tot samenvoeging van de gemeenten Dodewaard, Echteld en Kesteren

Staatsblad 372 (2001): Wet van 16 juli 2001 tot samenvoeging van de gemeenten Castricum, Akersloot en Limmen

Staatsblad 349 (2001): Wet van 12 juli 2001 tot gemeentelijke herindeling van Den Haag en omgeving

• De twee Zuidhollandse gemeenten Pijnacker en Nootdorp zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Pijnacker-Nootdorp.
• De twee Zuidhollandse gemeenten Voorburg (624 ha, 18964 woningen, 38217 inwoners) en Leidschendam (2757 ha, 17560 woningen, 35868 inwoners) zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Leidschendam-Voorburg.

In 2003 zou de nieuwe gemeente mogelijk worden hernoemd in: Vlietstede; deze naam kwam eind oktober 2001 voort uit een meningspeiling, welke onder de inwoners is gehouden, maar deze naam was begin januari 2002 nog niet in een raadsbesluit vastgelegd. Op 15-5-2002 (tegelijk met de verkiezingen voor de Tweede Kamer) heeft er zelfs een tweede meningspeiling (let wel: géén referendum) plaatsgevonden onder inwoners over de naamgeving, waarbij de keuze was tussen ιLeidschendam-Voorburg᾿ (deze werd met bijna 25.000 stemmen de populairste naam) en ιVlietstede᾿ (bleek met ruim 11.000 stemmen de minder populaire naam).
Met dank aan André Demenint, Stefan Lambregts en Arjen Nijeboer (coördinator van het Referendum Platform) voor deze aanvullingen. Zie verder: Binnenlands Bestuur, 24-5-2002.

Staatsblad 328 (2001): Wet van 31 mei 2001 tot samenvoeging van de gemeenten 's-Graveland, Nederhorst den Berg en Loosdrecht, tevens wijziging van de grens tussen de provincies Noord-Holland en Utrecht

• De gemeente Loosdrecht is overgeheveld van de provincie Utrecht naar de provincie Noord-Holland.
• De beide Noordhollandse gemeenten Nederhorst den Berg en 's-Graveland en de Utrechtse gemeeente Loosdrecht zijn opgeheven doordat zij per 1-1-2002 werden samengevoegd tot de nieuw te vormen Noordhollandse gemeente Wijdemeren.

Het aantal gemeenten in de provincie Utrecht bleef op 1-1-2002 ongewijzigd op 33 wegens verlies van Loosdrecht enerzijds en wegens winst van Vianen anderzijds.
Het aantal gemeenten in de provincie Noord-Holland is per 1-1-2002 afgenomen van 68 naar 65 enerzijds wegens samenvoeging van Nederhorst den Berg en 's-Graveland en anderzijds wegens de toevoeging van Limmen en Akersloot aan Castricum.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2002

Provinciaal blad van Overijssel 57 (2001) (issn: 0920-0762) – besluit Gedeputeerde Staten 18-12-2001:

• Grenswijzigingen hebben plaatsgevonden tussen de Overijsselse gemeenten Hellendoorn en Vriezenveen, waarbij 2 ha land (0 woningen, 0 inwoners) zijn overgegaan van Hellendoorn naar Vriezenveen.

Provinciaal blad van Gelderland 81 (2001) (issn: 0920-069X) – besluit Gedeputeerde Staten 1-8-2001:

Provinciaal blad van Noord-Holland 80 (2001) (issn: 0920-0703) – besluit Gedeputeerde Staten 27-11-2001:

Provinciaal blad van Noord-Holland 81 (2001) (issn: 0920-0703) – besluit Gedeputeerde Staten 27-11-2001:

Provinciaal blad van Noord-Brabant ??? (2001) (issn: 0920-1408) – besluit Gedeputeerde Staten ?-?-2001:

Provinciaal blad van Limburg 60 (2001) (issn: 0920-1114) – besluit Gedeputeerde Staten 11-12-2001:

