Staatsblad 252 (2014): Wet van 19 juni 2014 tot samenvoeging van de gemeenten Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk, Schoonhoven en Vlist

Wetsvoorstel (Kamerstuk 33788) bij de Tweede Kamer ingediend op 5-11-2013 en op 22 april 2014 goedgekeurd en vastgesteld.

De Tweede Kamr heeft dit wetsvoorstel op 22-4-2014 met grote meerderheid aangenomen (alleen de PVV en de Partij voor de Dieren stemden tegen). De Eerste Kamer heeft dit wetsvoorstel op 17-6-2014 aangenomen (na stemming bij zitten en opstaan, waarbij PVV en de Partij voor de Dieren hebben tegengestemd door te blijven zitten).

Gedeputeerde Staten vinden samenvoeging van gemeenten in de Krimpenerwaard nodig omdat zij dan “bestuurskrachtiger worden en hun taken beter kunnen uitvoeren” [dit argument bleek ook voor de minister te mager, zie hieronder]. Gedeputeerde Martin van Engelshoven-Huls: “We starten de herindelingsprocedure nu omdat de betrokken gemeenten er zelf niet uitkomen en wij ze graag verder willen helpen in dit proces”.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland namen op 15-9-2009 het besluit om de procedure te starten die moest leiden tot een herindeling, wwarbij de gemeente Krimpen aan den IJssel in tweede instantie zelfstandig kon blijven. Minister Donner had op 20 juni 2011 aan de Tweede Kamer nog meegedeeld dat voor het voorstel tot samengaan van deze zes gemeenten een breed bestuurlijk draagvlak ontbreekt. Hij heeft Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland gevraagd om met een beter onderbouwd en ondersteund herindelingsadvies te komen.
Begin augustus 2011 hebben de colleges van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten Bergambacht en van Nederlek aan Gedeputeerde Staten verzocht te stoppen met de herindeling van de Krimpenerwaard. Er zou onvoldoende draagvlak voor bestaan.
Op 1-11-2011 heeft de Tweede Kamer een motie van Van Beek (VVD) en Van Raak (SP) aangenomen, waarin het kabinet wordt gevraagd snel een wetsvoorstel voor een gemeentelijke herindeling naar de Kamer te sturen. Minister Spies van Binnenlandse Zaken, opvolger van minister Donner, heeft in januari 2012 een werkbezoek aan de regio afgelegd om zich te beraden op het voorliggende herindelingsadvies van de provincie Zuid-Holland en de voornoemde motie. Bergambacht en Nederlek hebben de minister daarbij te kennen gegeven dat zij zich blijven verzetten tegen een fusie met drie andere gemeenten in de Krimpenerwaard.
Minister Spies, die van april tot december 2011 zelf gedeputeerde in het provinciebestuur van Zuid-Holland is geweest, heeft op 13-3-2012 aan de zes burgemeesters laten weten geen wetsvoorstel in te dienen tot samenvoeging van vijf van de betrokken zes gemeenten. De minister vraagt nu aan de vijf gemeenten om te onderzoeken in hoeverre er draagvlak is voor een ambtelijke fusie (in haar zienswijze een reëel alternatief voor een herindeling). Daartoe heeft Gedeputeerde Staten eind maart 2012 aan de betrokken gemeenten (niet alleen de bovengenoemde zes gemeenten uit de Krimpenerwaard, maar ook Gouda, Waddinxveen, Zuidplas en Bodegraven-Reeuwijk) laten weten dat een externe commissie onderzoek gaat doen naar de economische kansen van het gebied. Uiterlijk eind 2012 wordt een uitslag van dit onderzoek verwacht.
De volgende minister, Ronald Plasterk, heeft in december 2012 laten weten inderdaad de uitslag van het onderzoek naar de economische kansen van het gebied af te wachten, dus er komt voorlopig nog geen besluit over het al dan niet samenvoegen van deze vijf of zes bovengenoemde gemeenten.
De externe commissie Midden-Holland (ook wel commissie Hendrikx geheten) heeft in april 2013 aan minister Plasterk advies uitgebacht om tot een herindeling van de vijf dan wel de zes bovengenoemde gemeenten te komen. Echter, drie van deze BON-gemeenten (Bergambacht, Ouderkerk en Nederlek) hebben de voorkeur om in een ambtelijke fusie verder te gaan, dus zonder de overige twee of drie gemeenten.
Op 24 mei 2013 heeft minister Plasterk de zes gemeenten Vlist, Schoonhoven, Ouderkerk, Bergambacht, Nederlek en Krimpen aan den IJssel laten weten dat een wetsvoorstel voor herindeling (vorming van één gefuseerde gemeente Krimpenerwaard uit 5 of 6 bestaande gemeenten) nog voor het zomerreces aan de Tweede Kamer zal sturen, daarmee de lijn van de commissie-Hendrikx volgend. Afhankelijk van het aantal te fuseren gemeenten zal de verdere afhandeling van het wetsontwerp in 2015 of in 2016 zijn beslag krijgen.
Inderdaad heeft minister Plasterk op 1 juli 2013 laten weten dat hij een wetsvoorstel zal indienen voor een herindeling van vijf gemeenten in de Krimpenerwaard. In dit komende wetsvoorstel zal de zesde gemeente, Krimpen aan den IJssel, geen deel uitmaken van de beoogde herindeling. Er is veel kritiek op Plasterks beslissing om voor deze K5-variant te kiezen; een fusie inclusief Krimpen aan den IJssel (de K6-variant) krijgt veel meer bijval van de lokale bestuurders in de Krimpenerwaard. Anders dan Schoonhoven en Krimpen aan den IJssel zelf zijn de vier overige gemeenten (Bergambacht, Nederlek, Ouderkerk en Vlist) voorstander van herindeling inclusief de gemeente Krimpen aan den IJssel, de zgn. K6-variant. Bij het indienen van het wetsvoorstel hebben deze vier gemeenten dan ook protest tegen een herindeling zonder Krimpen aan den IJssel aangetekend bij de Tweede Kamer.
In maart 2014 heeft de initiatiefgroep K6 (raadsleden uit genoemde vier gemeenten) aan de leden van de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken nog een reactie gestuurd n.a.v. de - naar de mening van de initiatiefgroep K6 -onvolledige beantwoording van vragen door minister Plasterk aan de Tweede Kamer, na de hoorzitting over de gemeentelijke herindeling in de Krimpenerwaard van eind januari 2014.