Provinciaal blad van Limburg 61 (2001) (issn: 0920-1114) – besluit Gedeputeerde Staten 11-12-2001:

Provinciaal blad van Zuid-Holland 99 (2001) (issn: 0920-0681) – besluit Gedeputeerde Staten 11-12-2001:

Provinciaal blad van Limburg ?? (2001) (issn: 0920-1114) – besluit Gedeputeerde Staten ??-??-2001:

In 2001 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2001 was Nederland opgedeeld in 504 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2001 of later in het jaar 2001 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2001 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2001

Staatsblad 349 (2000): Wet van 13 september 2000 tot gemeentelijke herindeling in een deel van Twente

• De Overijsselse gemeente Holten is opgeheven doordat zij is toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Rijssen.

• De vijf Overijsselse gemeenten Ambt Delden (7861 ha, 1862 woningen, 5351 inwoners), Stad Delden (583 ha, 2958 woningen, 7183 inwoners), Diepenheim (2644 ha, 1024 woningen, 2754 inwoners), Goor (938 ha, 5124 woningen, 12349 inwoners) en Markelo (8921 ha, 2670 woningen, 7183 inwoners) zijn opgeheven doordat zij zijn samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Hof van Twente.

Een kleine grenswijziging (52 ha, 8 woningen, 25 inwoners) ten nadele van de gehandhaafde Overijsselse gemeente Losser heeft plaatsgevonden ten voordele van de gehandhaafde Overijsselse gemeente Oldenzaal.

Klik op blauwe of groene link voor eerdere wijzigingen betreffende Oldenzaal.

• De Overijsselse gemeenten Ootmarsum en Weerselo zijn opgeheven doordat zij zijn toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Denekamp.

• De Overijsselse gemeente Den Ham is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Vriezenveen.

Staatsblad 348 (2000): Wet van 13 september 2000 tot samenvoeging van de gemeenten Venlo, Tegelen en Belfeld

Staatsblad 347 (2000): Wet van 13 september 2000 tot samenvoeging van de gemeenten Broekhuizen, Grubbenvorst en Horst

Staatsblad 346 (2000): Wet van 13 september 2000 tot samenvoeging van de gemeenten Sittard, Geleen en Born

Staatsblad 321 (2000): Wet van 29 juni 2000 tot gemeentelijke herindeling in de Over-Betuwe

• In de regio Overbetuwe zijn de Gelderse gemeenten Gendt en Huissen opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de Gelderse gemeente Bemmel.

• Eveneens in de regio Overbetuwe zijn de drie Gelderse gemeenten Elst, Heteren en Valburg opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Gelderse gemeente Overbetuwe.

Staatsblad 311 (2000): Wet van 29 juni 2000 tot gemeentelijke herindeling van West-Overijssel

• De Overijsselse gemeenten Brederwiede en IJsselham zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Steenwijk.

• De Overijsselse gemeenten Genemuiden, Hasselt en Zwartsluis zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Overijsselse gemeente Zwartewaterland.

• De Overijsselse gemeente IJsselmuiden is opgeheven doordat zij is toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Kampen.

• De Overijsselse gemeenten Avereest en Gramsbergen zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Hardenberg.
  N.B. Vijftien jaar later pleit de D66-raadsfractie van de gemeente Hardenberg ten tijde van de gemeenteraadsverkiezingen van 21-3-2018 voor een andere naam voor deze gemeente. Als reden wordt aangevoerd dat de oude gemeente Hardenberg (dus de stad Hardenberg) teveel haar stempel drukt op de gefuseerde gemeente met diezelfde naam.
• De Overijsselse gemeente Nieuwleusen (2762 ha land met 2968 woningen en 8122 inwoners) is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Dalfsen (13736 ha land met 6240 woningen en 17680 inwoners).

• De Overijsselse gemeente Wijhe is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Olst.

• De Overijsselse gemeente Heino is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Raalte.

Staatsblad 301 (2000): Wet van 6 juli 2000 tot gemeentelijke herindeling in een deel van de provincie Utrecht

• De Utrechtse gemeente Vleuten-De Meern is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de Utrechtse gemeente Utrecht.

• De Utrechtse gemeente Maartensdijk is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de Utrechtse gemeente De Bilt.
• De Utrechtse gemeente Harmelen is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de Utrechtse gemeente Woerden.

Staatsblad 317 (1999): Wet van 8 juli 1999 tot samenvoeging van de gemeenten Bergen, Egmond en Schoorl

TOELICHTING:
in Staatsblad 367 (1999): Besluit van 25 augustus 1999, houdende inwerkingtreding van de wet van 8 juli 1999 tot samenvoeging van de gemeenten Bergen, Egmond en Schoorl is geregeld dat deze samenvoeging eerst per 1-1-2001 zal plaatsvinden en dus niet al per 1-1-2000.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2001

Provinciaal blad van Utrecht 19 (2000) (issn: 0920-105X)

• Twee grenswijzigingen hebben plaatsgevonden ten voordele van de Utrechtse gemeente Utrecht:

Provinciaal blad van Noord-Brabant 143 (2000) (issn: 0920-1408) – besluit Gedeputeerde Staten 7-12-2000:

Provinciaal blad van Zuid-Holland 66 (2000) en 9 (2001) (issn: 0920-0681) – besluit Gedeputeerde Staten 20-12-2000:

Provinciaal Blad van Flevoland 6 (2000) (geen issn-nummer bekend) – besluit Gedeputeerde Staten 9-6-2000:

Provinciaal blad van Limburg 46 (2000) (issn: 0920-1114) – besluit Gedeputeerde Staten 19-12-2000:

In 2000 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 2000 was Nederland opgedeeld in 537 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-2000 of later in het jaar 2000 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 2000 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-2000

Staatsblad 318 (1999): Wet van 8 juli 1999 tot samenvoeging van de gemeenten Hoevelaken en Nijkerk

• De Gelderse gemeente Hoevelaken (welke gemeente alleen de plaats Hoevelaken omvatte) is toegevoegd aan de eveneens Gelderse gemeente Nijkerk.

Overige grenswijzigingen per 1-1-2000

Provinciaal blad van Drenthe 32 (1999) (issn: 0920-0819) – besluit Gedeputeerde Staten 24-8-1999:

• De Drentse gemeenten Assen en Tynaarlo hebben grondgebied met elkaar verruild. Hierbij zijn 3 ha (en 0 woningen en toch 2 inwoners) overgegaan van Assen naar Tynaarlo en 2 ha (en 0 woningen en 0 inwoners) overgegaan van Tynaarlo naar Assen.

Provinciaal blad van Drenthe 43 (1999) (issn: 0920-0819) – besluit Gedeputeerde Staten 7-12-1999:

Provinciaal blad van Drenthe 7 (1999) (issn: 0920-0819) – besluit Gedeputeerde Staten 9-3-1999:

Staatsblad 555 (1999): Wet van 16 december 1999 tot wijziging van de grens tussen de gemeenten Deventer en Gorssel, tevens provinciegrens tussen Overijssel en Gelderland,
Staatsblad 210 (1999): Besluit van 12 mei 1999 tot intrekking van het besluit van 20 november 1998 houdende wijziging van de grens tussen de gemeenten Deventer en Gorssel, tevens provinciegrens tussen Overijssel en Gelderland,
Staatsblad 653 (1998): Besluit van 20 november 1998, houdende wijziging van de grens tussen de gemeenten Deventer en Gorssel, tevens provinciegrens tussen Overijssel en Gelderland

Provinciaal blad van Gelderland 112 (1999) (issn: 0920-069X) – besluit Gedeputeerde Staten 30-11-1999:

Provinciaal blad van Gelderland 114 (1999) (issn: 0920-069X) – besluit Gedeputeerde Staten 23-12-1999:

Provinciaal blad van Gelderland 111 (1999) (issn: 0920-069X) – besluit Gedeputeerde Staten 30-11-1999:

Provinciale bladen van Noord-Holland 62 (1999) en 57 (2000) – besluit Gedeputeerde Staten 14-12-1999:

Besluit Gedeputeerde Staten 7-12-1999:

Provinciaal blad van Noord-Brabant ??? (1999) (issn: 0920-1408)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Noordbrabantse gemeenten Haaren en Vught, waarbij 2 ha land (0 woningen, 0 inwoners) is overgegaan van Vught naar Haaren.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging tussen 's-Hertogenbosch en Vught
  Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling van Esch, Helvoirt en Haaren

Provinciaal blad van Zeeland ??? (1999) (issn: ????-????)

• Een grenswijziging heeft plaatsgevonden tussen de Zeeuwse gemeenten Veere en Noord-Beveland, waarbij 1 ha land (0 woningen, 0 inwoners) is overgegaan van Veere naar Noord-Beveland.

Op 23-6-1999 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 1999 was Nederland opgedeeld in 538 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 23-6-1999 of later in het jaar 1999 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die tussen 23-6-1999 en 31-12-1999 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in diezelfde periode tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 23-6-1999

Er zijn geen gemeenten geweest die tussen 23-6-1999 en 1-1-2000 zijn heringedeeld of samengevoegd.

Overige grenswijzigingen per 23-6-1999

Tractatenblad 91 (1993) en Tractatenblad 125 (1999) – verdrag van 6-1-1993, in werking per 23-6-1999:

• Een kleine rijksgrenswijziging (betreffende een deel van het Kanaal Terneuzen–Gent) in de Zeeuwse gemeente Sas van Gent heeft plaatsgevonden met België (gemeente Zelzate).

Onderstaande gegevens zijn per april 2020 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

In 1999 in werking getreden gemeentelijke herindelingen en naamswijzigingen

Gedurende het kalenderjaar 1999 was Nederland opgedeeld in 538 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1999 of later in het jaar 1999 van kracht zijn geworden

Gemeenteraadsbesluit 26-11-1998:

• De naam van de Drentse gemeente Middenveld is op 1-1-1999 gewijzigd in Midden-Drenthe.
  Het CBS meldt dat deze naamswijzsiging per 1-1-2000 is doorgevoerd.

Gemeenteraadsbesluit 17-11-1998:

Gemeenteraadsbesluit 12-6-1996:

Herindelingen en samenvoegingen (al dan niet met grenswijzigingen en naamswijzigingen) per 1-1-1999

Staatsblad 535 (1998): Wet van 9 september 1998 tot gemeentelijke herindeling in de Bommelerwaard

• In de streek Bommelerwaard zijn de Gelderse gemeenten Ammerzoden, Hedel, Heerewaarden en Rossum opheven doordat zij aan de gemeente Maasdriel zijn toegevoegd.

• In de streek Bommelerwaard zijn de Gelderse gemeenten Kerkwijk en Brakel opgeheven doordat zij aan de gemeente Zaltbommel zijn toegevoegd.

Staatsblad 460 (1998): Wet van 2 juli 1998 tot gemeentelijke herindeling van de gemeenten Deventer, Diepenveen en Bathmen

• De Overijsselse gemeente Diepenveen is opgeheven doordat zij is toegevoegd aan de Overijsselse gemeente Deventer (met een kleine grenswijziging ten nadele van de gehandhaafde gemeente Bathmen).

Staatsblad 415 (1998): Wet van 18 juni 1998 tot samenvoeging van de gemeenten Buren, Lienden en Maurik

• De Gelderse gemeenten Lienden en Maurik zijn opgeheven doordat zij zijn toegevoegd aan de Gelderse gemeente Buren.

Staatsblad 342 (1998): Wet van 25 mei 1998 tot samenvoeging van de gemeenten Gulpen en Wittem

• De Limburgse gemeenten Gulpen en Wittem zijn opgeheven doordat zij zijn samengevoegd tot de nieuw gevormde gemeente Gulpen-Wittem.

Overige grenswijzigingen per 1-1-1999

Provinciaal blad van Drenthe 44 (1998) (issn: 0920-0819) – besluit Gedeputeerde Staten 19-5-1998:

• Een kleine grenswijziging ten nadele van de Drentse gemeente Aa en Hunze heeft plaatsgevonden ten voordele van de Drentse gemeente Zuidlaren.

Besluit Gedeputeerde Staten 3-11-1998:

Besluit Gedeputeerde Staten 8-6-1998:

Provinciaal blad van Utrecht 18 (1998) (issn: 0920-105X) – besluit Gedeputeerde Staten 12-5-1998:

Besluit Gedeputeerde Staten 22-12-1998:

• De Brabantse gemeenten Eindhoven en Veldhoven hebben grondgebied met elkaar verruild.

• Een kleine grenswijziging ten nadele van de Brabantse gemeente Tilburg heeft plaatsgevonden ten voordele van de Brabantse gemeente Loon op Zand.

Besluit Gedeputeerde Staten 7-12-1998:

Besluit Gedeputeerde Staten 23-11-1998:

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1998

In het kalenderjaar 1998 was Nederland opgedeeld in 548 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1998 of later in 1998 van kracht zijn geworden

Budel in Cranendonck per 28-1-1998.
Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling waarbij Maarheeze aan Budel werd toegevoegd.

Zevenbergen in Moerdijk per 1-4-1998.

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere herindeling waarbij de gemeente Fijnaart en Heijningen, de gemeente Klundert, de gemeente Standdaarbuiten en de gemeente Willemstad alle aan de gemeente Zevenbergen werden toegevoegd.

Made in Drimmelen per 25-4-1998

Bergeyk in Bergeijk per 25-9-1998

Klik op blauwe of groene link voor een eerdere toevoeging van Luyksgestel, Riethoven en Westerhoven aan Bergeyk.
Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging tussen Valkenswaard en Bergeijk.

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1998

Staatsblad 283 (1997): Wet van 19 juni 1997 tot gemeentelijke herindeling in de provincie Drenthe

• De Drentse gemeenten Anloo, Gasselte, Gieten en Rolde zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Drentse gemeente Aa en Hunze.
• De Drentse gemeenten Borger en Odoorn zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Drentse gemeente Borger-Odoorn.
• De Drentse gemeenten Dalen, Oosterhesselen, Sleen en Zweeloo zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Drentse gemeente Coevorden.
• De Drentse gemeente Schoonebeek is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Drentse gemeente Emmen.
• De Drentse gemeente Nijeveen is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Drentse gemeente Meppel.
• De Drentse gemeenten Beilen, Smilde en Westerbork zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Drentse gemeente Middenveld.
• De Drentse gemeenten Norg, Roden en Peize zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Drentse gemeente Noordenveld.
• De Drentse gemeenten Diever, Dwingeloo, Havelte en Vledder zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Drentse gemeente Westerveld.
• De Drentse gemeenten Ruinen, Ruinerwold, De Wijk en Zuidwolde zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuw gevormde Drentse gemeente De Wolden.
• De Drentse gemeenten Eelde en Vries zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Drentse gemeente Zuidlaren.
• Samenhangend met bovengespecificeerde herindeling hebben grenswijzigingen plaatsgevonden van de volgende gehandhaafde Drentse gemeenten: Assen en Hoogeveen.

Staatsblad 308 (1997): Wet van 2 juli 1997 tot samenvoeging van de gemeenten Weert en Stramproy

• De Limburgse gemeente Stramproy is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Limburgse gemeente Weert.

Staatsblad 309 (1997): Wet van 2 juli 1997 tot samenvoeging van de gemeenten Boxmeer en Vierlingsbeek

• De Noordbrabantse gemeente Vierlingsbeek is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Boxmeer.

Overige grenswijzigingen per 1-1-1998

• Sint-Michielsgestel en 's-Hertogenbosch per 3-11-1998

Provinciaal blad van (provincie) ?? (1997) (issn: 0920-????) – besluit Gedeputeerde Staten ??-?-1997:

• Een kleine grenswijziging ten nadele van ...

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1997

In het kalenderjaar 1997 was Nederland opgedeeld in 572 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1997 of later in 1997 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 1997 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1997

Staatsblad 449 (1996): Wet van 11 september 1996 tot gemeentelijke herindeling in de samenwerkingsgebieden Midden-Brabant, Breda en Westelijk Noord-Brabant en in een gedeelte van de samenwerkingsgebieden Zuidoost-Brabant en 's-Hertogenbosch

• De Noordbrabantse gemeenten Alphen en Riel en Chaam zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuwe gemeente Alphen-Chaam.
• De Noordbrabantse gemeenten Bladel en Netersel en Hoogeloon, Hapert en Casteren zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuwe gemeente Bladel.
• De Noordbrabantse gemeenten Bakel en Milheeze en Gemert zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuwe gemeente Gemert-Bakel.
• De Noordbrabantse gemeenten Hoeven, Oud en Nieuw Gastel en Oudenbosch zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuwe gemeente Halderberge.
• De Noordbrabantse gemeenten Heeze en Leende zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuwe gemeente Heeze-Leende.
  Klik op blauwe of groene link voor de latere grenswijziging betreffende Heeze-Leende en Geldrop (later: Geldrop-Mierlo) per 1-1-2004.
• De Noordbrabantse gemeenten Aarle-Rixtel, Beek en Donk en Lieshout zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuwe gemeente Laarbeek.
• De Noordbrabantse gemeenten Hooge en Lage Zwaluwe, Made en Drimmelen en Terheijden zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuwe gemeente Made.
• De Noordbrabantse gemeenten Hooge en Lage Mierde en Reusel zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuwe gemeente Reusel-De Mierden.
• De Noordbrabantse gemeenten Roosendaal en Nispen en Wouw zijn opgeheven doordat zij werden samengevoegd tot de nieuwe gemeente Roosendaal.
• De Noordbrabantse gemeente Halsteren is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Bergen op Zoom.
• De Noordbrabantse gemeenten Luyksgestel, Riethoven en Westerhoven zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Bergeyk.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een latere naamswijziging (per 25-9-1998) van Bergeyk in Bergeijk.
  Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging tussen Valkenswaard en Bergeijk.
• De Noordbrabantse gemeenten Nieuw-Ginneken, Prinsenbeek en Teteringen zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Breda.
  
  Klik op blauwe of groene link voor de per 2012 gerealiseerde grenswijziging betreffende Breda en Zundert.
• De Noordbrabantse gemeente Maarheeze is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Budel.
  
  Klik op blauwe of groene link voor een latere naamswijziging (per 25-9-1998) van Budel in Cranendonck.
• De Noordbrabantse gemeente 's-Gravenmoer is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Dongen.
• De Noordbrabantse gemeenten Drunen en Vlijmen zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Heusden.

• De Noordbrabantse gemeente Vessem, Wintelre en Knegsel is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Eersel.

• De Noordbrabantse gemeente Raamsdonk is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Geertruidenberg.

• De Noordbrabantse gemeente Diessen is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Hilvarenbeek.

• De Noordbrabantse gemeente Oost-, West- en Middelbeers is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Oirschot.

• De Noordbrabantse gemeente Moergestel is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Oisterwijk.
• De Noordbrabantse gemeente Wouw is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Roosendaal.
• De Noordbrabantse gemeenten Berkel-Enschot en Udenhout zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Tilburg.

• De Noordbrabantse gemeenten Sprang-Capelle en Waspik zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Waalwijk.

• De Noordbrabantse gemeente Dussen is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Werkendam.

• De Noordbrabantse gemeenten Huijbergen, Ossendrecht en Putte zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Woensdrecht.
• De Noordbrabantse gemeenten Fijnaart en Heijningen, Klundert, Standdaarbuiten en Willemstad zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Zevenbergen
  Klik op blauwe of groene link voor een latere naamswijziging waarbij de naam van de gemeente Zevenbergen per 1-4-1998 werd gewijzigd in Moerdijk.
• De Noordbrabantse gemeente Rijsbergen is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Noordbrabantse gemeente Zundert.

• Samenhangend met bovengespecificeerde herindeling hebben grenswijzigingen plaatsgevonden van de volgende gehandhaafde Noordbrabantse gemeenten: Asten, Best, Deurne, Eindhoven, Etten-Leur, Geldrop, Gilze en Rijen, Goirle, Haaren, Helmond, Loon op Zand, Mierlo, Oosterhout, Rucphen, Sint-Oedenrode, Someren, Son en Breugel, Valkenswaard, Veghel, Veldhoven en Waalre.

Staatsblad 447 (1996): Wet van 5 september 1996 tot gemeentelijke herindeling van Lemelerveld

• De grenzen van de Overijsselse gemeenten Dalfsen, Heino, Ommen en Raalte zijn gewijzigd, zodanig dat de plaats Lemelerveld geheel onderdeel is geworden van de vergrote en gehandhaafde Overijsselse gemeente Dalfsen.

Staatsblad 446 (1996): Wet van 5 september 1996 tot gemeentelijke herindeling van Schouwen-Duiveland en Walcheren

• De Zeeuwse gemeenten Arnemuiden is opgeheven doordat zij werd toegevoegd aan de gehandhaafde Zeeuwse gemeente Middelburg.
• De Zeeuwse gemeenten Brouwershaven, Bruinisse, Duiveland, Middenschouwen, Westerschouwen en Zierikzee zijn opgeheven doordat zij zijn opgegaan in de nieuw gevormde Zeeuwse gemeente Schouwen-Duiveland.
• De Zeeuwse gemeenten Domburg, Mariekerke , Valkenisse en Westkapelle zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde Zeeuwse gemeente Veere.

Overige grenswijzigingen per 1-1-1997

Staatsblad 491 (1996): Besluit van 19 september 1996, houdende wijziging van de grens tussen de gemeenten Meppel en Staphorst, tevens provinciegrens tussen Drenthe en Overijssel

• ...

Provinciaal blad van (provincie) ?? (1996) (issn: 0920-????) – besluit Gedeputeerde Staten ??-?-1996:

• Een kleine grenswijziging ten nadele van ...

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1996

In het kalenderjaar 1996 was Nederland opgedeeld in 625 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1996 of later in 1996 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 1996 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1996

Staatsblad 358 (1995): Wet van 8 juni 1995, houdende samenvoeging van de gemeenten Cothen, Langbroek en Wijk bij Duurstede

• De Utrechtse gemeenten Cothen en Langbroek zijn opgeheven doordat zij werden toevoegd aan de gehandhaafde Utrechtse gemeente Wijk bij Duurstede.

Staatsblad 427 (1995): Wet van 13 september 1995 tot gemeentelijke herindeling in het samenwerkingsgebied 's-Hertogenbosch

• De Noordbrabantse gemeenten Berlicum en Den Dungen zijn opgeheven doordat zij werden toegevoegd aan de gehandhaafde gemeente Sint-Michielsgestel.

Overige grenswijzigingen per 1-1-1996

Provinciaal blad van (provincie) ?? (1995) (issn: 0920-????) – besluit Gedeputeerde Staten ??-?-1995:

• Een kleine grenswijziging ten nadele van ...

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1995

In het kalenderjaar 1995 was Nederland opgedeeld in 633 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1995 of later in 1995 van kracht zijn geworden

• Heesch in Bernheze per 28-2-1995

• St. Anthonis in Sint Anthonis per 4-7-1995

• Posterholt in Ambt Montfort per 1-1-1995

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1995

Staatsblad ??? (1994): Wet van ..... 1994 tot gemeentelijke herindeling in .....

• Sluis-Aardenburg, Noord-Beveland, Tholen

Overige grenswijzigingen per 1-1-1995

Provinciaal blad van (provincie) ?? (1994) (issn: 0920-????) – besluit Gedeputeerde Staten ??-?-1994:

• Een kleine grenswijziging ten nadele van ...

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1994

In het kalenderjaar 1994 was Nederland opgedeeld in 636 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1994 of later in 1994 van kracht zijn geworden

Nieuwveen in Liemeer

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1994

Staatsblad ??? (1993): Wet van ..... 1993 tot gemeentelijke herindeling in .....

• Cuijk, Grave, Oss, Veghel, Landerd

Overige grenswijzigingen per 1-1-1994

Provinciaal blad van (provincie) ?? (1993) (issn: 0920-????) – besluit Gedeputeerde Staten ??-?-1993:

• Een kleine grenswijziging ten nadele van ...

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1993

In het kalenderjaar 1993 was Nederland opgedeeld in 646 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1993 of later in 1993 van kracht zijn geworden

Melich en Herkenbosch in Roerdalen
Moerhuizen in Zevenhuizen-Moerkapelle
Rijneveld in Rijnwoude
Roggel in Roggel en Neer

Klik op blauwe of groene link voor een latere grenswijziging tussen Roermond en Roerdalen.
Klik op blauwe of groene link voor een latere samenvoeging van Ambt Montfort en Roerdalen.

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1993

Er zijn geen gemeenten geweest die op 1-1-1993 zijn heringedeeld of samengevoegd.

Overige grenswijzigingen per 1-1-1993

Provinciaal blad van (provincie) ?? (1992) (issn: 0920-????) – besluit Gedeputeerde Staten ??-?-1992:

• Een kleine grenswijziging ten nadele van ...

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1992

In het kalenderjaar 1992 was Nederland opgedeeld in 647 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1992 of later in 1992 van kracht zijn geworden

Beerta naar Reiderland
Hefshuizen naar Eemsmond
Oosterbroek naar Menterwolde
Ulrum naar De Marne

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1992

Er zijn geen gemeenten geweest die op 1-1-1992 zijn heringedeeld of samengevoegd.

Overige grenswijzigingen per 1-1-1992

• ...............

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1991

In het kalenderjaar 1991 was Nederland opgedeeld in 647 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1991 of later in 1991 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 1991 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1991

Er zijn geen gemeenten geweest die op 1-1-1991 zijn heringedeeld of samengevoegd.

Overige grenswijzigingen per 1-1-1991

Staatsblad ??? (1990): Wet van ..... 1990 tot gemeentelijke herindeling in .....

• Rijneveld, Jacobswoude, Wormerland

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1990

In het kalenderjaar 1990 was Nederland opgedeeld in ... gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1990 of later in 1990 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 1990 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1990

Er zijn geen gemeenten geweest die op 1-1-1990 zijn heringedeeld of samengevoegd.

Overige grenswijzigingen per 1-1-1990

• ...............

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1989

In het kalenderjaar 1989 was Nederland opgedeeld in 702 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1989 of later in 1989 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 1989 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1989

Staatsblad ??? (1988): Wet van ..... 1988 tot gemeentelijke herindeling in .....

• De Ronde Venen

Overige grenswijzigingen per 1-1-1989

• ...............

Onderstaande gegevens zijn per begin 2016 nog in bewerking, en daarom niet definitief en evenmin compleet.

Gemeentelijke samenvoegingen, herindelingen en naamswijzigingen, in werking getreden in 1988

In het kalenderjaar 1988 was Nederland opgedeeld in 714 gemeenten.

Naamswijzigingen die op 1-1-1988 of later in 1988 van kracht zijn geworden

Er zijn geen gemeenten geweest die in 1988 hun naam hebben gewijzigd zonder dat er in ditzelfde jaar tevens een herindeling, samenvoeging of gemeentegrenswijziging van toepassing was.

Herindelingen en samenvoegingen (met grenswijziging en naamswijziging) die van kracht zijn geworden op 1-1-1988

Staatsblad ??? (1987): Wet van ..... 1987 tot gemeentelijke herindeling in .....

• Lingewaal

Overige grenswijzigingen per 1-1-1988

• ...............